Fidula

Wikipedia, Entziklopedia askea
Bihuela» orritik birbideratua)
Fidula
necked box lutes played with a bow (en) Itzuli
Identifikazioa
Hornbostel-Sachs sailkapena321.322-71

Fidula[1] eta arkuko bihuela antzinako harizko instrumentuak dira, bereziki Erdi Aroan erabilitako musika tresnak.

Itxura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sei edo zazpi hari pare dituzte. Hariak tripakoak ziren metalezkoak oraindik ez zeudelako asmatuta, horiek XVII. mendearen inguruan agertu baitziren. Bere tamaina oso desberdina izan ahal da eta Europa osoan ezagutzen zen laute instrumentuarekin batera; bihuelaz obra garrantzitsuak egin ziren. XVI. mendean Espainian zegoen gitarraren antza dauka, bere barruko aldea laua edo formarekin izan ahal da. Eskuko bihuela errenazimentuaren instrumentu garrantzitsu bat izan zen.

Bihuela motak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiru bihuela mota zeuden:[2]

  • uztai itxurakoa: haren oinordekoak gaur egungo arrabita, biola eta biolontxelo dira.
  • txotxez jotzen zena: bandurria, lautea eta mandolina dira horren moldaketak.
  • gurpilduna, behatzekin jotze zena. Eskuz jotzen denak du gaur egun bihuela izena.

Musikagileak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Musikagile handiek bihuelari buruzko musika liburuak idatzi zituzten, besteak beste, Luys Millán, Luys de Narváez, Alonso Mudarra, Enriquez de Valderrábano, Diego Pisador, Miguel de Fuenllana, Juan Bermudo, Thomas de Santa María, Estaban Daza, Antonio Cabezón.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Musika Artikulu hau musikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.