Castejongo geltokia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Castejóngo geltokia» orritik birbideratua)
Castejon
Hurrengo trenak
Geltokiko ikuspegia
Map
Kokapena
HelbideaMerindadeen kalea, 0; 31590
UdalerriaCastejon,  Nafarroa Garaia
Geltokiaren datuak
Kodea81200
Irekiera1861eko maiatzaren 16a
IrisgarriaGeltoki irisgarria 
Zerbitzuak Pertsonaldun txarteldegia  Aparkalekua 
AldageltokiaTrena 
Nasak5
Trenbideak20
JabeaTrenbide Azpiegituren Administratzailea
EragileaRenfe Operadora

Castejon Euskal Herriko Nafarroa Garaiko tren geltoki bat da, Castejon udalerrian kokatuta dagoena.

Geltokia 1861eko maiatzaren 16an ireki zen.

Egoera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Geltokia honako burdinbide hauen ibilbidearen zati da:[1]

Sarbideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Arrapala bidezko sarbidea Sarbide irisgarria  Merindadeen kalea, 0

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Geltokia 1861eko maiatzaren 16an ireki zen, Aragoi eta Nafarroa lotu nahi zituen trenbidearen Tutera-Murelu Konde zatia ireki zuenean, Zaragozatik Iruñerako Burdinbide Konpainia delakoak, Zaragoza-Altsasu burdinbidea. Azken horrek Zaragozatik Bartzelonarako Burdinbide Konpainia bat egin zuen, eta ondorioz, Zaragozatik Iruñea eta Bartzelonarako Burdinbide Konpainia sortu zen.[2]

1863ko abuztuaren 31an, Castejon-Bilbo burdinbidearen Castejon-Haro tartea inauguratu zen, geltoki hau Zaragozatik Iruñerako Burdinbide Konpainia eta Tuteratik Bilborako Burdinbidearen Konpainia enpresen lineen arteko lotura bihurtuz.[3]

1878ko apirilaren 1ean, bere egoera ekonomiko txarrak Norteko Konpainiarekin bat egitera behartu zuen, Altsasutik haratagoko trenbideen jabea zena eta burdinbidea Gasteiz, Donostia, Bilbo edo Burgosekin lotuz.

1941ean, Espainiako trenbidearen nazionalizazioak Norteko Konpainia sortu berrian integratzea ekarri zuen, RENFE enpresa publikoa sortu zen.[4]

2004ko abenduaren 31tik Renfe Operadorak linea ustiatzen du, Adif trenbide-instalazioen titularra den bitartean.[5]

Txarteldegiak ixtea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2019ko azaroan, Renfe Operadorak eta Correosek merkataritza-akordio bat sinatu zuten, baimendutako bidaia-agentzia baten bidez, abiadura handiko trenetan eta distantzia luze eta ertaineko trenetan bidaiatzeko txartelak Nafarroako edozein bulegotan erostea errazteko. Hala, Iruñeko, Tafallako eta Tuterako tren geltokietako eta Correoseko bulegoetako saltokiez gain, Nafarroan beste 34 saltoki gehiago izan ziren Renfe Operadorako txartelak lortzeko sarbiderik ez zegoen tokietan.[6]

2020ra iritsi bezain laster, urte bereko urtarrilaren 3an, Renfe Operadorak Castejongo geltokiko txarteldegia itxiko zuela iragarri zuen, batez beste egunean 100 bidaiari baino gehiago ez zituelako. Halaber, zerbitzu hori ez zuten geltoki guztietan txartelak automatikoki saltzeko makinak jarriko zituela iragarri zuen enpresak, zerbitzu presentzialaren galera arintzeko. Gauza bera gertatu zen Tafalla eta Altsasuko geltokietan.[7]

Albistearen berri izan ondoren, enpresa era guztietako erakundeen kritika ugariren jomuga bihurtu zen: sindikatuak, alderdi politikoak, udalak eta taldeak. Beraz, Tafallako, Altsasuko eta Castejongo alkateak berehala bildu ziren egoera aztertzeko, eta enpresak hartutako neurria erabat baztertu zuten, kalitatezko zerbitzu publiko bat emateko, enpleguari eusteko, tren konbentzionala defendatzeko eta despopulaziorako dituen arrazoiak eta ondorioak direla eta. Gainera, albisteari erantzuteko 3 egun baino ez izatea kritikatu zuten, inolako elkarrizketarik egin gabe eta Gabonekin. Era berean, Renfe Operadoreari txartelak presaz saltzeko eskatu zioten.[8] Mugimendu horrekin bat egin zuten Ahal Dugu bezalako alderdi politikoek, Nafarroak izan beharko lukeen tren eredua hori ez dela esanez.[9]

Atzera geratu beharrean, polemika areagotzen joan zen egunez egun, bai udalerrietan, bai Nafarroako Parlamentuan eta bai Nafarroako Gobernuan. Horren ondorioz, Renfe Operadorak atzerapauso bat eman zuen eta, Bernardo Ziriza Nafarroako Lurralde Kohesiorako Kontseilariaren bitartez, Castejongo geltokiak leihatila itxiko ez zuela iragarri zuen, bataz beste egunean 151 bidaiari izango baitzituen. Hala ere, Tafallako eta Altsasuko geltokiek ez zuten txartel-zerbitzua berreskuratzea lortu.[10][11] Hau urtarrilaren 9an gertatu zen, itxiera iragarri eta 6 egunera. Hil horren 17an, ADIFek Altsasu eta Tafallako geltokiak 2020ko martxoaren 31ra arte zabalik izango zituela iragarri zuen.[12]

Geltokia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hirigunearen iparraldean dago. Bidaiarientzako eraikin zabala du, bi solairuko egitura, oinarri angeluzuzenekoa, itxura klasiko eta simetrikoa duena. Uharte moduko bat osatzen du, trenbide ugariz inguratua. Bost nasa ditu, bi eraikinaren alde banatan eta beste hiru zentraletan. Lurpeko zenbait pasabideri esker iristen dira azken horietara. Trenbideak, gainera, hogei bat trenbide ditu, horietako asko hilda. Bide hauetako batean, oso egoera onean ez dagoen RENFEren prototipo bat kontserbatzen da, Platanito bezala ezagutzen dena.

Txartelak, informazio gunea, itxarongela, komunak eta ezinduentzako egokitutako zerbitzuak ditu. Kanpoaldean, bidaiarien eraikinaren albo batean aparkaleku bat dago.

Zerbitzuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Distantzia luzea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

 Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
Alvia  Madril
Atochako Atea
Guadalajara–YebesCalatayudTuteraCastejonTafalla Iruña
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonAlfaroKalagorriLogroñoHaroMiranda Ebro Bilbo
Abando
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaAltsasuZumarragaDonostia Irun
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonla Pola de ḶḷenaMieres–PonteOviedo/Uviéu Gijón/Xixón
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonEstorgaPonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaSantiago de Compostela Coruña
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonEstorgaPonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaO PorriñoRedondela Vigo
Guixar

Distantzia ertaina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

 Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
22 Gasteiz LangraizArgantzonManzanosMiranda EbroHaroHaro–El PardoBrionesCenicero–San IsidroLogroñoRecajoAgoncilloArrubalAlcanadreFeculas–NafarroaKalagorriRincon de SotoAlfaroCastejonTuteraRibaforadaCortesGallurLuzeniPedrolaCabañas de EbroAlagonCasetasUteboZaragoza–DeliciasZaragoza–PortilloZaragoza–Goya Zaragoza
Miraflores
26 Gasteiz Estibalitz–OreitiaDulantziAgurainAraiaAltsasu–HerriaEtxarri AranatzUharte ArakilIruñaTafallaErriberriMartzillaAlesbesCastejonTuteraRibaforadaCortesGallurLuzeniPedrolaCabañas de EbroAlagonCasetasUteboZaragoza–DeliciasZaragoza–PortilloZaragoza–Goya Zaragoza
Miraflores

Etorkizuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez dago etorkizuneko planik geltoki hau oraingoz barne hartzen duenik.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. EuroFerroviarios. «Castejon (geltokia)» www.euroferroviarios.net (Noiz kontsultatua: 2020-06-13).
  2. «Zaragozatik Iruñera eta Altsasura» web.archive.org 2011-01-15 (Noiz kontsultatua: 2020-06-13).
  3. Wais, Francisco. (1987). Historia de los ferrocarriles españoles. (3. ed. argitaraldia) Fundación de los Ferrocarriles Españoles ISBN 84-398-9876-2. PMC 22247343. (Noiz kontsultatua: 2021-04-02).
  4. Herri Lanen Memoria 1884
  5. Iberiar Penintsulako Iparraldeko burdinbideak
  6. (Gaztelaniaz) Iruña, Europa Press. (2019-11-14). «RENFEk tren txartelen salmenta bultzatu du Nafarroako Correos bulegoetan» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-14).
  7. (Gaztelaniaz) Press, Iranzu Larrasoaña/Europa. (2020-01-03). «Renfek Tafallako geltokiko txarteldegia itxi du» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-14).
  8. (Gaztelaniaz) Navarra, Diario de. (2020-01-03). «Tafalla, Altsasu eta Castejongo alkateek geltokietako leihatilak ixteari uko egin diote» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-14).
  9. (Gaztelaniaz) Pamplona, EFE. (2020-01-03). «RENFEk Tafallakoa bezalako txarteldegiak ixteko hartutako erabakia kritikatu du Ahal Duguk» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-14).
  10. (Gaztelaniaz) Iruña, EFE. (2020-01-04). «Tren geltokietan leihatilak ixteagatik kritikak izaten jarraitzen dute» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-14).
  11. (Gaztelaniaz) PAMPLONA, Beatriz Arnedo, EFE. (2020-01-09). «RENFEk Castejongo txarteldegia irekiko du berriro, eta Tafalla eta Altsasukoak itxiko ditu» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-14).
  12. (Gaztelaniaz) Navarra, Diario de. (2020-01-15). «Tafalla, Altsasu eta Castejongo geltokietako txarteldegiak behin-behinean berriro irekitzea» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-06-14).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kadreita Castejon Argetas–Muskaria
Altsasu Zaragoza–Delicias