Andalustar arabiera

Wikipedia, Entziklopedia askea
Andalustar arabiera
عربية أندلسية
Datu orokorrak
Lurralde eremuaIberiar penintsula
Ofizialtasuna Al-Andalus
Hizkuntza sailkapena
Afroasiarra

 Semitikoa
  Hego-Erdikoa
    Arabiera

       Magrebiarra
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiaaditza-subjektua-objektua eta hizkuntza fusionatzailea
Alfabetoaarabiar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3xaa
Glottologanda1287
Linguist Listxaa
IETFxaa

Andalustar arabiera Al-Andalusen IX. eta XVII. mendeen artean mintzaturiko arabiera dialektoa izan zen. Moriskoak Iberiar penintsulatik kanporatuak izan zirenean, hizkuntza hil bilakatu zen. Hala ere, oraindik andalustar musika jotzen da, eta eragina izan du Tetuan, Fes, Rabat, Tanger edo Cherchelleko hizkeretan.[1]

Era berean, eragina izan du mozarabiar hizkuntzaren, gaztelaniaren, katalanaren eta marokoar arabieraren sorkuntzan.

Bere une gorenean, hau da, XI. eta XII. mendeen artean, 5-7 milioi hiztun artean izan zituen. Badira X. mendeko hitz solteak arabiera klasikoaren zenbait testutan, eta XI. mendetik aurrera testu osoak. Azkenekoz XVII. mendean Valentzian idatziko eskutitz batean ageri da.[2]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Andalustar arabiera Iberiar penintsulan IX. eta XVII. mendeen artean hitz egin zen. XI eta XII. mendeetan lortu zuen hiztun kopuru handiena, 5-7 milioi lagun gutxi gorabehera. Geroago, gutxiengo musulman taldeetan mintzatu zen, kanporatu zituzten arte.[3]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Kees Versteegh, et al. Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics, BRILL, 2006.
  2. (Alemanez) Singer, Hans-Rudolf. (1981). «Zum arabischen Dialekt von Valencia» Oriens (Brill) (27): 317–323.  doi:10.2307/1580571..
  3. (Gaztelaniaz)«El dialecto árabe andalusí y el origen del aljamiado», Centro de Estudios Moriscos de Andalucía.
Hizkuntza Artikulu hau hizkuntzei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.


Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]