1960

1960. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1940(e)koa • 1950(e)koa • 1960(e)koa • 1970(e)koa • 1980(e)koa
Urteak	1957  • 1958  • 1959 • 1960 • 1961 • 1962 • 1963
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1960 MCMLX
Ab urbe condita	2713
Armeniar egutegia	1409 ԹՎ ՌՆԹ
Bahá'í egutegia	116 – 117
Bengaliar egutegia	1367
Berber egutegia	2910
Egutegi budista	2504
Myanmarko egutegia	1322
Bizantziar egutegia	7468 – 7469
Koptoen egutegia	1676 – 1677
Etiopiar egutegia	1952 – 1953
Hebrear egutegia	5720 – 5721
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	2016 – 2017
Shaka Samvat	1882 – 1883
Kali Yuga	5061 – 5062
Iraniar egutegia	1338 – 1339
Islamiar egutegia	1379 – 1380
Japoniar egutegia	Shōwa 35 (昭和35年)
Korear egutegia	4293
Thailandiar eguzki egutegia	2503
Holozeniar egutegia	11960

1960 beste egutegi batzuetan

Gregoriotar egutegia	1960 MCMLX
Ab urbe condita	2713
Armeniar egutegia	1409 ԹՎ ՌՆԹ
Bahá'í egutegia	116 – 117
Bengaliar egutegia	1367
Berber egutegia	2910
Egutegi budista	2504
Myanmarko egutegia	1322
Bizantziar egutegia	7468 – 7469
Koptoen egutegia	1676 – 1677
Etiopiar egutegia	1952 – 1953
Hebrear egutegia	5720 – 5721
Egutegi hinduak
- Bikram Samwat	2016 – 2017
- Shaka Samvat	1882 – 1883
- Kali Yuga	5061 – 5062
Holozeniar egutegia	11960
Iraniar egutegia	1338 – 1339
Islamiar egutegia	1379 – 1380
Japoniar egutegia	Shōwa 35 (昭和35年)
Korear egutegia	4293
Thailandiar eguzki egutegia	2503

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Urtarrilaren 1a - Benin eta Kamerunek independentzia lortu zuten Frantziatik.
• Maiatzaren 1a - Gerra Hotzaren testuinguruan, Sobietar armadak lurralde sobietarrean sartu zen U-2 hegazkin espioi estatubatuarra suntsitu zuen.
• Ekainaren 20a - Senegalek independentzia lortu zuen Frantziatik.
• Irailaren 22a - Malik independentzia lortu zuen Frantziatik.
• Urriaren 1a - Nigeriak Erresuma Batutik independentzia lortu zuen.
• Azaroaren 8a - John F. Kennedy AEBetako presidente bihurtu zen.
• Azaroaren 26a - Trenbide-pasagune batean tren batek bus bat azpian harrapatu eta 5 hildako izan ziren.
• Azaroaren 28a - Mauritaniak Frantziarekiko independentzia lortu zen.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• Abuztuaren 21a - Ernest Hemingwayk eta Anjel Goenagak hitzarmena sinatu zuten Donostiako Maria Cristina hotelean, "Agurea eta itsasoa" euskaraz argitaratzeko egile eskubiderik ordaindu gabe.
• Abenduaren 10a - Bertsolari Txapelketa Nagusiaren III. edizioa ospatu zen, II. edizioa ospatu eta 24 urte beranduago. Euskaltzaindiak antolatu zuen aurreneko aldiz. Irabazlea Inazio Eizmendi Basarri izan zen, bere bigarren txapela izan zelarik.
• 1960ko Bizkaiko Bertsolari Txapelketako garailea Juan Mugartegi izan zen.

Mundua

• Salvador Dalí hasi zen lanean Figuereseko udal antzoki zaharrean, bere antzoki-nuseo pertsonal bihurturik. Bertan ibili zen buru-belarri hamarkada osoan.
• Martxoan Elvis Presleyk "It's Now or Never" eta "Are You Lonesome Tonight?" abesti famatuak kaleratu zituen.
• Ekainaren 16an "Psycho" filmaren estreinaldia izan zen.
• Urriaren 7an "Spartacus" pelikula ospetsua lehenengo aldiz proiektatu zuten.
• Abenduan Joan Baezek bere lehehengo diskoa argitaratu zuen.

Zientzia eta teknologia

• FDAk aprobatu zuen lehenengo pilula antisorgailua AEBetan.

Kirolak

• 1960ko Neguko Olinpiar Jokoak (Squaw Valley, Kalifornia, AEB; otsailaren 18a - otsailaren 28a).
  • Joko hauetan ez zen izan euskal herritar kirolaririk.
• 1960ko Udako Olinpiar Jokoak (Erroma, Italia; abuztuaren 25a - irailaren 11).
  • 33 Euskal herritarrek hartu zuten parte 8 kiroletan, Espainiako selekzioarekin.
  • Sobietarrak garaileak izan ziren dominei dagokienez eta bigarrenak Ameriketako Estatu Batuak izan ziren. Ondoren Italia eta Alemania izan ziren zerrendan.
  • Atleta nabarmenen artean Aladar Gerevich, Wilma Rudolph, Abebe Bikila, Muhammad Ali, Gert Fredriksson eta Viacheslav Ivanov izan ziren.

Jaiotzak

• Martxoaren 23a - Eneko Olasagasti, donostiar idazlea.
• Apirilaren 2a - Linford Christie, britainiar atleta.
• Apirilaren 4a - Eva Argiñano, sukaldaria eta telebista aurkezle gipuzkoarra.
• Apirilaren 27a - Martin Berasategi, donostiar sukaldaria.
• Abuztuaren 4a - Jose Luis Rodriguez Zapatero, espianiar politikaria eta herrialdeko presidentea.
• Abuztuaren 17a - Sean Penn, estatubatuar aktorea.
• Abuztuaren 30a - Jabier Muguruza, irundar abeslari eta musikaria.
• Irailaren 18a - Iñaki Uria, zarauztar kazetaria.
• Urriaren 10a - Karra Elejalde, gasteiztar aktorea.
• Urriaren 30a - Diego Armando Maradona, argentinar futbolaria.
• Azaroaren 13a - Koldo Losada, bizkaitar aktorea (h. 2014).
• Abenduaren 15a - Lou Olangua, gipuzkoar rock abeslaria, euskal rockean lehenengo emakumetakoa (h. 2013).
• Abenduaren 24a - Iosu Exposito, Eskorbuto punk taldeko gitarra-jotzaile eta abeslaria (h. 1992).

Heriotzak

• Urtarrilaren 2a - Fausto Coppi, Il Campionissimo, italiar txirrindularia, historiako ezagunenetako bat (j. 1919).
• Urtarrilaren 3a - Victor Sjöström, suediar zinemagilea eta antzezlea, zinemaren aitzindarietako bat (j. 1879).
• Urtarrilaren 4a - Albert Camus, frantziar idazle eta filosofoa, frantsesezko egilerik handienetarikoa eta 1957ko Literaturako Nobel Saria (j. 1913).
• Urtarrilaren 5a - Francesc Sabaté, kataluniar anarkista (j. 1915).
• Otsailaren 8a - J. L. Austin, ingeles filosofoa (j. 1911).
• Otsailaren 9a - Alexandre Benois, errusiar margolari eta eszenografoa (j. 1870).
• Otsailaren 21a - Jacques Becker, frantziar zinema zuzendari eta gidoilaria (j. 1906).
• Otsailaren 24a - Léon Bérard, frantziar abokatu eta politikaria, Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko presidentea (j. 1876).
• Martxoaren 19a - Adolf Schulten, alemaniar historialari eta arkeologoa (j. 1870).
• Martxoaren 22a - Jose Antonio Agirre, Eusko Jaurlaritzako lehenengo lehendakaria (j. 1904).
• Martxoaren 26a - José Iruretagoyena, nafar militarra (j. 1879).
• Apirilaren 7a - Henri Guisan, Suitzako Armadako komandante buruzagia (j. 1874).
• Apirilaren 24a - Max von Laue, alemaniar fisikaria, 1914ko Fisikako Nobel Saria (j. 1879).
• Apirilaren 26a - Fernando Alkain, gipuzkoar bertsolaria (j. 1877).
• Apirilaren 28a - Mañex Etxamendi, Nafarroa Behereko idazlea eta bertsolaria (j. 1873).
• Apirilaren 28a - Carlos Ibáñez del Campo, Txileko presidentea (j. 1877).
• Maiatzaren 27a - Gregorio Marañón, espainiar mediku, zientzialari, idazle eta pentsatzailea (j. 1887).
• Maiatzaren 30a - Boris Pasternak, errusiar poeta, eleberrigile eta itzultzailea, 1958ko Literaturako Nobel Saria (j. 1890).
• Ekainaren 17a - Pierre Reverdy, frantziar olerkaria (j. 1889).
• Ekainaren 25a - Walter Baade, alemaniar astronomoa (j. 1893).
• Ekainaren 28a - Jaume Vicens i Vives, kataluniar historialaria eta historialarien maisua (j. 1910).
• Uztailaren 6a - Aneurin Bevan, galestar politikaria (j. 1897).
• Uztailaren 10a - Jesus Aranbarri, bizkaitar musikagilea (j. 1902).
• Uztailaren 12a - Julio Artetxe, euskal herritar bankari eta politikari liberala (j. 1878).
• Uztailaren 14a - André Behotegi, euskal errugbilaria (j. 1900).
• Uztailaren 16a - Albert Kesselring, alemaniar mariskala (j. 1885).
• Uztailaren 21a - Massimo Bontempelli, italiar idazlea (j. 1878).
• Uztailaren 26a - Maude Menten, kanadar kimikaria (j. 1879).
• Uztailaren 30a - Maurice Delay, euskal kirurgialari eta politikaria, Baionako alkatea (j. 1876).
• Abuztuaren 10a - Frank Lloyd, eskoziar zinema zuzendaria (j. 1886).
• Abuztuaren 29a - Vicki Baum, estatubatuar eleberrigilea (j. 1888).
• Irailaren 14a - Bernardo Maria Garro, Otxolua, mundakar itzultzailea eta euskal idazlea (j. 1891).
• Irailaren 20a - Ida Rubinstein, errusiar dantzaria eta modeloa.
• Irailaren 22a - Melanie Klein, austriar psikoanalista (j. 1882).
• Urriaren 2a - Claro M. Recto, filipinar politikaria (j. 1890).
• Urriaren 5a - Alfred Louis Kroeber, estatubatuar antropologoa (j. 1876).
• Urriaren 12a - Joseph Gregor, austriar idazle eta antzerki irakaslea (j. 1888).
• Urriaren 21a - Martin Uriarte, bizkaitar predikaria eta euskal idazlea (j. 1879).
• Urriaren 21a - Jose Maria Yermo, euskal kirolaria (j. 1903).
• Azaroaren 5a - Ward Bond, estatubatuar aktorea (j. 1903).
• Azaroaren 5a - Mack Sennett, estatubatuar zinemagilea (j. 1880).
• Azaroaren 16a - Clark Gable, estatubatuar aktorea, soinudun zinemako hastapenetako izar handienetakoa (j. 1901).
• Gaëtan Bernoville, euskal herritar frantsesezko idazlea (j. 1889).
• Javier Ziga, euskal herritar margolari eta politikaria (j. 1877).
• Jean Ithurriaga, baxenafar euskaltzalea (j. 1896).
• José Olivares, Tellagorri, bizkaitar idazlea eta kazetaria (j. 1890).
• Luis Urteaga, gipuzkoar musikagilea eta organo-jotzailea (j. 1882).

Nobel saridunak:

• Fisika: Donald Arthur Glaser
• Kimika: Willard Frank Libby
• Literatura: Saint-John Perse
• Medikuntza: Sir Frank Macfarlane Burnet, Peter Brian Medawar
• Bakea: Albert John Luthuli

---

Agintariak

[[File:Espainia|10x10px|1960|link=|alt=Francisco Franco]]

Munduko agintariak 1960. urtean

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: 1960