1. linea (Bilboko metroa)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Bilboko metroa L1 Etxebarri - Plentzia
 Bilboko metroaren 1. linea 

L1eko Abandoko geltokia haitzulo motatakoa da, Metro sarearen bereizgarri.
Datu orokorrak
Garraio motaMetro (garraiobidea)
EskualdeakNerbioi ibarra, Bilboaldea, Eskuinaldea eta Uribe Kosta
Geltokiak29
Bidaiariak50.421.728 (2016)[1]
JabeaBizkaiko Garraio Partzuergoa
EgoitzaBilboko Metroaren egoitza
Nafarroa Kalea, 2;
48001 Bilbo
Webguneahttp://www.metrobilbao.eus
Ustiapena
Hasiera1995ko azaroaren 11
EragileaMetro Bilbao S.A.
Ibilgailuak24 UT-500, 13 UT-550, 9 UT-600
Ibilgailuen luzera72,120 m (UT 500, UT 550)
90 m (UT 600)
Maiztasuna5′ 6′ 6′40″ 10′ 20′ 30′
Datu teknikoak
Luzera28,83 km[2]
Galiboa1.000 mm
Abiadura maximoa80 km/h
 Mapa

 Mapa
KBHFa orange
Plentzia
tSTRa orange
5'
tBHF orange
Urduliz
tSTRe orange
2'
BHF orange
Sopela
STR orange
2'
BHF orange
Larrabasterra
STR orange
2'
BHF orange
Berango
STR orange
1'
BHF orange
Ibarbengoa
STR orange
2'
BHF orange
Bidezabal
tSTRa orange
1'
tBHF orange
Algorta
tSTRe orange
2'
BHF orange
Aiboa
STR orange
1'
BHF orange
Neguri
STR orange
2'
BHF orange
Gobela
tSTRa orange
2'
tBHF orange
Areeta
tSTRe orange
1'
BHF orange
Lamiako
STR orange
2'
PARKING BHF orange
Leioa
hKRZWae_orange
1' Gobela ibaia
BHF orange
Astrabudua
tSTRa orange
2'
tBHF orange
Erandio
tSTRe orange
hKRZWae_orange
3' Asua ibaia
INT orange
Lutxana   
tCONTg black tSTRa orange
2. linea
tSTRl black mtABZg+r orange+black
2'
tINT orange
San Ignazio  Bilboko metroaren 2. linea 
tSTR orange
1'
tBHF orange
Sarriko
tSTR orange
2'
tBHF orange
Deustu
tKRZW orange
1' Bilboko itsasadarra
tINT orange
Santimami/San Mamés      Autobusa 
tSTR orange
2'
tBHF orange
Indautxu
tSTR orange
1'
tBHF orange
Moyua
tSTR orange
1'
PARKING tINT orange
Abando       C4f, R3, R3b, R4    Arreta bulegoa
tKRZW orange
2' Bilboko itsasadarra
tINT orange
Zazpikaleak/Casco Viejo  Bilboko metroaren 3. linea     
tSTR orange
1'
tBHF orange
Santutxu
tSTR orange
2'
tBHF orange
Basarrate
tSTRe orange
1'
BHF orange
Bolueta
hKRZWae_orange
1' Nerbioi ibaia
PARKING mINT orange+black
Etxebarri  Bilboko metroaren 2. linea 
CONTf black
2. linea

Bilboko metroaren 1. linea Etxebarriko geltokian hasi eta Plentziako geltokian bukatzen da, eta bidetik Etxebarri, Bilbo, Bilboko itsasadarraren Eskuinaldea eta Uribe Kostatik igarotzen da. Gaur egun 28 geltoki ditu martxan.

Lineak tarte amankomuna dauka 2. linearekin, Etxebarri eta San Ignazioko geltokien artean. Tarte amankomuneko geltoki guztiak lurpekoak dira, Etxebarri eta Boluetako geltokiak izan ezik. Bestalde, San Ignaziotik Plentziara arteko tartea Eusko Trenbideak enpresak ustiatutako tren linea izan zen, moldatuta. Zati horren geltokiak lurgainekoak dira, Erandio, Areeta, Algorta eta Urdulizko geltokiak izan ezik.

Linearen proiektuak Getxo udalerrian geltoki bat gaineratzea aurreikusten du, Ibarbengoako geltokia, alegia, dagoeneko eraikita dagoena baina zerbitzuz kanpo dagoena. Geltokia martxan jartzean 1. lineak 28,83 km-ko luzera eta 29 geltoki izango ditu.[2]

Lineak izandako azken luzapena 2005ko urtarrilaren 5ean izan zen, Etxebarriko geltokia ireki zenean. Hurrengo luzapenei dagokionez, Ibarbengoako geltokia eta hari lotutako disuasio-aparkalekua irekitzear daude, aipatu bezala, horrekin 1. linearen proiektua amaitutzat emanez.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Linea irekitzea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1995eko azaroaren 11n Jose Antonio Ardanza Lehendakariak Bilboko metroaren lehenengo 23 geltokiak inauguratu zituen, hots, Casco Viejo - Plentzia tartea. Honela, Bilboko metroaren 1. linea martxan jarri zen.

Lehenengo luzapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Metroa martxan jarri eta urte bat geroago, 1996ko ekainaren 24an, Getxon Areeta eta Neguri geltokien artean Gobelako geltokia inauguratu zen.

Bigarren luzapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1997ko uztailaren 5ean hiru geltoki berri gaineratu zitzaizkion Metro sareari, Bilbo udalerriko muturrean: Santutxu, Basarrate eta Boluetako geltokiak.

San Mamés aldageltokia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1999an San Mamés aldageltokia eraikitzen hasi zen, non gaur egun Renfeko Aldiriak, Bilboko tranbia eta Termibusen zerbitzuak Metroarekin lotzen diren.

Hirugarren luzapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2005eko urtarrilaren 8an Juan José Ibarretxe Lehendakariak Etxebarriko geltokia inauguratu zuen.

Laugarren luzapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2011ko otsailaren 28an Patxi López Lehendakaria eta José Luis Bilbao Bizkaiko ahaldun nagusiak Basauri udalerrian Arizko geltokia inauguratu zuten, 1. eta 2. lineen geltoki-buru bihurtuz. Geltokiaren irekiera behin-behinekoa izan zen, geltokian tren unitateek ezin baitute trenbide gurutzadura egin. Hala, hasiera batean nasa bakar batean zerbitzu ematea pentsatu zen, hurrengo geltokia, Basaurikoa alegia, martxan jarri arte, non trenbide gurutzadura egin baitaitekeen. Arizko geltokiaren irekitze data aurreikusi zenean trenbide bakarra zegoen eraikita, baina bigarren trenbidea zerbitzuan jartzeko lanak aurreratu eta bi nasetan zerbitzu ematea erabaki zen, nahiz eta aipatutako trenbide gurutzadura egitea posible ez izan. Bi nasak martxan jarri zirenez, maiztasunak 10 minututik 5 minutura handitu ziren.

Ondoren, Basauriko geltokia zerbitzuan jarri zenetik, Ariz - Basauri tartea 2. lineari baino ez dagokio, 1. linearen geltoki-burua berriro ere Etxebarriko geltokia izatera pasaraziz.

Sopela-Plentzia tartea ixtea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2015eko apirilaren 2an Sopeta-Plentzia tartea itxi zen, Urdulizen zegoen pasonibela kendu eta Urdulizko geltokia lurperatzeko lanen ondorioz. Metro zerbitzua ordezkatzeko Plentzia eta Sopelako geltokien artean autobus zerbitzua eskaini zen.[3]

2017ko apirilaren 10ean Sopela-Plentzia tartea berrireki zen, Urdulizen egindako lanak amaitu ondoren.[4] Geltokia berrirekitzearekin batera Plentziako geltokian sarbide eta bestibulu berriak estreinatu ziren.

Gobelako geltokia ixtea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2017ko azaroaren 13tik azaroaren 17ra bitartean Gobelako geltokia itxi zen, geltokian mantenu lanak egiteko.[5]

Bosgarren luzapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2020ko ekainaren 15ean Ibarbengoa geltokia inauguratu zen Bidezabal eta Berango geltokien artean. Geltokiari lotuta disuasio-aparkalekua eraiki zuen Bizkaiko Garraio Partzuergoak. [6] Luzapen honekin, 1. linea amaitutzat eman da.

Geltokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «Bilboko metroaren geltokien zerrenda»

Lotuneak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko garraio publikoaren txostena» (Noiz kontsultatua: 2017-07-19).
  2. a b Metro Bilbao. «"Y" trazadura» (Noiz kontsultatua: 2018-02-11).[Betiko hautsitako esteka]
  3. Metro Bilbao. «Metro Bilbaok Ostegun Santuan, apirilak 2, hasita, trenen ordezko autobus zerbitzua eskainiko du Sopela eta Plentzia artean» (Noiz kontsultatua: 2015-03-26).
  4. Metro Bilbao. «Bus Sopela-Plentzia. Ordutegien aldaketa» (Noiz kontsultatua: 2017-07-20).
  5. Metro Bilbao. «Gobela geltokia aldi batez ixtea» (Noiz kontsultatua: 2017-11-08).
  6. www.deia.eus (Noiz kontsultatua: 2020-06-15).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]