Ali Khamenei

Ali Khamenei
	; Irudi gehiago
2. Irango Lider Gorena
; 3. Irango presidente
Islamiar Kontsulta-Biltzarreko kidea
Commander-in-Chief of the Iranian Armed Forces (en)
Bizitza
Jaiotza	Maxhad, 1939ko apirilaren 19a (85 urte)
Herrialdea	Pahlavi Iran (1939 - 1979); Iran (1978 -
Lehen hizkuntza	azerbaijanera
Familia
Aita	Seyed Javad Khamenei
Ama	Khadija Mirdamadi
Ezkontidea(k)	Mansoureh Khojaste Bagherzadeh (en)
Seme-alabak	ikusi Mojtaba Khamenei (en) ; Seyyed Mostafa Khamenei (en) ; Seyyed Masoud Khamenei (en) ; Meysam Khamenei (en) ; Boshra Khamenei (en) ; Hoda Khamenei (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Hadi Khamenei (en) ; Mohammad Khamenei (en) ; Badri Khamenei (en) ;
Familia	ikusi Ali Tehrani (en) (ahizpa edo arrebaren senar); Farideh Moradkhani (en) (iloba);
Hezkuntza
Heziketa	Qom Seminary (en)
Hizkuntzak	persiera; arabiera
Irakaslea(k)	Hussein Ali Montazeri
Jarduerak
Jarduerak	estatuburua, Alfakia, marji' (en) , politikaria, itzultzailea, idazlea eta poeta
Lateralitatea	ezkerra
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Islamiar Guardia Iraultzailea
Parte hartutako gatazkak	Iran-Irak gerra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Xiismoa; hamabitarra
Alderdi politikoa	Combatant Clergy Association (en) ; Alderdi Errepublikano Islamiarra
	khamenei.ir, khl.ink eta leader.ir

Ali Khamenei Aiatola Handia (persieraz: سید علی حسینی خامنه‌ای‎ ʔæˈliː hoseiˈniː xɒːmeneˈʔiː ^ⓘ Āyatollāh Sayyid `Alī Ḥoseynī Khāmene'ī, (Maxhad, Iran, 1939ko uztailaren 17a - ) Irango Agintari Gorena da. Irango presidente izan zen 1981tik 1989a.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Familia islamiar xiita batean jaio zen, eta ikasketa politiko eta erlijiosoak egin zituen; Ruhola Khomeini izan zuen, besteren artean, irakasle. 1963an Mugimendu Islamiar Xiitaren kide egin zen. 1968-1978 bitartean, Mohammad Reza Pahlaviren diktadura erorarazteko lan egin izanagatik askotan atxilotu eta torturatu zuten. Alderdi Errepublikano Islamiarraren sortzaileetako bat izan zen (1978). 1977an hayatoleslam maila iritsirik bere ikasketa erlijiosoak amaitu zituen, eta Khomeinik Iraultza Batzordearen kide izateko aukeratu zuen. Batzorde horrek zuzendu zuen monarkia desagertu eta iraultzaren ondoren sortu zen erregimenera bitarteko prozesua. Teherango Unibertsitateko iman gisa ostiraletako otoitza zuzenduz egin zen ospetsu, eta populismo islamiar xiitaren teorialari nagusia izan da.

Khameneiren ikasle eta jarraitzaileek hartu zuten 1979an Estatu Batuetako enbaxada Teheranen eta esku-hartze zuzena izan zuen Abolhassan Banisadr lehen presidente errepublikanoa bere kargutik eraisteko. 1981eko hauteskundeetan Irango Errepublika Islamiarraren lehendakari aukeratu zuten, eta 1989an, Ruhola Khomeini hil eta ordu gutxitara haren kargu politiko-erlijiosoa betetzeko izendatu zuten, Irango iraultza islamiarraren gidaritzapean.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.