Amniota

Wikipedia, Entziklopedia askea
Amnioto» orritik birbideratua)
Amniota
PennsylvaniarHolozeno

Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaChordata
Baliorik ez Amniota
Haeckel, 1866
Azpibanaketa

Amniota tetrapodo ornodunen talde bat da. Lehorrean bizitzeko arrautza garatu dute. Gaur egungo animalien artean synapsidoak (ugaztunak), sauropsidoak (narrasti eta hegaztiak) eta euren arbaso fosilak biltzen ditu. Enbrioia arrautza batean doa edo emeak garraiatzen du eta hainbat mintzaz babestua hazten da. Eutheriaren barruan (gizakia, adibidez) mintza hauek umekia babesten duen poltsa amniotikoa izan daitezke. Amniotek ez dute larba egoerarik.

Lehen amniotek, adibidez Casineria musker txikien itxura zuten, eta anfibio reptiliomorfoetatik garatu ziren, orain dela 340 milioi bat urte. Haien arrautzak uretik kanpo biziraun zitezkeen eta, beraz, leku lehorretara migratzeko gaitasuna garatu zuten. Amniota lurreko ornodun nagusiak bilakatu ziren honela. Garai hartan jada bi klado ezberdin sortu ziren: Synapsida eta Sauropsida. Bi taldeak gaur egun bizirik daude. Ezagutzen den Synapsida fosilik zaharrena Protoclepsydrops da, orain dela 320 milioi urtekoa. Sauropsikorik zaharrena Paleothyris izan daiteke, Pennsylvaniar garaikoa, orain dela 306-312 milioi urtekoa.

Taxonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Diadectomorpha

Amniota
Synapsida

Pelycosauria*

Therapsida

Dicynodontia

Cynodontia

Mammalia

Sauropsida
Anapsida

Mesosauridae

Testudines

Diapsida

Lepidosauromorpha

Archosauromorpha

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Amniota