Basalapatx

Basalapatx
	Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Plantae
Ordena	Asterales
Familia	Asteraceae
Leinua	Heliantheae
Generoa	Xanthium
Espeziea	Xanthium strumarium; L.

Basalapatxa (Xanthium strumarium) Asteraceae familiako landarea da, Ipar Amerikan jatorria duena.^[1] Europan landare inbaditzailea da eta 120 zentimetroko altuera ere izan dezake.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Landare usaintsua da, urtebeteko zikloa betetzen duena eta tentea, 1'20 metroko altuera har dezakeena. Adarrek kolore moreko lerroak edo puntuak dituzte.

Hosto triangeluarrak ditu, ertzak horzkatuak dituztenak. Hostoek 10 cm-ko peziolo luzea dute.

Infloreszentziak ardatz baten inguruan kokatzen dira. More koloreko lore txiki ugariz osaturik dauden infloreszentzia esferikoak dira^[2]. Uztaila eta iraila artean loratzen da. Lore horietatik sortzen diren fruituak oso arantzatsuak dira. 1-1'5 cm-ko luzera dute^[3].

Kokapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ibaiertzeko basoen irekiguneetan azaltzen da^[4]. Horretaz gain hondartza ertzetan, baratzetan ur irteeratan ere bai.

Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Txinako eta Asia hegoaldeko herrialdeetan antzinatik erabili izan da sendabelar gisa. Ez da komeni ordea hazi kopuru handia jatea toxinak bait ditu^[5].

Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Landarea.
Hostoak.
Infloreszentziak.
Fruituak.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Castetter, Edward F.. (1935). «Ethnobiological Studies in the American Southwest I. Uncultivated Native Plants Used as Sources of Food» University of New Mexico Bulletin 4 (1): 54..
↑ Wallace, George. (2012-07-15). «"What's Blooming Now" : Canada Cockleburr (Xanthium strumarium var. canadense (P. Mill.) Torr. & Gray)» "What's Blooming Now" (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).
↑ Villar, Luis; José Antonio Sesé. & José Vicente Ferrández. (1997). Atlas de la flora del Pirineo Aragonés II: 1646.. Huesca: Instituto de Estudios Altoaragoneses y Consejo de Protección de la Naturaleza de Aragón ISBN 9788489862036..
↑ «Introductory» web.archive.org 2003-03-10 (Noiz kontsultatua: 2024-01-17).
↑ (Ingelesez) Islam, Mohammad Rashedul; Uddin, Mohammad Zashim; Rahman, Mohammad Sharifur; Tutul, Ershad; Rahman, Mohammed Zakiur; Hassan, Md Abul; Faiz, M. A.; Hossain, Moazzem et al.. (2009). «Ethnobotanical, phytochemical and toxicological studies of Ghagra shak (Xanthium strumarium L.) growing in Bangladesh» Bangladesh Medical Research Council Bulletin 35 (3): 84–90. doi:10.3329/bmrcb.v35i3.3658. ISSN 2224-7238. (Noiz kontsultatua: 2024-01-17).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q857159
Multimedia: Xanthium strumarium / Q857159
Espezieak: Xanthium strumarium

[1] Castetter, Edward F.. (1935). «Ethnobiological Studies in the American Southwest I. Uncultivated Native Plants Used as Sources of Food» University of New Mexico Bulletin 4 (1): 54..

[2] Wallace, George. (2012-07-15). «"What's Blooming Now" : Canada Cockleburr (Xanthium strumarium var. canadense (P. Mill.) Torr. & Gray)» "What's Blooming Now" (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).

[3] Villar, Luis; José Antonio Sesé. & José Vicente Ferrández. (1997). Atlas de la flora del Pirineo Aragonés II: 1646.. Huesca: Instituto de Estudios Altoaragoneses y Consejo de Protección de la Naturaleza de Aragón ISBN 9788489862036..

[4] «Introductory» web.archive.org 2003-03-10 (Noiz kontsultatua: 2024-01-17).

[5] (Ingelesez) Islam, Mohammad Rashedul; Uddin, Mohammad Zashim; Rahman, Mohammad Sharifur; Tutul, Ershad; Rahman, Mohammed Zakiur; Hassan, Md Abul; Faiz, M. A.; Hossain, Moazzem et al.. (2009). «Ethnobotanical, phytochemical and toxicological studies of Ghagra shak (Xanthium strumarium L.) growing in Bangladesh» Bangladesh Medical Research Council Bulletin 35 (3): 84–90. doi:10.3329/bmrcb.v35i3.3658. ISSN 2224-7238. (Noiz kontsultatua: 2024-01-17).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]