Andrei Tupolev

Andrei Tupolev
	; Irudi gehiago
SESBeko Sobiet Goreneko kide	;
SESBeko Sobiet Goreneko kide
Bizitza
Jaiotza	Pustomazovo (en) , 1888ko urriaren 29a (juliotar egutegia)
Herrialdea	Errusiar Inperioa ; Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Heriotza	Mosku, 1972ko abenduaren 23a (84 urte)
Hobiratze lekua	Novodevitxi hilerria
Familia
Seme-alabak	ikusi Alexei Tupolev (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Q28666742 1908) ; Bauman Moscow State Technical University (en) ; (1908 - 1918)
Hezkuntza-maila	Doctor in Engineering (en)
Doktorego ikaslea(k)	Q21857219
Hizkuntzak	errusiera
Irakaslea(k)	Nikolay Zhukovsky (en)
Jarduerak
Jarduerak	Q10497074 , politikaria, ingeniaria, enpresaburua eta hegazkinlaria
Enplegatzailea(k)	Tupolev ; Central Aerohydrodynamic Institute (en)
Jasotako sariak	ikusi State Stalin Prize, 1st degree (1943) ; Sobietar Batasuneko Estatuko Saria (1972) ; Leninen Ordena (1933ko otsailaren 21a) ; Urriko Iraultzaren Ordena (1971ko apirilaren 26a) ; Order of the Patriotic War 1st class (1945eko ekainaren 10a) ; Order of Suvorov, 2nd class (1944ko abuztuaren 19a) ; Lanaren Bandera Gorriaren Ordena (1933ko abenduaren 22a) ; Izar Gorriaren Ordena (1933ko abuztuaren 18a) ; Ohorezko Intsigniaren ordena (1936ko abuztuaren 13a) ; Lenin Prize (1957) ; Leninen Ordena (1945eko irailaren 16a) ; "Hammer and Sickle" gold medal (1945eko irailaren 16a) ; "Hammer and Sickle" gold medal (1957ko uztailaren 12a) ; Leninen Ordena (1947ko abuztuaren 10a) ; Leninen Ordena (1949ko urtarrilaren 14a) ; Leninen Ordena (1949ko abenduaren 6a) ; Leninen Ordena (1953ko otsailaren 3a) ; Leninen Ordena (1958ko azaroaren 9a) ; Leninen Ordena (1968ko azaroaren 6a) ; "Hammer and Sickle" gold medal (1972ko irailaren 22a) ; Order of Georgi Dimitrov (1964) ; State Stalin Prize, 1st degree (1948) ; State Stalin Prize, 1st degree (1949) ; State Stalin Prize, 1st degree (1952) ; Zhukovsky Prize (1958) ; FAI Gold Air Medal (1958) ; Medal "For the Victory over Germany in the Great Patriotic War 1941–1945" ; Merited Engineering Scientist of the RSFSR (1947) ; Lanaren Heroia (1926) ; Medal "For Battle Merit" (1954) ; Hero of Socialist Labour ;
Kidetza	Zientzien Errusiar Akademia; Sobietar Batasuneko Zientzien Akademia; Sobietar Batasuneko Batzorde Betearazle Zentrala
Zerbitzu militarra
Gradua	colonel general (en) ; colonel general (en)
Parte hartutako gatazkak	Ekialdeko Frontea Bigarren Mundu Gerran
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	hautagai independente

Andrei Nikolaievitx Tupolev (errusieraz: Андрей Николаевич Туполев; Pustomazobo, 1888ko azaroaren 10a – Mosku, 1972ko abenduaren 23a) errusiar ingeniaria izan zen. Bere izena du Tupolev hegazkingintzako konpainiak. Sobietar Batasuneko garaiko hegazkin marka ezagunena izan zen hori, eta Errusiako Federazioan 21. mendean enpresa publiko inportantea da halaber.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nikolai Zhukovskiren ikasle eta laguntzaile izan zen. 1918. urtean bere lehen monoplanoa egin zuen. Handik aurrera 100 hegazkin-mota baino gehiago egin ziren haren gidaritzapean. 1933. urtean "ANT 20" hegazkina egin zuen, garai hartako hegazkin handiena izan zena. 1937. urtean atxilotu zuten, eta heriotza-zigorra eman zioten. Heriotza-zigorra kendu bazioten ere, kartzelan egon zen 1941. urtea arte, eta urte hartan aske utzi zuten. Hiru Stalin Sari eta Lenin Saria (1957) irabazi zituen erreazkiozko hegazkintzari buruz egin zituen lanengatik.

"TU 95" bonba-hegazkina eta "TU 144" merkataritzarako hegazkin supersonikoa egin zituen.

Tupolev ingeniariaren diseinu askok Tupolev izena eta Tu- laburpena izan zuten, eta enpresa izan ere bilakatu zen deitura. 21. mendean, pribatizazio fase bat izan zuen Tupolev enpresak, baina 2006tik berriz estatuarena da, Errusiako Federazioarena alegia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Andrei Tupolev

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q219734
Multimedia: Andrei Tupolev / Q219734