Arrankudiaga

Koordenatuak: 43°10′21″N 2°55′12″W / 43.17251888°N 2.92011886°W / 43.17251888; -2.92011886
Wikipedia, Entziklopedia askea
Arrankudiaga-Zollo
 Bizkaia, Euskal Herria
Arrankudiaga.
Arrankudiagako bandera

Arrankudiagako armarria

Administrazioa
EstatuaEspainia
ErkidegoaEuskal Autonomia Erkidegoa
LurraldeaBizkaia
EskualdeaArratia-Nerbioi
Izen ofiziala Arrankudiaga-Zollo
AlkateaItziar Duoandikoetxea González (EH Bildu)
Posta kodea48498
INE kodea48009
Herritarraarrankudiagar
Kokapena
Koordenatuak43°10′21″N 2°55′12″W / 43.17251888°N 2.92011886°W / 43.17251888; -2.92011886
Map
Azalera22,8 km²
Garaiera85 metro
Demografia
Biztanleria991 (2023)
−17 (2022)
alt_left 489 (%49,3) (%48,3) 479 alt_right
Dentsitatea43,46 bizt/km²
Hazkundea
(2003-2013)[1]		% 24,39
Zahartze tasa[1]% 18,26
Ugalkortasun tasa[1]‰ 53,81
Ekonomia
Jarduera tasa[1]% 78,4 (2011)
Genero desoreka[1]% 6,97 (2011)
Langabezia erregistratua[1]% 9,3 (2013)
Euskara
Euskaldunak[1]% 57,36 (2010)
Kaleko erabilera [2]%  (2016)
Etxeko erabilera [3]% 35.47 (2016)
Datu gehigarriak
Webguneahttp://www.arrankudiaga.org/

Arrankudiaga-Zollo Bizkaiko hegoaldeko udalerri bat da, Nerbioi ibarra eskualdekoa eta Hego Uribe azpieskualdekoa. Arabako mugan dago. 2016. urtean 1.006 biztanle zituen.

1968an Zolloko udalerria anexionatu zitzaion.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ingurune naturala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mendebaldean Ganekogortako mendilerroa dauka. Arrankudiaga ohiko abiapuntua da Goikogane (702 m), Kamaraka (800 m) edo Mugarriluze (735 m) mendietara igotzeko.

Udalerri mugakideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mugakide ditu ipar-mendebaldean Alonsotegi, ipar-ekialdean Arrigorriaga, ekialdean Ugao, mendebaldean Laudio eta Okondo (Araba) eta hegoaldean Arakaldo.

Auzoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Auzo nagusiak aurrekoak dira, baina eurez gain, Atxandiaga, Besakoetxe, Gastaka, Goisaga, Karbonerak, Labeko eta Ozaunzar auzuneak ditugu. Baita Atxeta auzoa, Areta herriaren parte, zeinean gehiena Araba den (Laudioko udalerria, zehazki) baina Atxeta berez Arrankudiaga.

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arrankudiagako biztanleria

Politika[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2015eko maiatzaren 24ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Itziar Duoandikoetxea González (EH Bildu) da Arrankudiagako alkatea, bigarren aldiz alkatetza berrituz. Garcíak alkatetza berritu zuen bere taldearen baiezko botoei esker, gehiengo osoaz.

2015eko udal hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arrankudiagako udalbatza

Alderdia

2015eko maiatzaren 24a

2011ko maiatzaren 22a
Zinegotziak Boto kopurua Zinegotziak Boto kopurua
Euskal Herria Bildu (EH BILDU)*
4 / 7
342 (% 55,07)
4 / 7
317 (% 51,97)
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ-PNV)
3 / 7
267 (% 43,00)
3 / 7
280 (% 45,90)
* 2011n Bildu koalizioa aurkeztu zen.
Datuen iturria: Udal hauteskundeen emaitzak euskadi.eus webgunean
Arrankudiagako udal hauteskundeak
Alderdi politikoa 2015[4] 2011[5] 2007[6] 2003[7] 1999[8] 1995[9] 1991[10] 1987[11] 1983[12] 1979[13]
Euskal Herria Bildu (EH Bildu) / Bildu %53,77 4 %50,96 4 - - - - - - - - - - - - - - - -
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) %41,98 3 %45,02 3 %91,07 7 %93,89 7 %58,46 4 %66,06 5 %57,69 4 %50,00 4 %44,26 3 %49,53 3
Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE) %0,94 0 %1,13 0 %2,68 0 %1,02 0 - - - - %0,00 0 - - - - - -
Alderdi Popularra (PP) %0,94 0 %0,96 0 %2,08 0 %2,29 0 %0,34 0 - - - - - - - - - -
Euskal Herritarrok (EH) - - - - - - - - %40,34 3 - - - - - - - - - -
Herri Batasuna (HB) - - - - - - - - - - %31,19 2 %37,76 3 %49,23 3 - - - -
Eusko Alkartasuna (EA) - - - - - - - - - - - - %4,02 0 - - - - - -
Ezker Abertzale Batua (EAB) - - - - - - - - - - - - - - - - %53,73 4 - -
Independenteak - - - - - - - - - - - - - - - - - - %49,91 4
Euskadiko Lanaren Alderdia (PTE) - - - - - - - - - - - - - - - - - - %0,56 0

Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arrankudiagako Mari Etxebarria hiztunaren testigantza. Euskal Herriko Ahotsak[14][15] proiekturako egindako elkarrizketa, ahozko ondarea jaso eta zabaltzeko.
Laudioko eta Arrankudiagako txuzoekin muga markatzen, Aretako Santa Ana eguneko zeremonian.

Euskara[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herriko berezko euskalkia mendebaleko euskararen aldaera bat da, sartaldeko multzoan kokatzen den Nerbioi ibarreko euskara.[16][17] Aipatzekoa da, era berean, Arrankudiagako bertso-eskola.

Jaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Arrankudiagako jai nagusiak Andre Mari jaiak dira, abuztuan, Berakatz Egunarekin amaitu ohi direnak.
  • Santa Ana egunean (uztailak 26), Laudio eta Arrankudiaga artean banatzen den Areta auzoan txuzoak jartzen dira lurrean, muigak markatzeko. Laudio herriko ikur zahar bat hain zuzen.[18] Laudioko txuzoek otsoak dituzte grabatuta euren puntetan, eta Arrankudiagakoek lehoiak eta armarriak.[19]

Arrankudiagar ospetsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Argazki galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Arrankudiagako udaletxea
    Arrankudiagako udaletxea
  • Lehen Hezkuntzako Ikastetxea.
    Lehen Hezkuntzako Ikastetxea.
  • Etxebizitza.
    Etxebizitza.
  • Andra Maria edo Jasokundearen Ama eliza.
    Andra Maria edo Jasokundearen Ama eliza.
  • .
    .
  • Tren geltokia.
    Tren geltokia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  3. ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  4. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 2015.
  5. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 2011.
  6. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 2007.
  7. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 2003.
  8. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 1999.
  9. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 1995.
  10. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 1991.
  11. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 1987.
  12. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 1983.
  13. ↑ Arrankudiagako udal hauteskundeak 1979.
  14. ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-06-21).
  15. ↑ «Erdarazko arrosarioa egunero eskolan - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-06-21).
  16. ↑ «Nerbioi ibarrekoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-06-21).
  17. ↑ «Arrankudiaga - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-06-21).
  18. ↑ «Santa Ana Mugarrietako ekintzaren jatorria - Arrankudiaga-zollo» Aiaraldea.eus (Noiz kontsultatua: 2024-03-16).
  19. ↑ (Gaztelaniaz) «Llodio y Arrankudiaga visitan hoy los mojones en Areta» El Correo 2007-07-26 (Noiz kontsultatua: 2024-03-16).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Bizkaia
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Arrankudiaga&oldid=9634980"(e)tik eskuratuta