Chongqing

Chongqing 重庆 重庆 (Chóngqìng) - 重 chóng - berriz - 庆 qìng - ospatu - ospakizun bikoitza'
Udal-probintzia
Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Txinako Herri Errepublika
Administrazioa Alkatea	udalerria Wang Hongju 王鸿举
Ordu eremua	UTC+8
Alkatea	Huang Qifan (en)
Izen ofiziala	重庆市
Jatorrizko izena	重庆
Posta kodea	400000–409900
Herriburua	Yuzhong Barrutia
Geografia
Koordenatuak	29°33′00″N 106°30′25″E
Azalera	82,300 km²
Altuera	237 m eta 243 m
Mugakideak	Sichuan, Shaanxi, Hubei, Hunan eta Guizhou
Demografia
Biztanleria	32.054.159 (2020) 3.207.989 (2010)
Dentsitatea	379 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1929
Telefono aurrizkia	23
Ordu eremua	UTC+08:00
Hiri senidetuak	Onomichi (en) , Addis Abeba, Hiroshima, Incheon, Bangkok, Pekanbaru, Xiraz, Tolosa Okzitania, Leicester, Düsseldorf, Voronezh, Zaporizhiako oblasta, Seattle, Detroit, Toronto, Brisbane, Córdoba probintzia, Bissau, Chennai, Txiang Mai, Mpumalanga, Aswan, Sør-Trøndelag, Budapest, Anberes, Salvador da Bahia, Zürich kantonamendua, Nuevo Leon, Phnom Penh, Vladimir, Córdoba eta Nakhitxevan
Matrikula	渝 A, B, C, F, G, H
http://www.cq.gov.cn/english www.cq.gov.cn/english

Chongqing (txinera sinplifikatuz: 重庆; txinera tradizionalez: 重慶; pinyineraz: Chóngqìng), Txinako hiririk handienetako bat da. Txinan dauden udal-probintzietatik handiena da, eta herrialdearen ekialdean dauden hirietatik (Beijing, Tianjin eta Shanghai), dentsitaterik handiena duena. 1997ko martxoaren 14ean izendatu zuen gobernuak udal-probintzia eta 2005eko erroldaren arabera, 31.442.300 pertsona bizi dira.

Udal-probintziaren mugak, Txinako beste edozein herrirenak baino handiagoak dira, Chongqingek Austriak duen azalera bera dauka. Horrela, Chongqing gehiena, nekazal lur eta sakabanatutako herrixkek osatzen dute, eta hirian bertan bizi den biztanleria 5 milioikoa zen 2000ko erroldaren arabera.

Inguru naturala eta kokapena

Chongqing, Txina ekialdeko hiririk handiena da, Yungui izeneko lautadan dago, eta erliebe oso malkartsua dauka. Hori dela eta, bizikleta gutxien dituen Txinako hiria da. Chongqing hiriaren erdigunea Jialing eta Yangtze ibaiak bat egiten duten tokian dago. Iparraldean Daba Shan, ekialdean Wu Shan, hego-ekialdean Wuling Shan eta hegoaldean Dalou mendiak daude.

Ekialdean Hubei probintziarekin egiten du muga, hego-ekialdean Hunan probintziarekin, hegoaldean Guizhourekin, mendebaldean Sichuanekin eta iparraldean Shaanxirekin.

Klima

Urteko batez besteko prezipitazioak 1.000 eta 1.400mm bitartekoak eta batez besteko tenperatura 18 gradukoa da. Euri asko egiten ez duen arren, laino eta egun hodeitsuak ohikoak dira, eta horregatik urteko eguzki orduak 1.200 baino ez dira izaten batez beste.

Datu klimatikoak (Chongqing, Shapingba barrutia, 1971–2000)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	10.3	12.5	17.4	22.9	26.9	29.4	32.8	33.6	27.7	21.9	16.9	11.6	22.0
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	6.0	7.5	11.0	15.3	19.1	22.0	24.6	24.7	20.8	16.4	12.0	7.6	15.6
Pilatutako prezipitazioa (mm)	19.5	20.6	36.2	104.6	151.7	171.2	175.4	134.4	127.6	92.4	45.9	24.9	1104.4
Prezipitazio egunak (≥ 0.1 mm)	10.2	9.9	11.3	14.9	15.6	15.7	12.4	10.5	14.4	15.4	12.2	9.5	152.0
Eguzki orduak	27.3	34.1	67.4	98.0	108.5	109.7	180.1	196.0	102.4	62.5	43.1	25.8	1054.9
Hezetasuna (%)	83	80	76	77	78	80	76	73	80	84	84	85	79.7
Iturria:

Banaketa administratiboa

Sakontzeko, irakurri: «Chongqingen banaketa administratiboa»

Yuzhong barrutiko eraikuntzak.

Bigarren Mundu Gerrako garaipenaren monumentua, hiriaren erdigunean.

Jendearen Areto Handia.

Chongingeko udal-probintzia, konderri mailako berrogei azpibanaketa (horietatik hiru bertan behera geratu ziren 1997an), hemeretzi barruti, hamazazpi konderri, eta lau konderri autonomok osatzen dute.

Barrutiak Pinyinerazko izena Txineraz Lehengo udalerria* Banan 巴南区 Chongqing Beibei 北碚区 Changshou 长寿区 Dadukou 大渡口区 Fuling 涪陵区 Fuling Hechuan 合川区 Chongqing Jiangbei 江北区 Jiangjin 江津区 Jiulongpo 九龙坡区 Nan'an 南岸区 Nanchuan 南川区 Fuling Qianjiang 黔江区 Qianjiang Shapingba 沙坪坝区 Chongqing Shuangqiao 双桥区 Wansheng 万盛区 Wanzhou 万州区 Wanxian Yubei 渝北区 Chongqing Yongchuan 永川区 Yuzhong 渝中区

Konderriak Pinyinerazko izena Txineraz Lehengo udalerria* Bishan 璧山县 Chongqing Chengkou 城口县 Wanxian Dazu 大足县 Chongqing Dianjiang 垫江县 Fuling Fengdu 丰都县 Fengjie 奉节县 Wanxian Kai 开县 Liangping 梁平县 Qijiang 綦江县 Chongqing Rongchang 荣昌县 Tongliang 铜梁县 Tongnan 潼南县 Wulong 武隆县 Fuling Wushan 巫山县 Wanxian Wuxi 巫溪县 Yunyang 云阳县 Zhong 忠县

Konderri Autonomoak

Pinyinerazko izena	Txineraz	Lehengo udalerria*
Pengshui Miao eta Tujia	彭水苗族土家族自治县	Qianjiang
Shizhu Tujia	石柱土家族自治县
Xiushan Tujia eta Miao	秀山土家族苗族自治县
Youyang Tujia eta Miao	酉阳土家族苗族自治县

• 1997ko martxoaren aurretik, barruti eta konderriak zein udalerriren menpekoak ziren adirazten du. 1997an honako udalerriak batu ziren: Chongqing, Fuling, Wanxian (orain Wanzhou dena) eta Qianjiang.

Chongqingeko udal-probintzia (重庆主城区市区) honako barrutiek osatzen dute:

• Yuzhong (渝中区, edo "Erdiguneko Chongqingeko Barrutia"), hiriko barrutirik populatuena eta dentsitaterik altuenekoa da.
• Nan'an (南岸区, edo "Ibaiaren Hegoaldeko Barrutia")
• Jiangbei (江北区, edo "Ibaiaren Iparraldeko Barrutia")
• Shapingba (沙坪坝区)
• Jiulongpo (九龙坡区)
• Dadukou (大渡口区)
• Yubei (渝北区，Chongqingeko iparraldeko barrutia)
• Beibu (北部新区, Hiriaren iparraldean dagoen barruti berria)

Historia

Historialari batzuen ustez, Chongqing, K. a. XI. mendean egon zen "Ba" izeneko herrialde mitologiko baten hiriburua izan zen. K. a. 316. urtean, Qin Estatuak agintzen zuen gaur egun Chongqing dagoen lurraldearen inguruetan. Qin enperadoreak hiri berri bat eraikitzeko agindua eman zuen, Jiang (江州) izenekoa. Hiria, Chu (楚州) prefekturan zegoen. Hiriak, izen aldaketa asko jasan zituen ondorengo mendeetan, 581. urtean (Sui dinastiaren agintaldian), eta 1102. urtean "Yu Prefektura" (渝州) izena jarri zioten eta ondoren "Gong Prefektura" (恭州). Gaur egungo izena 1189an ezarri zitzaion, hegoaldeko Song Dinastiako Zhao Dun printzeak Guangzongeko enperadore eta errege bihurtzean, txineraz "ospakizun alai bikoitza" (txinera sinplifikatuz 双重喜庆; txinera tradizionalez: 雙重喜慶; eta pinyineraz: shuāngchóng xǐqìng).

1362an Yuan Dinastiaren agintaldian, Ming Yuzehn izeneko erreboltariak Daxia Erreinua (大夏) sortu zuen Chongqing erreinuko hiriburu izan zelarik. 1621an Ming Dinastiak Txinan agindu bitartean, beste errebolta batek Daliango erreinua (大梁) sortu zuen, kasu honetan She Chongming izeneko errege izendatuz. 1627 eta 1645 urteen artean, Ming Dianstiaren erortzearekin batera, Chongqing Sichuanekin batera, Ming Dinastiaren erortzea eragin zuten matxinatuen eskuetan geratu ziren. Ondoren, Qing Dinastia garaian, bai Chongqing bai Sichuan milaka etorkin jaso zituen Qing enperadorearen laguntzarekin.

1891ean Chongqing kanpotarren merkataritzara zabaldutako Txina barrualdeko lehen portua izan zen. 1929an Chongqing, Txinako Errepublikako udal-probintzia bihurtu zen eta Japonia eta Txinaren arteko 1937 eta 1945eko gerra burutu bitartean Chongqing Chiang Kai Shek jeneralak Chongqinen ezarri zuen herrialdearen behin-behineko hiruburua. Japoniako ejerzitoko hegazkinek gogor bonbardatu zuten hiria, baina erliebe malkartsuak lagundurik, herritar askok inguruko mendietan hartu zuten babesa. Bigarren Mundu Gerra garaian, Txinako hainbat industria, mendebaldeko kostaldetik Chongqingera eraman zituzten, hiriaren industrializazio sakona hasiz.

1954ean, Chongqing Sichuan probintziako hiri bihurtu zen, 1929an hartutako neurriak bertan behera geratuz. 1997ko martxoaren 14ean, Txinako Herriaren Zortzigarren Nazio kongresuak, Chongqing, inguruko Fuling, Wanxian eta Qianjiang prefektura mailako barrutiekin batzea erabaki zuen, gaur egungo Chongqing udal-probintzia sortuz. Horrela, gaur egun, udaltasunak 30 milioi biztanle eta 43 konderri, barruti eta barruti autonomo dauzka. Chonqing, Txina mendebaldeko ekonomiaren garapenaren ardatza izan da 1990eko hamarkadatik aurrera eta 1990eko hamarkadaren amaieran hasitako Hiru Arroiletako urtegiak etxerik gabe utzitako ehunka milaka biztanlerentzako bizitokia da.

Azken urteak

Chongqing Txinako Herri Errepublikan gehien hazten den hirietako bat da. Urtero 100.000 biztanle gehiago dauzka erroldak, batez ere, inguruetako nekazal guneetatik etorritako nekazariengatik.

Hiriaren erdigunearen ikuspegia 2010ean.

Demografia

Udaltasunean 32 milioi pertsona inguru bizi dira 2007ko erroldaren arabera. Dena den, udaltasuna osatzen duten berrogei barrutietako biztanleri gehiena, nekazal guneetan bizi da oraindik ere, eta horregaitik 32 milioi horietatik %48a bakarrik bizi da hiriguneetan. Chongqing erdiguneko berezko biztanleria 6,21 milioikoa zen eta kopurua urtero haziz doa.

Txina erdiguneko hiririk handiena eta ekonomikoki garrantsitsuena denez, azken hamarkadetan inguruetako probintzietako milaka biztanle etorri dira hirira. Hori dela eta, udaltasunean Hunan, Anhui, Sichuan, Guizhou eta Henan probintzietako 4,43 milioi pertsona bizi dira.

Bizi itxaropena

Hirian, 65 urtetik gorako biztanleria %10,9 da, eta batez besteko bizi itxaropena 75,98 urtekoa zen 2006ko datuen arabera. 2007ko abenduaren 31an, 100 urtetik gorako 928 pertsona bizi ziren Chongqingen, urtebete lehenago baino 80 pertsona gehiago. Gehienak, udaltasuneko nekazal guneetan bizi dira (%78). Ehun urte baino gehiagoko biztanle ezagunenen artean, Fan Xiuying (范秀英) dago, 1892 jaio eta 2008an hil zen Chongqingen jaiotako 115 urteko emakumea.

Ekonomia

Jialing eta Yangtze ibaiek bat egiten duten tokia.

Yuzhong barrutiko finantza barrutia.

1997ko martxoan Chongqingeko udaltasuna sortzearen arrazoia, gobernuak, herrialdearen mendebaldeko hazkundea bultzatzea izan zen, Chongqing, hazkunde horren ardatza izango zelarik. Hiriak hazkunde demografiko, ekonomiko eta industrial itzela izan du 1990eko hamarkadatik aurrera, egunero 137.000 metro koadroko etxebizitza, bulego eta eraikuntza azalera berria eraikitzen da. Egunero, 1.300 pertsona etortzen dira hirira, udaltasuneko ekonomia 15 milioi eurotan handituz.

Kostaldeko hazkunde gune tradizionaletatik urruti, Chongqing eta ondoko Sichuan probintzia, base militarren egoitza nagusia izan da tradizionalki. Txina ekialdeko hirietan ez bezala, Chongqingeko enpresak barne merkaturako produkziorako produktuak ekoizten dituzte, auto, kimikoak, oihalgintza, makineria, eta elektrotresnak besteak beste. 2007an, Chongqingen milioi bat auto eta 8,6 milioi motor ekoitzi ziren, Txinako hirugarren ekoizpenik handiena. Udaltasuneko enpresaburuk handienen artean, Lifan Hongda Enterprise eta Changan Automotive Corp daude. Chongqing, hamar altzairu ekoizlerik handienen artean dago, eta enpresen artean Chongqing Iron and Steel Company eta South West Aluminium daude (Asiako aluminio ekoizlerik handiena).

Nekazaritzak garrantzi handia dauka oraindik ere eta hirian arroza eta laranjak landatzen dira. Baliabide naturalak ugariak dira, eta udaltasunean 40 mota ezberdineko mineralak ateratzeko meategiak daude. PetroChinaren enpresa den CNPCek 10 milioi tona ekoizteko gaitasuna izango duen petrolio birfindegia eraiki nahi du Chongqingen. Ekonomia hazkundea errazteko, gobernuak autobide eta burdinbideak berriztu eta ehundaka kilometro berri eraiki ditu 1990eko hamarkadatik aurrera. Horrez gain, industria eta hazten ari den biztanleriaren beharrak asetzeko, eta Yangtze ibaiaren uholdeak saihestu ahal izateko Hiru Arroiletako urtegia eraikitzen hasi ziren 1990eko hamarkadaren amaieran. Hiriak, ehundaka milioi euroko inbertsioa jaso du, Ford, Mazda, HSBC, Standard Chartered Bank, Wal-Mart, eta Carrefour bezalako enpresak hirian ezarriz.

Hiriko 2008ko BPG nominala 509700 milioi yuanekoa izan zen (73.400 milioi dolar), %14,3ko hazkundea jasoz. Hazkundea, ekialdeko kostaldean baino handiagoa den arren, per capita errenta Shanghai edo Beijingek dutenaren oso azpitik dago oraindik ere, 18.025 yuan baino ez 2008an (2.595 dolar).

Ekonomia eta teknologia garatzeko guneak honakoak dira:

• Chongqing Garapen Ekonomiko eta Teknologiko gunea
• Chongqing Goi Teknologia garatzeko Industria Gunea
• Chongqing Kimikagintzako Industrialdea
• Jianqiao Industrialdea (Dadukou Barrutian)
• Chongqingo Esportazioak prozesatzeko gunea

Enpresa nagusiak

• Yaoyou Pharmaceutical
• Changan Automobile Group (重庆长安汽车股份有限公司)
• Chongqing Airlines (重庆航空)
• Chongqing Iron and Steel Company (重庆钢铁股份有限公司)

Iparraldeko ekonomia garatzeko gunea

Sakontzeko, irakurri: «Iparraldeko Gune Berria»

2002an sortu zen, jada zeuden enpresak garatzeko hiru industrialde handi batuz. Gaur egun, hiriko industrialderik handiena da, 130 kilometro koadroko azalera hartuz.

Azpiegitura eta garraioak

Chongqingeko metro arina

Sakontzeko, irakurri: «Chongqingeko metroa»

Chongqingeko metro arina 2005ean zabaldu zen eta gaur egun Yuzhong Barrutia zeharkatzen duen 19 kilometroko bigarren linea dago martxan. Chongingek duen erliebe malkartsuak eraginda, gobernuko arduradunek lur-gaineko metro arina eta lurpeko metro lineak izango dituen metro sarearen plangintza burutu dute.

1992an, metroaren lehen linea eraikitzeko lanak hasi ziren, baina urte batzuk beranduago eraikuntza eta lege arazoek eraginda bertan behera geratu ziren. 16,4 kilometroko linea bakarra dauka Mendebaldeko Chaotianmen eta Shapingba artekoa. Hasieran metroak 19.000 bidaiari/orduro garraiatzeko edukiera izatea aurrikusten den arren, epe ertainera, udaltasuneko gobernuak kopuru hori 36.000 bidaiari/ordura igo nahi du. Shapingba eta Chotianmen arteko metroaren eraikitze lanak 2007an hasi eta 2011 amaitzea aurrikuzten da. Metroaren handitze lanak 2050era arte luzatu dira, eta Chongqingeko gobernuak ordurako metroak 500 kilometro eta zazpi linea izango dituela aurrikusten du.

Gaur egun, hiriko arduradunak, metroaren linea berrien ibilbidea zehazten ari dira.

Zubiak

Sakontzeko, irakurri: «Chongqingeko zubiak»

Jialing ibaiaren gaineko zubia.

Hechuango zubi baten ikuspegia.

Hiriak duen erliebe goraberatsua dela eta, zubiak izan dira betidanik, Yuzhong penintsula inguruko lurrekin lotzeko biderik errezena. Yangtze eta Jialing ibaien gainetik hainbat zubi igarotzen dira, forma eta luzera desberdinekoak, Chongqingeko zubirik garrantzitsuenak honakoak dira:

Yangtze ibaiaren gaineko zubiak

• Masangxi Yangtze zubia
• Ergongyan Yangtze zubia
• Caiyuanba Yangtze zubia
• Shibanpo Yangtze zubia
• Dafosi Yangtze zubia
• Fuling Yangtze zubia
• Fengdu Yangtze zubia
• Zhongxian Yangtze zubia
• Wanzhou Yangtze zubia
• Yunyang Yangtze zubia
• Fengyie Yangtze zubia
• Wushan Yangtze zubia

Jialing ibaiaren gaineko zubiak

• Heyang Jialing zubia
• Shaxi Jialing zubia
• Huanghuayuan Jualing zubia

Autobide eta errepideak

• Chongqing eta Chengdu arteko autobidea.
• Chongqing, Wanzhou eta Yichang arteko autobidea (Wanzhou eta Yichang arteko tartea eraikitze lanetan dago).
• Chongqing eta Guiyang arteko autobidea.
• Chongqing, Dazhou eta Xi'an arteko errepidea (tarte batzuk eraikitze lanetan daude).
• Chongqing eta Suining arteko autobidea.
• Chongqing eta Nanchong arteko autobidea

Burdinbidea

Hiriko trenbide geltoki nagusia Jiangbei Barrutian dago.

• Chongqing-Chengdu trenbidea
• Chongqing-Guiyang trenbidea
• Chongqing-Xiangfan trenbidea
• Chongqing-Huaihua trenbidea
• Chongqing-Suining abiadura handiko trenbidea
• Chongqing-Wanzhou-Yichang trenbidea (eraikitzen)
• Chongqing-Lanzhou trenbidea (eraikitzen)

Aireportua

Jiangbeiko aireportuaren terminaletako bat.

Sakontzeko, irakurri: «Chongqing Jiangbei Nazioarteko Aireportua»

Jiangbeiko Aireportua izen bereko barrutian dago, hiriaren erdigunetik 21 kilometrora. 2007an 10.355.730 bidaiari igaro izan aireportutik, eta Txinako hamargarren aireporturik erabiliena izan zen. Herrialdeko hego-mendebaldeko aireporturik garrantzitsuena da, Chongqing Airlines eta China West Air hegazkin konpainien egoitza.

Aireportuaren handitze lanek bi fase izan dituzte, lehena 1990eko urtarrilean zabaldu zen eta bigarrena 2004ko abenduan. Guztira bi terminal dauzka, bata Txinako hegaldiak hartzeko eta bestea nazioarteko hegaldiak hartzeko. Hegaldi gehienak Txina barruko hegaldienak diren arren (%80 inguru 2008an), pixkanaka, nazioarteko hegaldiak garrantzia hartuz joan dira. 2008. urtean bidaiariak %10 hazi ostean, udaltasuneko agintariak hirugarren terminal bat eraikitzeko proiektua aurkeztekotan dira.

Chongqingeko portua

Sakontzeko, irakurri: «Chongqingeko portua»

Chongqing, munduko ibai-porturik garrantzitsuenetako bat da, eta nahiz eta itsasotik 2.500 kilometrora baino gehiago dagoen, Yangtze ibaiak duen sakontasunak, hainbat itsasontziren ibilera errazten du. Ontziak, ibaian behera dauden beste hirietatik, eta Chongqingek ekoizten dituen hainbat produktuen salgaiak garraiatzen dituzte. Hiriko portu zaharra, Yuzhong Barrutiaren puntan dagoen Chaotianmen izenekoa da. Bertan, Yangtze ibaiaren alde batetik bestera bidaiariak garraiatzen dituzten ontziak, eta mota desberdineko merkatugaiak deskargatzen dituzten ontziak izaten dira.

2000. urteko abenduan bi urteko lanen ondoren, Chongqingeko kontainerrentzako lehen terminala zabaldu zen Jiulongpo Portua, hilabetero 25.000 kontainer (TEU) garraiatzeko edukierarekin. 2005ean beste terminal bat eraikitzeko lanak hasi ziren, 2006an Cuntango Portua zabalduz.

Ondarea eta ikustekoak

Txinako hiriburua 1937tik 1945era, Chongqingek garai hartako hainbat eraikuntza dauzka, eta Bigarren Mundu Gerran zehar, Chongqing aliatuen hiru egoitzetako bat izan zen.

Natura

• Tiankeng edo "zeruko arroila".
• Furong kobazuloa.

Arkitektura

• Dazu harriko irudiak (大足石刻)
• Ciqikou herria Shapingba Barrutian dagoen duela 1.000 urteko herrixkaren arrastoak.
• Arrantzaleen herria(钓鱼城)

XX. mendekoak

• Jendearen Askapen Monumentua, hiriaren erdigunean dago, eta garaipenerako eraiki zen Txinako monumentu bakarra da. Hiriaren ikurretako bat da, eta gaur egun monumentua ezartzen den gunea, oinezkoentzako gunea da.
• Bigarren Mundu Gerrako aire ejerzitoaren hilerria (空军坟) Nanshango gunean.
• Enbaxaden gunea.
• Harri Gorriko Herrixkaren museoa, eraikinean Mao Zedongek Kuomingtangeko kideekin sinatutako akordioa egin zen.

Politika

Chongqingeko politika, alkatea eta Alderdi Komunistako ordezkariaren inguruan dago antolaturik, Txinako Herri Errepublikako gainontzeko probintzietan bezala. Chongqingen ez dago gobernadorerik, udaltasuna izanik, alkatea gorengo ordezkaria delarik. Dena den, bi ordezkariko sisteman, alkateak, Alderdi Komunistako ordezkariak baino botere gutxiago dauka.

Udaltasuneko alkatea Wang Hongju (王鸿举) da 2002az geroztik eta Alderdi Komunistako ordezkaria Bo Xilai (薄熙来).

Zerbitzuak

Chongqingek hiru ospitale nagusi ditu, Hego Mendebaldeko Ospitalea, Xinqiao Ospitalea eta Daping Ospitalea.

Hezkuntza

• Chongqingeko Unibertsitatea (重庆大学) 1929an sortua.
• Hegomendebaldeko Unibertsitatea (西南大学) 1906an sortua.
• Chongqingeko Teknologia Institutua (重庆工学院) 1941ean sortua.

Hedabideak

Sakontzeko, irakurri: «Chongqing Television»

Chongqineko Telebista (CTV), Txinako laugarren telebistarik handiena da. Chongqineko Herriaren Irratia, udaltasuneko irratirik ezagunena da eta Chongqing Dialy taldea, hiriko komunikabide talderik garrantzitsuenetakoa da, hamar egunkari eta webgune bat kontrolatzen ditu.

Hizkuntza

Chongqingen Txineraren Sichuango hizkera hitz egiten da, hiritik hurbilen dagoen probintzia delako. Dena den, bertako berezitasun eta berezko hitz batzuk ematen dira, XX. mendearen bigarren erdian hiriak jasandako migrazio handiek, Txinako beste eremuetako biztanleak ekarri ditu hirira, eta hori dela eta, gaur egun Txina osoko hainbat hizkera entzun daitezke hiriko kaleetan.

Hiri senidetuak

• Seattle, Ameriketako Estatu Batuak
• Hiroshima, Japonia
• Mito, Japonia
• Toronto, Kanada
• Brisbane, Australia
• Tolosa, Frantzia
• Düsseldorf, Alemania
• Leicester, Erresuma Batua
• Detroit, Ameriketako Estatu Batuak
• Shiraz, Iran
• Vladimir, Errusia

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Chongqing

• (Ingelesez) Chongqingeko udal-probintziaren webgunea, ingelesez.
• (Txineraz) Chongqing-eko udal-probintziaren webgunea, txineraz.
• (Txineraz) Hiriaren airetiko ikuspegiri buruzko bideoa.