1994
| 1994. urtea | |
|---|---|
| Kronologia | |
| Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
| Hamarkadak | 1970(e)koa • 1980(e)koa • 1990(e)koa • 2000(e)koa • 2010(e)koa |
| Urteak | 1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995 • 1996 • 1997 |
| Beste egutegi batzuetan | |
| Gregoriotar egutegia | 1994 MCMXCIV |
| Ab urbe condita | 2747 |
| Armeniar egutegia | 1443 ԹՎ ՌՆԽԳ |
| Bahá'í egutegia | 150 – 151 |
| Bengaliar egutegia | 1401 |
| Berber egutegia | 2944 |
| Egutegi budista | 2538 |
| Myanmarko egutegia | 1356 |
| Bizantziar egutegia | 7502 – 7503 |
| Koptoen egutegia | 1710 – 1711 |
| Etiopiar egutegia | 1986 – 1987 |
| Hebrear egutegia | 5754 – 5755 |
| Egutegi hinduak | |
| Bikram Samwat | 2050 – 2051 |
| Shaka Samvat | 1916 – 1917 |
| Kali Yuga | 5095 – 5096 |
| Iraniar egutegia | 1372 – 1373 |
| Islamiar egutegia | 1414 – 1415 |
| Korear egutegia | 4327 |
| Thailandiar eguzki egutegia | 2537 |
| Unix denbora | 757382400 – 788918399 |
| Holozeniar egutegia | 11994 |
| Gregoriotar egutegia | 1994 MCMXCIV |
| Ab urbe condita | 2747 |
| Armeniar egutegia | 1443 ԹՎ ՌՆԽԳ |
| Bahá'í egutegia | 150 – 151 |
| Bengaliar egutegia | 1401 |
| Berber egutegia | 2944 |
| Egutegi budista | 2538 |
| Myanmarko egutegia | 1356 |
| Bizantziar egutegia | 7502 – 7503 |
| Koptoen egutegia | 1710 – 1711 |
| Etiopiar egutegia | 1986 – 1987 |
| Hebrear egutegia | 5754 – 5755 |
| Egutegi hinduak | |
| - Bikram Samwat | 2050 – 2051 |
| - Shaka Samvat | 1916 – 1917 |
| - Kali Yuga | 5095 – 5096 |
| Holozeniar egutegia | 11994 |
| Iraniar egutegia | 1372 – 1373 |
| Islamiar egutegia | 1414 – 1415 |
| Japoniar egutegia | |
| Korear egutegia | 4327 |
| Thailandiar eguzki egutegia | 2537 |
| Unix denbora | 757382400 – 788918399 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
- Martxoaren 4a - Gasteizen, izatezko bikoteen (ez ezkondutako bikote heterosexual edo homosexualak) Espainiako errolda ofizialaren lehen kasua apuntatu zuten.
- Apirilaren 6a - Hasi zen Ruandan munduko historian gertatu den genozidiorik handienetakoa: 100 egunetan 800.000-1.000.000 pertsona hil ziren, batik bat hutuek eraildako tutsiak.
- Uztailaren 18a - Argentinan AMIAren aurkako atentatua izan zen.
- Urriaren 23a - 1994ko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak.
- Urriaren 26a - Israelek eta Jordaniak euren arteko bake ituna sinatu zuten.
Arte eta kultura
Euskal Herria
- "Berri Txarrak" - euskal rock musika talde ospetsua sortu zuten.
- 1994ko Araba-Bizkaiko Bertsolari Txapelketako garailea Unai Iturriaga izan zen.
- Urriaren 3a - Goenkale telesaila ETB1ean estreinatu zen. 2015eko abenduaren 21ean amaitu zen.
Mundua
- Urtarrilaren 6a - "Galicia Hoxe" galizierazko egunkaria kaleratu zuten lehen aldiz.
Zientzia eta teknologia
- Maiatzaren 6a - Frantzia eta Erresuma Batuaren arteko Mantxako tunela zabaldu zuten.
Kirolak
- 1994ko Neguko Olinpiar Jokoak (Lillehammer, Norvegia; otsailaren 12a - otsailaren 27a).
- Euskal herritar batek hartu zuten parte, Espainiako selekzioarekin.
Jaiotzak
- Martxoaren 1a - Justin Bieber, kanadar abeslaria.
- Maiatzaren 22a - Xabier Erostarbe, urretxuar abeslaria.
Heriotzak
- Urtarrilaren 14a - Federica Montseny, Madrilen jaiotako kataluniar anarkista eta idazlea (j. 1905).
- Urtarrilaren 14a - Delio Rodríguez, galiziar txirrindularia (j. 1916).
- Urtarrilaren 22a - Jean-Louis Barrault, frantziar antzezle eta antzerki-zuzendaria (j. 1910).
- Urtarrilaren 29a - Jakobína Sigurðardóttir, islandiar idazlea (j. 1918).
- Urtarrilaren 31 - Pierre Boulle, frantziar idazlea (j. 1912).
- Otsailaren 1a - Jean-Paul-Marie Vincent, frantziar apezpikua, Baionako apezpikua izandakoa (j. 1911).
- Otsailaren 2a - Otto Kippes, alemaniar apaiz katoliko eta astronomo zaletua (j. 1905).
- Otsailaren 5a - Hermann J. Abs, alemaniar bankaria (j. 1901).
- Otsailaren 6a - Joseph Cotten, estatubatuar aktorea (j. 1905).
- Otsailaren 6a - Jack Kirby, estatubatuar komikigilea, superheroien marrazkigile artean nagusitzat hartua (j. 1917).
- Otsailaren 6a - Luis Alberto Sánchez, peruar poligrafoa, politikaria eta hezitzailea (j. 1900).
- Otsailaren 7a - Witold Lutosławski, poloniar musikagilea, Poloniako XX. mendeko musikagile handientzat hartua (j. 1913).
- Otsailaren 11 - Vincent Wigglesworth, britainiar entomologoa (j. 1899).
- Martxoaren 6a - Mélina Mercouri, greziar aktorea (j. 1920).
- Martxoaren 9a - Charles Bukowski, estatubatuar idazlea (j. 1920).
- Martxoaren 9a - Fernando Rey, espainiar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea (j. 1917).
- Martxoaren 23a - Álvaro del Portillo, espaniar apezpikua eta Opus Deiko prelatua (j. 1914).
- Martxoaren 28a - Eugène Ionesco, errumaniar jatorriko frantziar idazlea (j. 1909).
- Martxoaren 31 - Léon Degrelle, Belgikako eskuin muturreko buruzagia eta Waffen SS guda-talde nazien valoniar ofiziala (j. 1906).
- Martxoaren 31 - Jose Escobar, kataluniar komikigilea (j. 1908).
- Martxoaren 31 - Henri Gouhier, frantziar idazle eta filosofoa (j. 1898).
- Apirilaren 1a - Robert Doisneau, frantziar argazkilaria (j. 1912).
- Apirilaren 5a - Kurt Cobain, Nirvana taldeko estatubatuar abeslaria (j. 1967).
- Apirilaren 16a - Ralph Ellison, estatubatuar idazlea (j. 1914).
- Apirilaren 17a - Roger Wolcott Sperry, estatubatuar neurobiologoa, 1981eko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1913).
- Apirilaren 21a - Raúl Soldi, argentinar margolaria, Argentinako espresionismoaren ordezkari nagusietako bat (j. 1905).
- Apirilaren 22a - Richard Nixon, Ameriketako Estatu Batuetako 37. Presidentea (j. 1913).
- Maiatzaren 5a - Mario Quintana, brasildar poeta (j. 1906).
- Maiatzaren 19a - Luis Ocaña, espainiar txirrindularia, historiako txirrindulari onenetako bat (j. 1945).
- Maiatzaren 23 - Jon Bilbao Azkarreta, euskal gaien ikertzaile eta bibliografoa (j. 1914).
- Maiatzaren 29a - Erich Honecker, Alemaniako Errepublika Demokratikoko estatu burua (j. 1912).
- Maiatzaren 30a - Marcel Bich, frantziar enpresa-gizona, Bic Cristal bolalumaren sortzailea (j. 1914).
- Maiatzaren 30a - Juan Carlos Onetti, uruguaiar idazlea (j. 1909).
- Ekainaren 1a - Joaquín Pérez Villanueva, espainiar historialaria (j. 1910).
- Ekainaren 1a - Cesar Romero, estatubatuar aktorea (j. 1907).
- Ekainaren 9a - Jan Tinbergen, herbeheretar ekonomialari eta estatistikaria, 1969ko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1903).
- Uztailaren 2a - Justo Garate, gipuzkoar sendagilea, euskal gaietan aditua eta gaztelaniazko idazlea (j. 1900).
- Uztailaren 3a - Zelma Watson George, afro-amerikar opera-abeslari, musikologo eta diplomatikoa (j. 1903).
- Uztailaren 4a - Juan Gil-Albert, espainiar olerkari eta idazlea (j. 1904).
- Uztailaren 8a - Kim Il-sung, Ipar Koreako buruzagi komunista (j. 1912).
- Uztailaren 13a - Santos Begiristain, nafar apaiz katolikoa (j. 1908).
- Uztailaren 14a - Robert Jungk, austriar idazle eta militante ekologista (j. 1913).
- Uztailaren 16a - Julian Seymour Schwinger, estatubatuar fisikaria, 1965eko Fisikako Nobel Saria (j. 1918).
- Uztailaren 17a - Jean Borotra, euskal tenislaria, "Les Quatre Mousquetaires" taldeko kidea (j. 1898).
- Uztailaren 27a - Rosa Chacel, espainiar idazlea (j. 1898).
- Uztailaren 29a - Dorothy Crowfoot Hodgkin, britaniar kimikari eta unibertsitateko irakaslea, 1964ko Kimikako Nobel Saria (j. 1910).
- Abuztuaren 8a - Leonid Leonov, sobietar eleberrigilea (j. 1899).
- Abuztuaren 11 - Peter Cushing, ingeles aktorea (j. 1913).
- Abuztuaren 14a - Elias Canetti, austriar-britainiar idazlea, 1981eko Literaturako Nobel Saria (j. 1905).
- Abuztuaren 18a - Richard Laurence Millington Synge, britainiar kimikaria, 1952ko Kimikako Nobel Saria (j. 1914).
- Abuztuaren 19a - Linus Pauling, estatubatuar kimikaria, 1954ko Kimikako Nobel Saria eta 1962ko Bakearen Nobel Saria (j. 1901).
- Abuztuaren 28a - Pepita Enbil, gipuzkoar abeslaria eta Plácido Domingoren ama (j. 1918).
- Irailaren 7a - Terence Young, britainiar zinema-zuzendaria (j. 1915).
- Irailaren 11 - Luciano Sgrizzi, italiar klabe-jotzailea, pianista, musikagilea eta musikologoa (j. 1910).
- Irailaren 17a - Karl Popper, austriar jatorriko britainiar filosofoa (j. 1902).
- Irailaren 23a - Robert Bloch, estatubatuar idazlea (j. 1917).
- Irailaren 23a - Madeleine Renaud, frantziar antzezlea (j. 1900).
- Irailaren 27a - Carlos Lleras Restrepo, Kolonbiako presidentea (j. 1908).
- Urriaren 12a - Antonio Maria Labaien, euskal idazlea eta politikaria, euskarazko lehen antzerkilaria (j. 1898).
- Urriaren 18a - Max Müller, alemaniar filosofoa (j. 1906).
- Urriaren 20a - Burt Lancaster, estatubatuar aktorea (j. 1913).
- Urriaren 25a - Francisco Ynduráin Hernández, nafar hizkuntzalari eta literatura-kritikaria (j. 1910).
- Azaroaren 11 - Elizabeth Maconchy, irlandar jatorriko britainiar musikagilea (j. 1907).
- Azaroaren 18a - Cab Calloway, estatubatuar jazz musikaria, abeslaria eta aktorea (j. 1907).
- Azaroaren 21a - Willem Jacob Luyten, herbehereetar-estatubatuar astronomoa (j. 1899).
- Azaroaren 28a - Vicente Enrique Tarancón, espainiar kardinala (j. 1907).
- Azaroaren 30a - Guy Debord, frantziar filosofo eta zinemagilea (j. 1931).
- Abenduaren 8a - Enrique Líster, galiziar militar eta politikari komunista (j. 1907).
- Abenduaren 13a - Antoine Pinay, frantziar industria gizona eta politikaria (j. 1891).
- Abenduaren 13a - Olga Rubtsova, errusiar xake jokalaria (j. 1917).
- Abenduaren 20a - Dean Rusk, estatubatuar politikaria (j. 1909).
- Jose Antonio Ormaolea, bizkaitar margolaria (j. 1912).
- Teodoro Hernandorena, euskal herritar politikari eta kulturgilea (j. 1898).
- Víctor Azkona, euskal zinema zuzendari, argazkigile eta gidoigilea (j. 1907).
Nobel saridunak:
- Fisika: Bertram N. Brockhouse, Clifford Glenwood Shull
- Kimika: George Andrew Olah
- Literatura: Kenzaburo Oe
- Medikuntza: Alfred G. Gilman, Martin Rodbell
- Ekonomia: Reinhard Selten, John Forbes Nash, John Harsanyi
- Bakea: Yasser Arafat, Shimon Peres, Yitzhak Rabin
Agintariak
.svg)
| Denbora unitateak | ||
|---|---|---|
|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
| ||
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: 1994  |