C-2 linea (Bilboko Renfe Aldiriak)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Bilbo–Abando ↔ Muskiz
Bilboko Renfe Aldirien parte da
c

Lineko tren bat Santimamiko geltokian, Abandoko geltokirantz
Datu orokorrak
Garraio motaAldiriko trena
EskualdeakBizkaia,
 Euskal Herria
Geltokiak18
Bidaiariak3 214 000 (2019)[1]
JabeaBizkaiko Garraio Partzuergoa
Ustiapena
Hasiera1989
EragileaRenfe Operadora
Ibilgailuak3
Datu teknikoak
Luzera21,1 km
Abiadura maximoa90 km/h
 Mapa
Map

Bilboko Renfe Aldirien C-2 linea ( estilitzatua) sareko lau lineetako bat da. Lineak 18 geltoki eta 21 kilometro ditu guztira eta Bilbo–Abando-Indalecio Prieto geltokia, Bilbo udalerrian dagoena, Muskizko geltokiarekin lotzen ditu, Muskiz udalerrian.

1989. urtean inauguratu zen, Bilbo–Abando-Indalecio Prieto eta Muskiz geltokien artean.

2019. urtean, 3 214 000 bidaiari eraman zituen, sareko 4tik 2.[1]

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1980an, "Trenbide Aldirien Plana" onartu zen, Renfe Aldiriaken lehen 12 sareak garatzeko, horien artean Bilbo dagoelarik. 1989an, Javier Bustunduy RENFEko "aldiriko" unitate operatiboko lehen zuzendari bihurtu zen, sare horien sorrera sustatuz. Asmoa zen egungo trenbide-zerbitzuak birmoldatzea eta hiri handien inguruan beste zerbitzu berri batzuk sortzea, metropoli-garraio erakargarri eta moderno bat sortuz. Beste helburu bat zen herritarrek autoa etxean uztea eta, horren ordez, trenez joatea. Izan ere, lehen uste zen trenak erdiguneraino baino ez zirela iritsi behar, eta asmoa zen erabiltzaileek "nahierara" aukeratu ahal izatea trenetik jaitsiko ziren tokia, haien helmugaren arabera, eta beste garraiobide batzuk hartu ahal izatea, hala nola metroa.[2]

Orduan, hiru linea inauguratu ziren:  ,   eta  linea. Linea horrek, zehazki, Bilbo–Abando Indalecio Prieto eta Urduña geltokiak arteko ibilbidea egiten zuen.

1999 urtera arte,  eta  lineen helmuga, Santurtzi eta Muskizetik abiatuta hurrenez hurren, Bilbo–Naxa geltokia izan zen. Bilboko erdigunean ibiltzen ziren trenek, Olabeagako geltokia pasatu ondoren, gaur egungo Abandoibarra gunea zeharkatzen zuten, eta itsasadarrari jarraituz, Bilbo–Parke/Guggenheim geltokian geldialdia egiten zuten. Handik Uribitarte eta Erripa kaiak igaro eta Naxako geltokira heltzen ziren. Aldiz,  linearen zerbitzuek Abandoko geltokia zuten helmugatzat.

Bilbao Ría 2000 erakundeak bultzatuta, Bilboko Renfe Aldirien Trenbidearen Hegoaldeko Saihesbidearen proiektua egin zen, zeinaren bigarren fasea Aldirien Hegoaldeko linea baitzen, eta Olabeaga eta Naxa arteko trenbidea aldatzean zetzan, Bilbo erdigunean zehar ibiliko zen trenbide berri bat sortuz. Hala, 2000 urtean Santimami, Autonomia, Ametzola eta Zabalburu geltoki berriak ireki ziren, eta  eta   lineak Abandoko geltokira bideratu ziren trenbide berrietatik. Abandoko geltokia Renferen aldiriko trenen linea guztien geltoki-buru bihurtu zen.

2004an Santimamiko geltoki intermodala eraiki zuten, trenbidea Bilboko metroa, Bilboko tranbia eta Bilbao Intermodalekin lotzen dituena.[3]

2009an Desertu–Barakaldo geltokia eta Arrontegi zubiaren arteko trenbidearen estalketa-lanei amaiera eman zitzaion.[3]

2021eko urtarrilaren 1ean, ekaitz handi batzuen ondorioz tximistak jo zuen Muskizko geltokian, eta matxura bat izan zen geltoki horretako zein Putxetako geralekuko instalazio elektrikoetan. Horren ondorioz, Ortuella eta Muskiz arteko zerbitzua eten egin zen, eta hiru geltokien artean autobus anezka bat martxan jartzean arindu zen.[4] Hasiera batean, urtarrilaren 23ra arteko aldi baterako zerbitzu bati buruz hitz egiten ari zen, egun horretan Renfek eta Adifek zerbitzua berrezartzea aurreikusten baitzuten. Hala ere, konponketa-denbora aurreikusitakoa baino gehiago luzatu zen.[5] Horregatik, errepide bidezko anezkaren ordez, tren bidezko anezka-zerbitzua jarri zen, arazoa ez baitzen trenbidean aurkitzen, kableatuan baizik. Kontuan izan trena ez zegoela elektrizitatez hornituta, erregai-motorrez baizik.[6]

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

 eta  linearen trenak Abandoko Indalecio Prieto geltokitik ateratzen dira, Castejon—Bilbo burdinbidearekin batera, eta Zabalburuko geralekura iristen dira, Abando inguruan. Handik, linea utzi eta Castejonera joango dira, iparralderantz Ametzolako geltokirantz, Bilbo—Santander burdinbidearekin batera. Handik, bakarrik, Abando inguratzen jarraitzen du Autonomia geltokira iritsi arte, tranbiaren azpitik, eta Santimamira doa, San Mames estadioaren azpitik. Hemen dago Santimamiko geltokia, Termibus, tranbia eta metroarekin korrespondentzia duena. Tuneletik irten ondoren, Olabeagako geltokia agertzen da, Basurtuko Unibertsitate Ospitalearen atzean.  BI-636 ,  A-8 ,  AP-8 ,  N-634  eta Bilboko itsasadarraren artean "harrapatuta" dagoen tarte baten ondoren, Zorrotzako geltokira iristen da, auzo homonimoan. Jarraian, Kadagua ibaia zeharkatzen du, Barakaldon sartzen da eta Lutxanako geltokira iristen da. Handik, itsasadarrarekiko paraleloan jarraitzen du, Arrontegi zubiaren azpian, Bizkaiko labe garaien etorbidearen azpian, Desertu–Barakaldoko geltokira iristeko. Kastaños errekastoa gurutzatu ondoren,  linearen trenak Santurtzira desbideratzen da bidea, Bilbo—Santurtzi burdinbidetik, edo zuzen jarraitzen du Galindoko geltokira, Muskizeko norabidean. Ondoren,  AP-8  autobidearen azpitik gurutzatu eta Trapagaranen sartu Trapagaran geltokitik. Jarraian, Trapagaran inguratu eta Uriosten sartuko da, Urioste geltokian. Ondoren,  N-634  errepidearen azpitik gurutzatzen du eta Ortuellako Sagrada Familia gelditzen da. Horri esker, Ortuellako hirigunearen azpitik tunel bat hartu eta Ortuellako geltokira bertara iritsi daiteke. Handik, Gallartako industrialdea inguratzen du Gallartako geltokira iristeko, Abanto-Zierbenan. Ondoren, Gallartako erdigunea tunel batetik zeharkatzen du eta, ibilbide bihurgunetsu baten ondoren, Muskizen amaitzen du, Muskizko geltokian.

Geltokiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

          Geltokia Gunea Udalerria Konexioak
  ■ Bilbo–Abando-Indalecio Prieto 1. gunea Bilbo      
  Bilboko metroaren 1. linea Bilboko metroaren 2. linea 
  
  A2314 A2324 A3115 A3122 A3136 A3137 A3144 A3151 A3223 A3336 A3340 A3514 A3515 A3521 A3911 A3912 A3912 A3917 A3925
  01 03 10 28 30 40 56 58 62 71 72 75 77 85 A1 A2 A5 A7 E1 G2 G3 G4 G5 G6 G7 G8
  ●   Zabalburu 1. gunea Bilbo    
  A2312 A3512 A3514 A3515 A3915 A3916 A3923 A3926 A3927 A3933
  30 71 75 76 G5 G7
  ●   Ametzola 1. gunea Bilbo     
  27 57 72 77 A8 G3
  ●   Autonomia 1. gunea Bilbo    
  57 88
  ●   Santimami 1. gunea Bilbo    
  Bilboko metroaren 1. linea Bilboko metroaren 2. linea 
  
  A0651 A2318 A3247 A3341 A3342 A3343 A3414 A3512 A3513 A3523 A3915 A3916
  28 38 62
  ●   Olabeaga 1. gunea Bilbo    
  A3
  ●   Zorrotza 1. gunea Bilbo    
  18 85
  ●   Lutxana–Barakaldo 2. gunea Barakaldo    
  A3115 A3122 A3137
  ●   Desertu–Barakaldo 2. gunea Barakaldo    
  A3136 A3141 A3144
  2
  ●   Galindo 2. gunea Sestao
  ●   Trapaga 2. gunea Trapagaran
  ●   Trapagaran 2. gunea Trapagaran
  ●   Urioste 2. gunea Ortuella
  ●   Sagrada Familia 2. gunea Ortuella
  ●   Ortuella 2. gunea Ortuella   A3336
  ●   Gallarta 2. gunea Abanto
  ●   Putxeta 2. gunea Abanto
  ■   Muskiz 3. gunea Muskiz   A3323 A3334 A3335

Ustiapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun, Renfe Operadora enpresak ustiatzen du linea.

Maiztasunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

C-2 lineko maiztasunak, 2021eko maiatzaren 18an[7]
Astelehendik Ostiralera Larunbatak Igandeak
05:00 06:00 09:00 13:00 16:00 18:00 21:00 23:00 05:30 07:30 23:00 05:30 07:30 23:00
30' 20' 30' 20' 30' 20' 30' 60' 30' 60' 30'

Batez besteko denborak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ibilbideko batez besteko denborak adierazgarriak dira, eta trafikoaren edo beste ezusteko batzuen arabera alda daitezke.

 lineak Bilbo–Abando-Indalecio Prieto geltokia honako hauekin komunikatzeko aukera ematen du:[8]

Flota[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu nagusia: «Bilboko Renfe Aldirietako flota»

Linean 3 ibilgailuk egiten dute lan guztira.[9]

Eraikitzailea Eredua Zenbakia Urtea Luzera (m) Garaiera (m) Edukiera Ateak
Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles Renfe 446 3 1989 75,93 4,185 759 9

Tarifak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu nagusia: «Bilboko Renfe Aldirietako tarifak»

Linea honek Bilboko Renfe Aldiriak sareko tarifak aplikatzen ditu.[10]

2020ko Bilboko Renfe Aldirietako tarifak
Txartela 1 gune 2 gune 3 gune 4 gune 5 gune
Joango txartela 1,80 € 1,95 € 2,05 € 2,60 € 3,35 €
BARIK edo Credirenfe 1,06 € 1,41 € 1,56 € 1,92 € 2,46 €
Hileko abonamendu mugatua 32,40 € 35,20 € 39,60 € 57,10 € 67,55 €
Hileko abonamendu mugagabea 49,10 € 53,30 € 55,65 € 65,30 € 74,40 €
Deskontuak:
  • haurrak (6 urtetik beherakoak, plaza bete gabe) – doan
  • taldeak (10 pertsona baino gehiago, ibilbide bera) – 30% (joan) / 40% (joan-etorri)
  • Dorada Txartela – 40%
  • Familia ugaria – 20% (kategoria orokorra) / 50% (kategoria berezia)

Guneak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lineak Bizkaiko Garraio Partzuergoaren 3 gune zeharkatzen ditu:[11]

Bidaiariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Azkeneko bi hamarkadetan bidaiari gehieneko urtea 2000 izan zen, 5 679 000 balioztapen egin zirela.

Ordutik, eta 2011ra arte,  linearen erabilpena urtez urte jeitsiz joan da,  linearekin gertatu bezala, neurri txikiago batean bada ere, 2002tik Bilboko metroaren 2. linea martxan jarri eta ondorengo luzapen ezberdinak direla eta, bidaiari asko hurbildu da metrora.[12]

Bestalde, 2003ko azaroan  linearen ixtea ere nabaritu da, izan ere garaian Bilbo–Parke/Guggenheim geltokia Renfeko aldirien sareko geltokirik erabiliena izan zen. Hala, 2012an izandako igoera txikia salbu, gainontzeko urteetan urtez urte bidaiarien beherakada gertatu da.

2003tik 2004ra bidaiarien beherakada nabaria gertatu zen, Bizkaiko Garraio Partzuergoaren hitzetan lan-gatazkek zerbitzuan eragindako gertakarien kausaz.[13]

2005ean Bilboko metroa Sestaora heldu ondoren lanegunetan bidaiarien beherakada nabaria gertatu zen, hurrengo urtean 2,5 milioi bidaiari galdu zirela. Antzeko joera ikusi zen 2007an metroa Portugaletera eta 2009an Santurtzira heldu ondoren. Azken luzapen hau ireki eta gero, 2010ean beherakadarik handiena gertatu zen aurreko urtearekin alderatuz, linearen bidaiarien %47a galdu zela, ia 6,8 milioi bidaiari garraiatzetik 3,6 milioi garraiatzera pasaz.[14]

2007an lineak milioi erdiko bidaiarien beherakada jasan zuen. Urte horretatik aurreragoko beherakadak txikiak izan dira, urtero 100 000 bidaiari inguru galdu direla. Urteroko beherakaden zergatien artean Renfe Creditrans sarera sartu ez izana identifikatu zen. 2010ean, lehenbiziko aldiz, 3 milioi bidaiari baino gutxiago ibili ziren linean zehar. Urte horretan Creditrans sistemara sartu zen, eta hurrengoan azken urteotako beherakadarik txikiena gertatu zen, 20 000 lagunekoa. Gainera, beherakadak geldiunea izan zuen 2012an, urte horretan bidaiari kopuruak igoera txiki bat izan zuela. Urte horretan  linea 3 milioi bidaiari kopurua berreskuratzetik hurbil egon zen.[15]

Hala ere, urte bete geroago bidaiarien beherakadak aurrera jarraitu du, 2 689 000 eta 2014an 2 562 000 bidaiari garraiatuz.[16]

2014an hondoa jo eta hurrengo bi urteetan bidaiarien igoera gertatu da, nahiz eta oso ahula izan, 2016an 2 616 000 bidaiari zenbatu zirela.[17]

2015 eta 2019 artean, bidaiari kopurua handitzen hasi zen, 2015ean 2 916 000 izatetik 2019an 3 214 000 izatera.[1]

Etorkizuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Geltoki hauetan lanak egitea aurreikusi da:

  • Desertu–Barakaldo geltokia: geltokia guztiz moldatuko da, trenbidearen 200 m. lurperatuz. Geltokia eta merkatal-gunea jasoko dituen eraikin berria egingo da.

Gainera:

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko Garraio Publikoaren Txostena 2019» (Noiz kontsultatua: 2017-08-04).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) País, El. (1980-01-17). «Trena eta metroa lotzen dituen aldiriko plan bat» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-04-19).
  3. ↑ a b (Gaztelaniaz) Vía Libre. «Bilbao Ría 2000, 20 urte da» (Noiz kontsultatua: 2014-08-26).
  4. ↑ (Gaztelaniaz) «Renfek errepide bidezko anezka-zerbitzua jarri du martxan Muskiz eta Ortuella artean» Tele7 2021-01-05 (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  5. ↑ (Gaztelaniaz) «Muskiz eta Ortuella arteko aldiriko trenen zatia itxita egongo da urtarrilaren 23ra arte» El Correo 2021-01-15 (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  6. ↑ (Gaztelaniaz) «Renfek Ortuella eta Muskiz arteko anezka jarri du» www.renfe.com (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  7. ↑ C-2 lineko maiztasunak, 2021eko maiatzaren 18an
  8. ↑ Aldiriak | Bilbo. (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  9. ↑ «Trenen zerrenda» www.listadotren.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-21).
  10. ↑ «Bilbo – Tarifak» www.renfe.com (Noiz kontsultatua: 2020-05-25).
  11. ↑ «Bizkaiko garraio publikoaren gune sistema | bizkaiko garraio partzuergoa» www.ctb.eus (Noiz kontsultatua: 2021-05-18).
  12. ↑ Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko Garraio Publikoaren Txostena 2005» (Noiz kontsultatua: 2014-08-22).
  13. ↑ Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko Garraio Publikoaren Txostena 2004» (Noiz kontsultatua: 2014-08-22).
  14. ↑ Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko Garraio Publikoaren Txostena 2010» (Noiz kontsultatua: 2014-08-22).
  15. ↑ Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko Garraio Publikoaren Txostena 2013» (Noiz kontsultatua: 2014-08-22).
  16. ↑ Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko Garraio Publikoaren Txostena 2014» (Noiz kontsultatua: 2015-06-25).
  17. ↑ Bizkaiko Garraio Partzuergoa. «Bizkaiko Garraio Publikoaren Txostena 2016» (Noiz kontsultatua: 2017-08-04).
  18. ↑ El Correo: Seranteseko tunelaren indusketa abuztuan amaituko da, bi urteko lanen ondoren
  19. ↑ El Pais: Seranteseko tunela bi urte atzeratuko da eta 2010era arte ez da irekiko
  20. ↑ El Diario Montañes: PPk hauteskundeak irabazten baditu, trena egongo da Urdialaitz eta Bilbo artean

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=C-2_linea_(Bilboko_Renfe_Aldiriak)&oldid=9020048"(e)tik eskuratuta