Barry Lyndon

Barry Lyndon
Jatorria
Argitaratze-data	1975
Izenburua	Barry Lyndon
Mugimendua	New Hollywooda
Jatorrizko hizkuntza	ingelesa; alemana; frantsesa
Jatorrizko herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak eta Erresuma Batua
Banatze bidea	eskatu ahalako bideo
Ezaugarriak
Genero artistikoa	film dramatikoa, gerra-filma, eleberri batean oinarritutako filma, costume drama (en) eta zinema historikoa
Iraupena	Adierazpen errorea: Hitz ezezaguna "eta"
Kolorea	koloretakoa
Deskribapena
Oinarritua	The Luck of Barry Lyndon (en)
Kokapena
Bilduma	New Yorkeko Arte Modernoaren Museoa
Grabazio lekua(k)	Oxfordshire, Powerscourt Estate, Kellseko abade-etxea, Howard gaztelua, Blenheim jauregia, Huntington gaztelua (Clonegal), Corsham Court (en) , Petworth House, Stourhead House (en) , Longleat, Wilton House, Dunrobin gaztelua, Dublingo gaztelua, Ludwigsburg Palace (en) , Neues Palais in Potsdam (en) eta Waterford Castle (en)
Zuzendaritza eta gidoia
Zuzendaria(k)	Stanley Kubrick
Gidoigilea(k)	Stanley Kubrick
Antzezlea(k)
	Hardy Krüger ; Ryan O'Neal ; Marisa Berenson ; Steven Berkoff (en) ; Patrick Magee ; Gay Hamilton (en) ; Godfrey Quigley (en) ; Diana Körner (en) ; Murray Melvin (en) ; Leonard Rossiter (en) ; Philip Stone (en) ; Leon Vitali (en) ; Marie Kean (en) ; André Morell (en) ; Frank Middlemass (en) ; Liam Redmond (en) ; Michael Hordern ; Dominic Savage (en) ; Arthur O'Sullivan (en) (James Freney (en) ); Anthony Sharp (en) ; Wolf Kahler (en) ; Ferdy Mayne ; Vivian Kubrick (en) ; Hans Meyer ; John Bindon (en) ; Pat Roach ; Harry Towb (en) ; John Sharp ; George Sewell ; John Sullivan (en) ; Barry Jackson (en) ; Frederick Schiller (en) ; David Morley (en) ; Billy Boyle (en) ; Jonathan Cecil (en) ; Peter Cellier ; Geoffrey Chater (en) ; Roger Booth (en) (Jurgi III.a Erresuma Batukoa); John Alcott
Ekoizpena
Ekoizlea	Stanley Kubrick
Konpainia ekoizlea	Hawk Films (en) ; Warner Bros.
Ekoizle eragilea	Jan Harlan (en)
Edizioa	Tony Lawson (en)
Ekoizpen-diseinatzailea	Ken Adam (en)
Bestelako lanak
Musikagilea	Leonard Rosenman
Argazki-zuzendaria	John Alcott
Jantzi-diseinatzailea	Milena Canonero
Fikzioa
Kontakizunaren tokia	Dublin, Ingalaterra, Irlandako Erresuma, Europa kontinental eta Berlin
	ikusi James Freney (en) eta Jurgi III.a Erresuma Batukoa;
Argumentu nagusia	storytelling (en) , historiography (en) , indarkeria, individual and society (en) , askatasuna, social hierarchy (en) , Gizarte kontrola, Estereotipo maskulinoa, sexualitatea, emotional competence (en) , kolonialismoa eta Oportunismoa
Historia
Jasotako sariak	National Board of Review Award for Best Film (en) ; National Board of Review: Top Ten Films (en) ; Jatorrizko abesti onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Zuzendaritza artistiko onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Jantzi-diseinu onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Argazkigintza onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak
Nominazioak	Film onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Stanley Kubrick; Jantzi-diseinu onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Ulla-Britt Söderlund (en) , Milena Canonero; Zuzendaritza artistiko onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Ken Adam (en) , Roy Walker (en) , Vernon Dixon (en) ; Egokitutako gidoi onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Stanley Kubrick; Zuzendari onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Stanley Kubrick; Argazkigintza onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; John Alcott; Jatorrizko abesti onenaren Oscar Saria ; 48. Oscar Sariak ; Leonard Rosenman

Barry Lyndon 1975eko Stanley Kubrick estatubatuar zinema zuzendariaren filma da, aktore hauek antzeztua: Ryan O'Neal, Marisa Berenson, Patrick Magee, Hardy Krüger, Gay Hamilton, Godfrey Quigley eta Steven Berkoff. Stanley Kubrick bera ekoizlea izateaz gain, gidoia ere idatzi zuen, horretarako William Makepeace Thackeray idazlearen The Luck of Barry Lyndon eleberrian oinarriturik.

Lau Oscar Sari irabazi zituen: Argazkigintza onenaren Oscar Saria (John Alcott), Zuzendaritza artistiko onenaren Oscar Saria (Maurice Carter, Lionel Couch eta Patrick McLoughlin), Egokitutako soinu banda onenaren Oscar Saria (Leonard Rosenman) eta Jantzi-diseinu onenaren Oscar Saria (Ulla-Britt Sôderlund eta Milena Canonero).

Martin Scorsese estatubatuar zinema zuzendariak Stanley Kubricken film guztien artean gogokoena du.

Soinu banda[aldatu | aldatu iturburu kodea]

XVIII. mendeko giroa eta estetika bikain islatu zituen, eta soinu bandak ere asko lagundu zion: Georg Friedrich Händel musikagilearen Sarabanda, Giovanni Paisielloren Il barbiere di Siviglia, eta Franz Schubert nahiz Johann Sebastian Bachen hirukoteak. Bestalde, soinu banda The Chieftains irlandar folk taldeak jotako Seán Ó Riada musikagilearen Women Of Ireland doinu goxoaz osatu zen.

Argumentua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oharra: Atal honek istorio osoa edo amaiera argitzen du.

Irlanda, XVIII. mendea. Barry Lyndon (Ryan O'Neal) irlandar gazte abenturazale da: filmak garai hartako britainiar gizartean duen igoera eta gainbehera deskribatu ditu. Barry gazte xaloa bere lehengusu Nora Brady (Gay Hamilton) probokatzaileaz maitemindu da. Emakume manipulatzaile hori Quinn ingeles kapitain aberatsarekin (Leonard Rossiter) hitzemanda dagoenez, Barryk Quinn duelu batean hil du. Ondoren eta kapitaina hil duenez, Barryk bere ama alargunari (Marie Kean) agur esan eta jaioterritik ihes egin du, britainiar gudarostea sartu eta abentura ugari bizi ditu. Aurrerago, Barryk ustezko duelua bera erditik kentzeko bere familiaren trikimailua izan zela eta Quinn kapitaina bizirik eta Norarekin ezkondu dela ikasi du. Barry gudari gisa Europara doa, han Prusiaren aldeko espioi gisa lan egin eta beste irlandar bat ezagutu ondoren, Britainiaren aldeko kontraespioi eta jokalari profesionala bilakatu da.

Lady Lyndon (Marisa Berenson) alarguna beraz maitemintzea lortu du, nahiz eta Barryk hura maite ez. Barry emaztea eta euren semearekiko axolagabea da, aldiz Lord Bullingdon-ek (Leon Vitali) Barry oportunista hutsa dela badaki. Barry gizon ziniko eta senar berekoi bilakatu da. Bikoteak beste seme bat du, Bryan David Morley, Barry aitaren begikoa dena, baina zalditik erori ostean, hil egin da. Lord Bullingdon eta Barryren arteko duelu batean, Barryk hanka bat galdu eta espetxeratzeko mehatxupean, Ingalaterra uzteko proposamena onartu du. Hainbat urtetan zehar Barry bere amarekin Irlandan bizi ondoren, gainontzeko bizitza Europan zehar jokoan eman du.

Aktoreak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ryan O'Neal, Redmond Barry (gerora, Redmond Barry Lyndon)
Marisa Berenson, Lady Lyndon
Patrick Magee, Chevalier du Balibari
Hardy Krüger, Potzdorf kapitaina
Gay Hamilton, Nora Brady
Godfrey Quigley, Grogan kapitaina
Steven Berkoff, Lord Ludd
Marie Kean, Belle, Barryren ama alarguna
Murray Melvin, Samuel Runt erreberendoa
Frank Middlemass, Sir Charles Reginald Lyndon
Leon Vitali, Lord Bullingdon
Dominic Savage, Bullingdon gaztea
Leonard Rossiter, John Quinn kapitaina
André Morell, Lord Wendover
Anthony Sharp, Lord Hallam
Philip Stone, Graham
David Morley, Bryan Patrick Lyndon
Michael Hordern, (ahotsa) Narratzailea
Diana Koerner, Lischen (alemaniar neska)
Arthur O'Sullivan, Feeny kapitaina
Billy Boyle, Seamus Feeny

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Barry Lyndon filmaren iragarkia ikusgai (Ingelesez)
Barry Lyndon filmaren IMDBko fitxa irakurgai (Ingelesez)

Datuak: Q471716
Multimedia: Barry Lyndon / Q471716

i e a Stanley Kubrick
Zuzendaria	Fear and Desire (1953) Killer's Kiss (1955) The Killing (1956) Paths of Glory (1957) Spartacus (1960) Lolita (1962) Dr. Strangelove (1964) 2001: A Space Odyssey (1968) A Clockwork Orange (1971) Barry Lyndon (1975) The Shining (1980) Full Metal Jacket (1987) Eyes Wide Shut (1999)
Laburmetraiak	Day of the Fight (1951) Flying Padre (1951) The Seafarers (1953)
Bestelakoak	World Assembly of Youth (1952) A.I. Artificial Intelligence (2001) Stanley Kubrick: A Life in Pictures (2001) Colour Me Kubrick (2006) Stanley Kubrick's Boxes (2008) Room 237 (2012)