2007

2007. urtea
Kronologia
Mendeak	XX.a • XXI.a • XXII.a
Hamarkadak	1980(e)koa • 1990(e)koa • 2000(e)koa • 2010(e)koa • 2020(e)koa
Urteak	2004 • 2005 • 2006 • 2007 • 2008 • 2009 • 2010
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	2007 ; MMVII
Ab urbe condita	2760
Armeniar egutegia	1456 ; ԹՎ ՌՆԾԶ
Bahá'í egutegia	163 – 164
Bengaliar egutegia	1414
Berber egutegia	2957
Egutegi budista	2551
Myanmarko egutegia	1369
Bizantziar egutegia	7515 – 7516
Koptoen egutegia	1723 – 1724
Etiopiar egutegia	1999 – 2000
Hebrear egutegia	5767 – 5768
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	2063 – 2064
Shaka Samvat	1929 – 1930
Kali Yuga	5108 – 5109
Iraniar egutegia	1385 – 1386
Islamiar egutegia	1427 – 1428
Korear egutegia	4340
Thailandiar eguzki egutegia	2550
Unix denbora	1167609600 – 1199145599
Holozeniar egutegia	12007

**2007 beste egutegi batzuetan**
Gregoriotar egutegia	2007 MMVII
Ab urbe condita	2760
Armeniar egutegia	1456 ԹՎ ՌՆԾԶ
Bahá'í egutegia	163 – 164
Bengaliar egutegia	1414
Berber egutegia	2957
Egutegi budista	2551
Myanmarko egutegia	1369
Bizantziar egutegia	7515 – 7516
Koptoen egutegia	1723 – 1724
Etiopiar egutegia	1999 – 2000
Hebrear egutegia	5767 – 5768
Egutegi hinduak
- Bikram Samwat	2063 – 2064
- Shaka Samvat	1929 – 1930
- Kali Yuga	5108 – 5109
Holozeniar egutegia	12007
Iraniar egutegia	1385 – 1386
Islamiar egutegia	1427 – 1428
Japoniar egutegia
Korear egutegia	4340
Thailandiar eguzki egutegia	2550
Unix denbora	1167609600 – 1199145599

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

2007a (MMVII) egutegi gregoriarrean astelehenean hasi zen urtea da.

Nazioarteko Urte Polar, Nazioarteko Rumi Urtea eta Nazioarteko Heliofisikaren Urtea izendatu da aurten.

Gertaerak

Euskal Herrian

Urtarrilaren 9a - ETAk komunikatu bat kaleratu zuen Gara egunkarian, "su-etenak jarraitzen zuela" esanez, eta 2006ko abenduaren 30ko atentatuan "hildakorik egin nahi ez zuela" esanez.
Urtarrilaren 13a -
- Juan Jose Ibarretxe lehendakariak deituriko manifestazioa egin zen Bilbon, ETAren indarkeria gaitzesteko. PP eta Batasuneko ordezkariek ez zuten parte hartu.
- Berako eta Lesakako hiru mendizale hil ziren Frantziako Gavarnien istripua izan ondoren.
Urtarrilaren 19a - Espainiako auzitegi gorenak talde terroristatzat hartu zituen Segi eta Haika.
Urtarrilaren 20a - Bilboko metroaren bi geltoki inauguratu ziren Abatxolo eta Portugaleteko geltokiak.
Urtarrilaren 21a - Kale-borroka erasoaldiak egon ziren Zumarraga, Iurreta, Mungia, Donostia, Etxarri-Aranatz, Bilbo eta Iruñean. Kutxazainak erre, zaborrontziak errepidean gurutzatu eta PSOEren Herriko etxeak eraso zituzten.
Urtarrilaren 24a - Euskal Herrian egondako hotz-boladak elurteak utzi zituen 200 metrotatik gora, Gasteiz eta Iruñean 10-15 zentimetro inguru pilatu ziren gune batzuetan.
Urtarrilaren 29a -
- Juan Jose Ibarretxe eta EAEko erakunde publikoen aldeko manifestaldia egin zen Bilbon, guztira 45.000 bat pertsonek hartu zuten parte.
- Espainiar ejertzitoaren helikoptero batek istripua izan zuen Nafarroako Sesma herrian, bi militar hil ziren.
Urtarrilaren 31 - Juan Jose Ibarretxek Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusian deklaratu zuen, Batasuneko kideekin bildu zela eta, Ermuko Foroak aurkezturiko kereilaren ondorioz.
Maiatzaren 28a - 2007ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak.
Irailaren 12a - Josu Jon Imaz EAJko EBBko lehendakariak abenduan bere alderdian egingo ziren barne hauteskundeetara ez zela aurkeztuko eta politikagintza utziko zuela adierazi zuen hainbat hedabidetara bidalitako gutun baten bidez.
Irailaren 24a - Laurence Le Vert epailearen aginduz, 200 bat poliziak hamabost lagun atxilotu zituzten Lapurdi eta Nafarroa Beherean.
Irailaren 25a - ETAk lehergailu bat zartarazi zuen Zarauzko ertzain etxean.
Urriaren 2a - Batasuneko nazioarteko bozeramaile eta Amnistiaren Aldeko Mugimenduen eledun Joseba Alvarez eta Oihana Agirre atxilotu zituzten Donostian Espainiako Poliziak. Bi egun barru, gartzeleratu zituzten.
Urriaren 3a - Michelin enpresa frantziarrak Lasarteko lantegian 400 lanpostu kenduko zituela iragarri zuen.
Urriaren 4a - Baltasar Garzon Espainiako epaileak Batasuneko mahai nazionala atxilotzeko agindua eman eta Espainiako Poliziak 23 kide atxilotu zituen, horien artean Joseba Permach, Juan Joxe Petrikorena eta Rufino Etxeberria.
Urriaren 5a - Eusko Legebiltzarraren gehiengoak terrorismoaren biktimei barkamen eskaera publikoa adostu zuen, eta 2008ko maiatzean biktimei buruzko bigarren biltzar monografikoa egitea erabaki.
Urriaren 7a - Jende andana bildu zen ikastolen alde Bergaran, Kilometroak jaialdian.
Urriaren 9a - Lehergailua ipini zuen ETAk Galdakaoko zinegotzi baten bizkartzainaren autoan, Bilboko Abusu auzoan, bizkartzaina zaurituz.
Urriaren 18a - Espainiako Poliziak 7 gazte atxilotu zituen, eta beste batzuk bilatu, Uribe Kostan, ustez kale borrokarekin lotura zutelakoan.
Urriaren 26a - Joan Mari Torrealdai eta Lourdes Oñederra proposatu zituzten euskaltzain oso izateko.
Urriaren 30a -
- Espainiako Poliziak 7 gazte atxilotu zituen Donostian, ustez kale borrokarekin harremana izateagatik. Egun batzuk geroago, horietako 5 espetxeratu zituen Grande-Marlaska epaileak.
- Elkarrekin biltzeagatik, Juan Jose Ibarretxe lehendakaria, eta Patxi Lopez eta Arnaldo Otegi buruzagiak, besteak beste, epaituko zituztela jakinarazi zen.
Azaroaren 7a - Espainiako Poliziak lau gazte atxilotu zituen eta hainbat miaketa egin zituen Donostian, ustez Segirekin lotura izateagatik. Hiru egun geroago, baldintzapean askatu zituzten lauak.
Azaroaren 9a - Iruñean autobus geltoki berria inauguratu zen.
Azaroaren 20a - Espainiako Poliziak eta Guardia Zibilak sei gazte atxilotu zituzten Burlatan (Nafarroa), ustez kale borrokarekin zer ikusia izateagatik. Bost egunez inkomunikaturik izan ostean, horietako lau kartzelatu zituen epaileak. Gazteeek tratu txarrak salatu zituzten.
Azaroaren 30a -
- Espainiako Auzitegi Nazionalak '18/98 auziko' 46 lagun atxilotzeko agindua eman zuen.
- Joan Mari Torrealdai eta Lourdes Oñederra euskaltzain oso izendatu zituzten gehiengo osoz Bilbon, 29. eta 30. zenbakidun hutsarteak betetzeko.
Abenduaren 2a - Iñigo Urkullu EAJko presidente izendatu zuten, Euskalduna Jauregian egindako batzar nagusian.
Abenduaren 4a - 18/98 auzian aste bete lehenago atxilotuetatik 33 kartzelatu zituzten.
Abenduaren 13a - Xabier Azanza Euskararen Nafar Institutu (Enai) sortu berriko zuzendaria Xabier Azanza izango zela jakinarazi zuen Nafarroako Gobernuak.
Abenduaren 16a -
- Begoña Erraztik berriz aurkeztu ez zenez, Unai Ziarreta izendatu zuten Eusko Alkartasunako presidente, alderdiaren Kongresuan.
- ETAren izenean dei bat jaso eta gero, lehergailu batek eztanda egin zuen Sestaoko (Bizkaia) bake epaitegian, kalte materialak eraginez.
- Aitor Mendiluze bertsolariak eraman zuen GPuntuko edo Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako txapela.
Abenduaren 18a - Marije Fullaondo Batasuneko zuzendaritzakidea atxilotu zuten Errigoitin (Bizkaia) Espainiako Auzitegi Nazionalaren aginduz. Ondoren kartzelatu zuten.
Abenduaren 19a - 18/98 auziko berrogehita bi auzipeturi 520 urtetik gorako espetxe zigorrak ofizialki jakinarazi zizkieten Espainiako Entzutegi Nazionalean.
Abenduaren 21a - EAEko Justizi Auzitegi Nagusiaren aginduz, Espainiako banderak Bilboko udaletxean egunero egon beharko zuela jakinari zen.
Abenduaren 24a - ETAren izenean dei bat jaso ondoren, bonba bat zartatu zen Balmasedako (Bizkaia) PSE-EEren egoitzan.

Espainian

Urtarrilaren 1a - 20 eta 21 urteko bi neska hilik alokatu zuten etxean gasa arnastu eta gero.
Urtarrilaren 12a - 165 etorkin zeramatzan ontzi bat ailegatu zen El Hierro uharte kanariarrera. Gehienak, jatorri asiarreko etorkinak.
Urtarrilaren 13a - Huescako probintziako Fago herri txikiko alkatea hilik aurkitu zuten lau tiroz hilda.
Urtarrilaren 21a - Madrilgo Alcorcon hirian istiluak izan ziren herriko gazteen eta Latin King taldeen artean. Poliziak labanak zeramatzaten sei gazte latindar atxilotu zituen.
Urtarrilaren 29a - Hiru haur hil ziren Teruelgo Torrecilla de Alcañiz herriko etxe batek su hartu zuenean.
Otsailaren 2a - Santiago Mainar atxilotu zuten (2003ko hauteskundeetan Fago udalerriko alkatetzarako PSOEren hautagai izandakoa), ustez Fagoko alkatea erailtzeagatik.
Irailaren 26a - Espainiako Público egunkariko lehen alea argitaratu zen.
Urriaren 31 - Espainiako Diputatuen Kongresuan Espainiako Oroimen Historikoaren Legea onartu zen, haren bidez Espainiako Gerra Zibilean nahiz ondorengo Frankoren diktadurako jazarpen eta bortizkeriaren biktimen errekonozimendua egin zen.
Abenduaren 4a - Espainiako Auzitegi Nazionalaren alboan, Madrilen, bertan entregatuko ziren Donostiako 15 gazte atxilotu zituen Poliziak.

Frantzian

Urtarrilaren 14a - Nicolas Sarkozy hautatu zuten gobernurako hautagai ofiziala.
Maiatzaren 6a - Nicolas Sarkozy hautagai eskuindarrak Presidentetzarako hauteskundeak irabazi zituen botoen %53a jasoz. Segolene Royal Frantziako Alderdi Sozialistako kideak botoen %46a jaso zuen.
Irailaren 21a - Francois Fillon Frantziako lehen ministroa iristear zela, bi eraso burutu zituzten Korsikan, eraikin publiko baten eta polizia baten autoaren aurka.
Azaroaren 14a - Frantziako langile publikoen %75a inguruk sindikatuek bultzaturiko grebarekin bat egin zuen, Gobernuak aurkeztutako erretreta erregimen berezien erreformaren aurka. Egun horietan grebak ugariak izan ziren lan sektore desberdinetan.
Abenduaren 1a - Espainiako Guardia zibil bat hil eta beste bat larri zauritu zuten Capbretonen hiru etakidek haien aurkako operazio batean.
Abenduaren 15a - Gadafi libiarraren bisitak polemika handia piztu zuen, batez ere giza eskubideen babesleen artean.

Munduan

Urtarrilaren 1a - Errumania eta Bulgaria Europar Batasunean sartu ziren, eta Irlandako gaelera Batasuneko hizkuntza ofiziala bihurtu zen. Eslovenian euroa erabiltzen hasi ziren. Alemaniak Europako Batasuneko lehendakaritza hartu zuen, Angela Merkelen zuzendaritzapean. Ban Ki-moon Nazio Batuen Erakundeko idazkari orokor bihurtu zen, Kofi Annanen lekua hartuz. Somalian Etiopia eta Somaliako Trantsizio Gobernuak Jilil eta Kismayo okupatu zituzten, Islamisten Batasuneko kideek Keniara ihes egin zuten.
Urtarrilaren 2a - 103 hildako Indonesian, Adam Air konpainiako hegazkin bat itsasora erori eta gero.
Urtarrilaren 9a - Turkiatik Irakera zihoan hegazkin bat lainoa zela eta, istripua izan zuen, 32 hildako.
Urtarrilaren 11- Vietnam Munduko Merkataritza Erakundeko kide bihurtu zen. Txinak orbitan dauden sateliteak deusezteko gai zen misil balistikoa probatu zuen. Herrialde gehienek ekintza militar hori gaitzetsi zuten.
Urtarrilaren 12a - George W. Bush Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak, telebistaz emandako agerraldi batean Irakera beste 20.000 soldatu eramateko bere asmoa erakutsi zuen.
Urtarrilaren 15a - Lau hildako Italiako Messinako itsasartean bidaiariak zeramatzan ontzi batek karga zeraman beste ontzi batekin talka egin eta gero. Rafael Correa Ekuadorreko presidente bihurtu zen.
Urtarrilaren 18a - Europako haize ekaitz indartsu baten eurite eta haize indartsuek (200 kilometro orduko haizea) 47 hildako eragin zituzten Erresuma Batua, Frantzia, Belgika eta Alemanian.
Urtarrilaren 20a - Astebeteko hotz boladaren ostean 65 hildako zenbatu ziren Ameriketako Estatu Batuak
Urtarrilaren 28a -
- Sinn Fein alderdiak Ulsterreko poliziaren zilegitasuna onartu zuen lehen aldiz.
- Bagdad hegoaldean egondako borroketan 250 hildako izan ziren.
Otsailaren 1 - Tornado indartsuek Ameriketako Estatu Batuetako Florida estatuan hamalu hildako eragin zituzten.
Otsailaren 3a - Kamioi bonba batekin egindako atentatu batek 130 hildako eragin zituen Bagdaden.
Otsailaren 11 - Portugalen abortua legeztatzeko erreferenduma egin zen.
Otsailaren 13a - Ipar Koreak bere programa nuklearrari amaiera ematea erabaki zuen, laguntza ekonomikoa eta erregaiaren ordez.
Martxoaren 7a - Ipar Irlandako Biltzarrerako hauteskundeak. UDP alderdi unionistak eta Sinn Fein errepublikar irlandazaleak garaipena lortu zuten, UUP unionistaren eta SDLP nazionalistaren kaltetan, hurrenez hurren.
Martxoaren 11 - Atentatu suizida Casablancako ziberkafe batean, Marokon.
Martxoaren 23a - PlayStation 3aren merkaturatzea Europa, Asia eta Australian.
Apirilaren 11 - Hiru terroristak bere buruaz beste egin zuten Casablancan, polizia bat hilez, eta laugarren bat tirokatu zuten.
Apirilaren 16a - Estatu Batuak, Virginia: Blacksburgeko Campusean egondako tiroketatan 33 hildako eta 21 zauritu egon zen, eta hildakoen artean ustezko erasotzailea.
Maiatzaren 3a -
- Ulstergo Boluntarioen Indarrak (UVF) borroka armatua utzi zuela adierazi zuen agiri baten bidez.
- Eskoziako parlamenturako hauteskundeetan SNP alderdi abertzaleak laboristak garaitu zituen eserleku bakar baten aldearekin. Galesko biltzarra aukeratzeko hauteskundeetan laboristek lehen postua gorde zuten, nahiz eta Plaid Cymru alderdi nazionalistak eta Alderdi Kontserbadoreak igoera esanguratsua izan.
Maiatzaren 6a - Frantziako presidentea aukeratzeko hauteskundeen bigarren itzulia. Nicolas Sarkozy kontserbadoreak botoen %55a lortu zuen.
Maiatzaren 8a - Ipar Irlandako gobernu autonomoa berriz martxan jarri zen. Ian Paisley unionista erradikala izendatu zuten presidente, eta Martin McGuinness Sinn Feinkidea lehen ministro.
Maiatzaren 17a - Alex Salmond abertzale eskoziarra lehen ministro izendatu zuten.
Maiatzaren 24a - Hauteskundeak Irlandako Errepublikan. Bertie Ahernen Fianna Fail alderdiak garaipen estua lortu zuen, Fine Gael oposizioko alderdiaren igoera nabarmenaren aurrean.
Maiatzaren 27a -
- Venezuelako gobernuak Radio Caracas Television komunikabide kateari lizentzia kendu zion.
- Siriako Hauteskunde Presidentzialetan hautagai bakarra Bashar al-Assad izan zen. Gobernuaren aurkako siriarrak abstentzioaren alde egin zuten.
Ekainaren 10a - Hauteskunde Orokorrak Belgikan.
Ekainaren 27a - Tony Blair Erresuma Batuko lehen ministroak dimititu egin zuen. Gordon Brown izendatu zuten lehen ministro.
Irailaren 16a -
- Kostas Karamanlisen Demokrazia Berria alderdi eskuindarrak Grezian egindako hauteskunde orokorrak irabazi zituen.
- 91 lagun zendu ziren Phuketen (Thailandia) izandako hegazkin istripu batean.
Irailaren 19a - Khmer Gorrien bigarren buruzagia, Nuon Chea, atxilotu zuten Kanputxean, Nazioarteko Epaitegian gizateriaren aurkako krimenengatik epaitzeko.
Urriaren 22a - 900.000 lagun lekuz aldatu zituzten Kalifornia hegoaldean (AEB) suteak zirela-eta.
Urriaren 29a - Cristina Fernandezek Argentinako hauteskunde presidentzialak irabazi zituen.
Azaroaren 10a - Espainiako errege zen Joan Karlos I.ak Hugo Chávez Venezuelako presidenteari sekulako oihartzuna izango zuen «¿Por qué no te callas?» («Zergatik ez duzu ahoa ixten?») esaldia bota zion.
Azaroaren 12a - Pakistanen, poliziak Benazir Bhutto lehen ministro ohia atxilotu zuen Pervez Musharraf presidentearen aginduz, salbuespen egoera salatzeko manifestaldi bat egin baino egun bat lehenago.
Azaroaren 16a - Bangladeshen 3.000tik gora hildako eta milioika lekualdatu izan ziren, Sidr zikloiaren eraginez.
Azaroaren 22 - Commonwealthek Pakistani behin-behineko suspentsioa ezarri zion, Pervez Musharraf presidenteak salbuespen egoera ez kentzeagatik.
Azaroaren 24a - Australiako Alderdi Laboristako Kevin Ruddek irabazi zituen hauteskunde federalak.
Abenduaren 3a - Erreferendum Konstituzionala izan zen Venezuelan, Hugo Chavez presidenteak sustaturik. %51 ingururekin ezezkoak irabazi zuen.
Abenduaren 11 - Ia batera leherrarazi zituzten bi bonba-autok hirurogei hildakotik gora eragin zituzten Aljeriako hiriburuan, tartean Nazio Batuetako hamar langile.
Abenduaren 12a - Europako Batasuna eraldatzeko Konstituzioaren Erreforma edo Itun Sinplifikatua sinatu zuten estatu kideek Lisboan.
Abenduaren 19a - Lee Myung-bakek irabazi zituen Hego Koreako hauteskunde presidentzialak.
Abenduaren 27a - Benazir Bhutto, Pakistango lehen ministro ohia (1988-1990 eta 1993-1996) eta oposizioko liderra, Rawalpindi hiri pakistandarrean erail zuten. Terrorista batek bi tiro jo ondoren bere burua immolatu zuen, beste 30 pertsona hilez.

Ekonomia

Urtarrilaren 1a - Zerbitzu publikoen urteroko garestitzearekin batera, argindarraren prezioak %3 egin zuen gora batez beste (industrientzako igoera handiagoa izan zen). Azken hamarkadako igoerarik handiena izan zen.
Urtarrilaren 14a - Ibex 35 burtsa indize espainiarrak 15 urte bete zituen.
Urtarrilaren 15a - Guascor eta Banco Guipuzcoanok finantzaketa akordio bat sinatu zuten. Akordioaren bitartez argindarra sortzen duten eguzki panelak ekoizten diruz lagunduko dio Banco Guipuzcoanok Guascorri.
Urtarrilaren 18a - Zornotzako Automotive Intelligence Center delako proiektua aurkeztu zuen Bizkaiko foru aldundiak.
Urtarrilaren 31 - BBVAk 2006. urtean zehar izandako irabazien berri eman zuen, guztira 4.736 milioi euro 2005ean baino %24,4 gehiago.