Berthe Morisot

Berthe Morisot
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Berthe Marie Pauline Morisot
Jaiotza	Bourges, 1841eko urtarrilaren 14a
Herrialdea	Frantzia
Heriotza	Paris, 1895eko martxoaren 2a (54 urte)
Hobiratze lekua	Passy hilerria
Heriotza modua	: Gripea
Familia
Aita	Edmé Tiburce Morisot
Ama	Marie Joséphine Cornélie Thomas
Ezkontidea(k)	Eugène Manet (en)
Seme-alabak	ikusi Julie Manet;
Anai-arrebak	ikusi Edma Morisot; Yves Elisabeth Morisot (en) ;
Familia	ikusi Léon Poirier (en) (iloba); Jean Henri Mayniel (en) (maternal great-grandparent (en) ); Édouard Manet (koinatu);
Hezkuntza
Hizkuntzak	frantsesa
Irakaslea(k)	Joseph Guichard; Camille Corot
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, marrazkilaria, Irarlea eta litografoa
Lantokia(k)	Paris; Belgika; Italia; Herbehereetako Erresuma eta Londres
Lan nabarmenak	ikusi The Port at Lorient (en) ; Sehaska; The Psyche mirror (en) ; Eugène Manet on Isle of Wight (en) ;
Influentziak	Édouard Manet eta Stéphane Mallarmé
Mugimendua	inpresionismoa
Genero artistikoa	erretratua; paisaia margolaritza

Berthe Morisot (Bourges, 1841eko urtarrilaren 14 – Paris, 1895eko martxoaren 2) Frantziako Inpresionismoaren margolari ezaguna izan zen. Morisotek emakumearen aukerak XIX. mendeko artean ezagutarazi zituen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Burges familia batean jaio zen. Familiak animatuta, bere ahizpa Edmarekin batera artea ikasten hasi zen, lehenbizi Chocarnerekin, gero Guichardekin. Hogei urterekin, Camille Corot ezagutu zuen, Barbizongo eskolako paisajista garrantzitsua. Honek ikasle moduan hautatu zuen. Emakume burgesa izan arren, artista izatea erabaki zuen. Laister, teknika inpresionista menperatu zuen eta, kuadro txikietan, paisaiak margotzen hasi zen. Bere lehenengo erakusketako parte-hartzea Parisko Saloian 1864an izan zen, bi paisaiarekin. Eta erakusketan parte hartzen jarraitu zuen 1874ra arte. 1868an Édouard Manet ezagutu zuen eta 1874an Eugène Manetekin ezkondu zen. Maneten eragina nabarmena izan zen artista ezagutu ondorengo hamarkada oso batean, eta haren bitartez jarri zen harremanetan inpresionistekin, baina Manet ez zegoen ados Berthek hartu zuen erabakiarekin, alegia Saloian parte hartzeari utzi eta erakusketak soilik inpresionistekin batera egitearekin; izan ere, garai hartan inpresionistak barregarriak ziren kritika eta zaleentzat. Hala ere, Berthek bederatzi margolan erakutsi zituen inpresionisten lehen erakusketan, 1874an.

Mary Cassatt, Eva Gonzalès edo Marie Bracquemondrekin batera, Berthe Morisot emakumezko artista moduan baztertu egin zuten. Goi burgesiako emakumea izanik, etxeko eszenak margotzen ohituta zegoen, baita emakume eta umeen eszenak ere, gizonezkoen giroa debekatuta zuten eta, baina bai bere eszena intimistak bai bere paisaia argitsu eta eguzkitsuak ekarpen garrantzitsua izan ziren inpresionismoarentzat. Morisotek garatu zuen teknika pintzelkada leunetan oinarrituta zegoen. 1880tik aurrera, bere obran Pierre-Auguste Renoiren influentzia islatzen da. 1892an Boussod-Valadon galeriak erakusketa bat eskaini zion, eta itzelezko arrakasta izan zuen. Edouard Maneten heriotzak 1883an eta, bederatzi urte geroago, bere senarrarenak, 1892an, haren bizitza asko ilundu zuten.

Bere alaba, Julie Manet, bakarrik aurrera atera behar izan zuen. Berrogeita hamalau urterekin hil baino lehen, alaba lagunen esku utzi zuen: Edgar Degas eta Stéphane Mallarmé. 1895eko martxoaren bian hil zen, eta Parisko Passy hilerrian lurperaturik dago. Gaur egun bere margolanek itzelezko prezioa lor dezakete.^[1]