1915

1915. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa • 1930(e)koa
Urteak	1912 • 1913 • 1914 • 1915 • 1916 • 1917 • 1918
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1915 ; MCMXV
Ab urbe condita	2668
Armeniar egutegia	1364 ; ԹՎ ՌՅԿԴ
Bahá'í egutegia	71 – 72
Bengaliar egutegia	1322
Berber egutegia	2865
Egutegi budista	2459
Myanmarko egutegia	1277
Bizantziar egutegia	7423 – 7424
Koptoen egutegia	1631 – 1632
Etiopiar egutegia	1907 – 1908
Hebrear egutegia	5675 – 5676
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1971 – 1972
Shaka Samvat	1837 – 1838
Kali Yuga	5016 – 5017
Iraniar egutegia	1293 – 1294
Islamiar egutegia	1333 – 1334
Japoniar egutegia	Taishō 4; (大正4年)
Korear egutegia	4248
Thailandiar eguzki egutegia	2458
Holozeniar egutegia	11915

**1915 beste egutegi batzuetan**
Gregoriotar egutegia	1915 MCMXV
Ab urbe condita	2668
Armeniar egutegia	1364 ԹՎ ՌՅԿԴ
Bahá'í egutegia	71 – 72
Bengaliar egutegia	1322
Berber egutegia	2865
Egutegi budista	2459
Myanmarko egutegia	1277
Bizantziar egutegia	7423 – 7424
Koptoen egutegia	1631 – 1632
Etiopiar egutegia	1907 – 1908
Hebrear egutegia	5675 – 5676
Egutegi hinduak
- Bikram Samwat	1971 – 1972
- Shaka Samvat	1837 – 1838
- Kali Yuga	5016 – 5017
Holozeniar egutegia	11915
Iraniar egutegia	1293 – 1294
Islamiar egutegia	1333 – 1334
Japoniar egutegia	Taishō 4 (大正4年)
Korear egutegia	4248
Thailandiar eguzki egutegia	2458

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak

Urtarrilaren 19a - Alemaniak Britainia Handia erasotu zuen, Lehen Mundu Gerraren bigarren urtean.
Urtarrilaren 31 - Alemaniarrek errusiarren aurka gas pozointsuak erabili zituzten.
Otsailaren 4a - Ordizia eta Beasain banandu egin ziren.

Arte eta kultura

Zientzia eta teknologia

Martxoaren 19a - Pluton planeta nanoari lehen argazkia atera zioten.

Kirolak

Jaiotzak

Urtarrila

Urtarrilaren 6a - Liisi Oterma, finlandiar astronomoa, Finlandian astronomiako doktoretza lortu zuen lehen emakumezkoa (h. 2001).
Urtarrilaren 7a - Felix Erdozia, euskal arraunlaria eta arraun entrenatzaile eta zuzendaria (h. 2010).
Urtarrilaren 14a - André Frossard, frantziar kazetari eta idazlea (h. 1995).
Urtarrilaren 17a - Antonio Valverde, gipuzkoar margolaria, grabatzailea, publizista, industrialaria eta euskal idazlea (h. 1970).
Urtarrilaren 18a - Santiago Carrillo, espainiar politikari komunista, Espainiar Transizioan pertsonaia garrantzitsua (h. 2012).
Urtarrilaren 20a - Sebastián Mendívil, bizkaitar anarkista, Euzko Gudarostearen eta CNTren Bakunin batailoiko tenientea (h. 2014).
Urtarrilaren 21a - Eulogio Zudaire, nafar fraide kaputxinoa eta historialaria (h. 1991).
Urtarrilaren 22a - Côtis-Capel, normandieraz idazten zuen normandiar poeta (h. 1986).
Urtarrilaren 23a - Herma Bauma, austriar kirolaria, xabalina jaurtiketan espezialista (h. 2003).
Urtarrilaren 23a - W. Arthur Lewis, santaluziar ekonomialaria, 1979ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 1991).
Urtarrilaren 24a - Robert Motherwell, estatubatuar margolaria, espresionismo abstraktuaren sortzaileetako bat (h. 1991).
Urtarrilaren 31 - Thomas Merton, frantziar olerkari, pentsalari eta zistertar-trapatar monjea (h. 1968).

Otsaila

Otsailaren 5a - Robert Hofstadter, estatubatuar fisikaria, 1961eko Fisikako Nobel Saria (h. 1990).
Otsailaren 8a - Takeshi Kamo, japoniar futbolaria (h. 2004).
Otsailaren 11 - Pepe Iglesias, argentinar antzezle komikoa (h. 1991).
Otsailaren 28a - Peter Brian Medawar, brasildar-britainiar medikua, 1960ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1987).

Martxoa

Martxoaren 1a - Anjel Goenaga, euskal idazlea (h. 1974).
Martxoaren 4a - Carlos Surinach, kataluniar jatorriko estatubatuar musikaria (h. 1997).
Martxoaren 5a - Laurent Schwartz, frantziar matematikaria (h. 2002).
Martxoaren 7a - Jacques Chaban-Delmas, Frantziako lehen ministroa (h. 2000).
Martxoaren 11 - Karl Krolow, alemaniar idazlea (h. 1999).
Martxoaren 16a - Kunihiko Kodaira, japoniar matematikaria (h. 1997).
Martxoaren 17a - Hans Namuth, alemaniar-estatubatuar argazkilari eta zinemagilea (h. 1990).
Martxoaren 20a - Sviatoslav Richter, ukrainar pianista (h. 1997).
Martxoaren 20a - Sister Rosetta Tharpe, estatubatuar abeslaria (h. 1973).
Martxoaren 23a - Vasili Zaitsev, Bigarren Mundu Gerrako sobietar frankotiratzailea, Stalingradeko batailan bereziki ezagun egin zena (h. 1991).
Martxoaren 27a - Anastasio Albisu, euskal idazlea (h. 1997).
Martxoaren 30a - Francesc Sabaté, kataluniar anarkista (h. 1960).

Apirila

Apirilaren 3a - Mariano Lazkano, Lazkano, euskal herritar pilotaria.
Apirilaren 4a - Lars Ahlin, suediar idazlea (h. 1997).
Apirilaren 4a - Mathias Goeritz, alemaniar jatorriko mexikar artista (h. 1990).
Apirilaren 4a - Muddy Waters, estatubatuar blues musikaria, Chicagoko bluesaren aitatzat hartua (h. 1983).
Apirilaren 6a - Tadeusz Kantor, poloniar eszenografo eta antzerki-zuzendaria (h. 1990).
Apirilaren 7a - Billie Holiday, Lady Day, estatubatuar jazz-kantaria, jazz modernoko kantaririk ospetsuen eta eragileenatakoa (h. 1959).
Apirilaren 12a - Josep Maria Font i Rius, kataluniar historialaria eta legelaria.
Apirilaren 13a - Stephan Hermlin, alemaniar idazlea (h. 1997).
Apirilaren 14a - Alvaro d'Ors, kataluniar legelaria, erromatar zuzenbidean aditua (h. 2004).
Apirilaren 21a - Anthony Quinn, mexikar-estatubatuar aktore, idazle eta margolaria (h. 2001).
Apirilaren 22a - Jose Maria Arizmendiarrieta, Mondragon Corporacion Cooperativa kooperatibaren sortzailea (h. 1976).
Apirilaren 23a - Mikel Garmendia Olaziregi, Belarra, eusko gudaria, Itxarkundia batailoian aritua (h. 2015).

Maiatza

Maiatzaren 3a - Gurutz Saratsola, Lotsati , euskal idazlea (h. 1936).
Maiatzaren 5a - Piarres Lartzabal, lapurtar antzerkigilea eta euskal idazlea (h. 1988).
Maiatzaren 6a - Orson Welles, estatubatuar film eta antzerki zuzendaria, aktorea eta ekoizlea, historiako zuzendari hoberenetakoa (h. 1985).
Maiatzaren 12a - Roger Schutz, anaia Roger, frantziar teologoa, Taizé kristau-komunitate protestantearen sortzailea (h. 2005).
Maiatzaren 15a - Paul Samuelson, estatubatuar ekonomialaria, 1970eko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2009).
Maiatzaren 16a - Mario Monicelli, italiar zinema zuzendari eta gidoigilea (h. 2010).
Maiatzaren 29a - Karl Münchinger, alemaniar orkestra-zuzendaria (h. 1990).

Ekaina

Ekainaren 8a - Jaime Miláns del Bosch, espainiar militarra, 1981eko otsailaren 23ko kolpe militarra prestatu zuen buruzagietako bat (h. 1997).
Ekainaren 10a - Saul Bellow, estatubatuar eleberrigilea, 1977ko Literaturako Nobel Saria (h. 2005).
Ekainaren 12a - David Rockefeller, estatubatuar finantzaria.
Ekainaren 15a - Eugène Goienetxe, lapurtar historialaria (h. 1989).
Ekainaren 15a - Thomas Huckle Weller, estatubatuar medikua, 1954ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2008).
Ekainaren 16a - Mariano Rumor, Italiako lehen ministroa (h. 1990).
Ekainaren 16a - John Tukey, estatubatuar estatistikaria, datuen azterketa esploratzailearen aitzindairia (h. 2000).
Ekainaren 20a - Terence Young, britainiar zinema-zuzendaria (h. 1994).
Ekainaren 24a - Fred Hoyle, ingeles astronomoa eta matematikaria (h. 2001).
Ekainaren 29a - Pedro Pujana, arabar apaiza eta euskal idazlea (h. 2001).

Uztaila

Uztailaren 9a - David Diamond, estatubatuar musikagilea (h. 2005).
Uztailaren 13a - Kaoru Ishikawa, japoniar irakaslea, kausa-efektu diagramaren asmatzailea (h. 1989).
Uztailaren 14a - Mariano Izeta, euskal idazle eta nafar euskaltzaina (h. 2001).
Uztailaren 28a - Charles Hard Townes, estatubatuar fisikaria, 1964ko Fisikako Nobel Saria (h. 2015).

Abuztua

Abuztuaren 20a - Koldo Mitxelena, euskal idazle, filologo eta euskaltzain errenteriarra (h. 1987).
Abuztuaren 21a - Fernando Claudín, espainiar politikari, historialari eta saiakera-idazlea (h. 1990).
Abuztuaren 28a - Claude Roy, frantziar idazle, kazetari eta kritikaria (h. 1997).
Abuztuaren 28a - Bernard Wolfe, zientzia-fikziozko estatubatuar idazlea (h. 1985).
Abuztuaren 29a - Ingrid Bergman, suediar aktorea (h. 1982).

Iraila

Irailaren 1a - Émile Masson Jr., belgikar txirrindularia (h. 2011).
Irailaren 6a - Franz Josef Strauss, alemaniar politikaria (h. 1988).
Irailaren 8a - Manuel Tuñón de Lara, espainiar historialaria, Espainiako historiografiaren berritzaile nagusietako bat (h. 1997).
Irailaren 10a - Geraint Bowen, galestar poeta (h. 2011).
Irailaren 10a - Maritxu Urreta, euskal itzultzaile, ilustratzaile eta argazkilaria.
Irailaren 17a - Adolfo Sánchez Vázquez, bizi gehiena Mexikon eman zuen espainiar filosofoa (h. 2011).
Irailaren 21a - Maurizio Elizalde, nafar txistularia, Euskal Herriko txistulari eta txistu-egilerik handienetakoa (h. 1992).
Irailaren 23a - Clifford Shull, estatubatuar fisikaria, 1994ko Fisikako Nobel Saria (h. 2001).

Urria

Urriaren 1a - Jerome Bruner, estatubatuar psikologoa (h. 2016).
Urriaren 12a - Jesus Galindez, amurriar irakasle eta politikaria (h. 1956).
Urriaren 17a - Arthur Miller, estatubatuar antzerkigile eta gidoilaria (h. 2005).
Urriaren 21a - Henri Bourtayre, mila kantu baino gehiagoren musikaren lapurtar egilea (h. 2009).
Urriaren 22a - Yitzhak Shamir, Israelgo lehen ministroa (h. 2012).
Urriaren 24a - Bob Kane, estatubatuar komikigilea (h.1998).
Urriaren 25a - Francisco Salinas, nafar legelaria (h. 2006).

Azaroa

Azaroaren 12a - Roland Barthes, Euskal Herriarekin lotura handia izan zuen frantziar idazle, filosofo, literatura-kritikari eta semiologoa (h. 1980).
Azaroaren 22a - Andre Ospital, euskal idazlea (h. 1987).
Azaroaren 25a- Augusto Pinochet, Txileko diktadorea (h.2006).
Azaroaren 26a - Miguel Javier Urmeneta, nafar militar, politikari eta euskaltzalea eta Iruñeko alkatea (h. 1988).
Azaroaren 29a - Eugene Polley, estatubatuar ingeniari eta asmatzailea, telebistarako urrutiko agintea asmatzeagatik ospetsua (h. 2012).
Azaroaren 30a - Henry Taube, kanadar kimikaria, 1983ko Kimikako Nobel Saria (h. 2005).

Abendua

Abenduaren 6a - Joseba Elosegi, eusko gudaria eta politikari jeltzalea, bere buruari su eman eta Francorengana hurbiltzen saiatu zelako famatua (h. 1990).
Abenduaren 7a - Eli Wallach, estatubatuar aktorea (h. 2014).
Abenduaren 9a - Elisabeth Schwarzkopf, alemaniar-britainiar sopranoa (h. 2006).
Abenduaren 12a - Shogo Kamo, japoniar futbolaria (h. 1977).
Abenduaren 12a - Frank Sinatra, estatubatuar aktore eta abeslaria (h. 1998).
Abenduaren 16a - Georgi Sviridov, errusiar musikagilea (h. 1998).
Abenduaren 19a - Édith Piaf, frantziar abeslaria, music-hall arloan oso famatua (h. 1963).
Abenduaren 20a - Cecilia García Gilarte, gipuzkoar idazlea eta kazetaria (h. 1989).
Abenduaren 21a - Albert Dou, kataluniar matematikaria (h. 2009).
Abenduaren 26a - Sebastian Salaberria, gipuzkoar bertsolaria eta euskal idazlea (h. 2003).
Abenduaren 27a - Lionel Cooper, hegoafrikar matematikaria (h. 1979).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

Fermin Apalategi, euskal txirrindularia.
Jose Maria Olazabal Zaldunbide, bizkaitar politikari karlista eskuindarra (h. 1946).
Juan Iglesias Garrigos, bizkaitar militante sozialista (h. 2001).
María Puy Uitzi, euskal irakasle eta historialaria, Nafarroako historian aditua (h. 2008).
Naty Altuna, gipuzkoar margolaria.
Roberto Rodet, bizkaitar pintorea (h. 1989).
Simon Arrieta, euskal herritar margolaria (h. 1969).
Simon Erramuzpe, euskal idazlea.
Felipe Ruiz Martín, espainiar historialaria, Euskal Herriko Unibertsitateak honoris causa doktore izendatua (h. 2004).