Dora Hitz

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Dora Hitz

ganberako margolari

Bizitza
JaiotzaAltdorf bei Nürnberg1856ko martxoaren 30a
Herrialdea Alemania
HeriotzaBerlin1924ko azaroaren 20a (68 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakalemana
Jarduerak
Jarduerakmargolaria
Lantokia(k)Berlin
Jasotako sariak
KidetzaBerlin Secession (en) Itzuli

Dora Hitz (Altdorfen, Núrembergetik gertu, 1856ko martxoaren 30aBerlin, 1924ko azaroaren 20a) sinbolismoak eta inpresionismoak eragindako margolari alemaniarra izan zen. Errumaniako errege-familiaren gorteko margolaria izan zen Hitz, eta Berlingo Sezesioaren sortzaileetako bat.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dora Hitz-ek sei urte zituenean, Ansbach-era joan zen gurasoekin (Lorenz Johannes Hitz eta Anna Elisabeth, Meyer ). Hamahiru urte zituela Munichera joan zen "Damas de Frauenrat Weber Pintura Eskolan" ikastera. Wilhelm von Lindenschmit el Joven eta Heinrich Stelzner izan ziren haren maisuak. Munichen, 1876ko arte eta industria erakusketan, Hitz-ek Elisabeth zu Wied (1843-1916) ezagutu zuen, Hohenzollern printze batekin zuen ezkontzaren bidez Errumaniako erregina zena. Errumaniako gorteko margolari izendatu zuen. Karpatoetako Peles gazteluko musika aretorako, Dora Hitz-ek freskoak margotu zituen erreginaren motibo poetikoetan oinarritutako hormetan, idazle gisa Carmen Sylva ezizenarekin ezagutzen den erregina. Hitzek liburu-dekorazioak ere diseinatu zituen eta olio-pinturak egin zituen.

1880tik aurrera Parisen bizi izan zen Luc-Olivier Merson, Gustave Courtois, Joseph Benin-Constant eta Eugène Carrière-rekin ikasten, azken honek bereziki animatu zuen. 1886an Errumaniara itzuli zen denbora laburrean. Parisen Eugen Jettel, Otto Thoren, Karl Köpping eta Hermann Bahr ezagutu zituen. Bretainian (1890) eta Normandian (1891/92) egonaldiak egin zituzten. 1890ean, Société des Artistes Français aretoko kide gisa onartu zuten; han domina bat jaso zuen. 1891n, Associé du Champs de Mars inpresionistan jaso zuen membresia, 1892az geroztik, "Société Nationale des Beaux Arts" delakoan, eta haren erakusketetan aldizka parte hartu zuen. Belgikan, "Société royale belge des aquarellistes"-en ohorezko kidea izan zen.

Dresden (1891) egonaldi labur baten ondoren, Dora Hitz Berlinera joan zen 1892an, eta han, “Berlingo Artisten eta Artearen Lagunen Elkarteko” kide gisa, goi-mailako zirkulu liberaletarako sarbidea aurkitu zuen, eta horrek erretratuen enkargu garrantzitsu asko eman zizkion. 1894an emakumeentzako pintura-eskola bat sortu zuen. Gainera, azterlan bat zuzendu zuen Lützowplatz en el Tiergarten. Margarethe Hauptmann, Gerhart Hauptmann idazle handiaren emaztea, erretratu zuen, besteak beste. Käthe Kollwitzen laguna ere bazen.

1892tik 1921era Berlingo Artisten Elkarteko kidea izan zen. 1898an XI. Taldeko kide izan zen, Berlingo Sezesioaren aitzindari, eta haren sortzaileetako bat izan zen. Deutscher Künstlerbund-eko lehen kideetako bat bezala, Dora Hitz-ek Frau M-ren Retrato olio-pinturarekin parte hartu zuen Weimarren 1906ko hirugarren urteko erakusketan.H - Hitzek honengatik DKBko Villa Romana Saria jaso zuen erakusketan, eta beka bat, Florentziako egonaldi batekin konbinatuta.[1] 1913an, Freie Secessionekin bat egin zuen. Max Beckmann-en laguna ere bazen.

Lehen Mundu Gerran, pintoreak arazo ekonomikoak izan zituen, gaixotu egin zen eta gero eta gehiago isolatu zen sozialki. 1924an Berlinen hil zen. F galeria. Gurlitt-ek 1925eko oroitzapenezko erakusketa egin zuen Dora Hitzen ohoretan

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dora Hitz-ek batez ere irudiak margotu zituen, batez ere emakumeen, nesken eta amen erretratuak, batzuetan sinbolismoaren estiloan. Frantzian egon zenetik, batez ere oleo, gouache eta akuarela inpresionistak margotu zituen.


Dora Hitzen lanak Berlingo Galeria Nazionalean, Leipzigeko Arte Ederren Museoan eta Nurenberg Hiriko Pintura eta Eskulturen Bilduman aurki daitezke. 2016 hasieran, artista Enpatia eta Abstrakzioa erakusketa kolektiboan agertu zen. Alemaniako emakumearen aro modernoa irudikatzen Bielefelder Kunsthallen

.[2]

Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Vgl. Natalie Gutgesell: "An das Vorbild denke ich mit dem vollendeten Vergnügen mit dem man an eine Blume denkt." Dora Hitz erhält 1906 als erste Frau den Villa-Romana-Preis in Weimar. In: Beiträge zur Weimarer Geschichte 2020, hrsg. von Axel Stefek, Weimar (Freunde und Förderer des Stadtmuseums Weimar im Bertuchhaus e.V.) 2020, S. 15–20.
  2. Einfühlung und Abstraktion. Die Moderne der Frauen in Deutschland. Ausstellung in der Kunsthalle Bielefeld, Okt. 2015 - Febr. 2016, abgerufen am 3. Mai 2016.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Hitz, Dora. In: Friedrich von Boetticher: Malerwerke des 19. Jahrhunderts Beitrag zur Kunstgeschichte. Band 1/2, Bogen 31–61: Heideck–Mayer, Louis. Fr. v Boetticher’s Verlag, Dresden 1895, S. 544–545 (Textarchiv – Internet Archive).
  • Willy Oskar Dresler (1907). Dresslers Kunstjahrbuch : ein Nachschlagebuch für deutsche bildende und angewandte Kunst (en alemán). Rostock: Kunstbibliothek der Staatlichen Museen zu Berlin. 
  • Hitz, Dora. In: Hans Vollmer (Hrsg. ): Allgemeines Lexikon der Bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart. Begründet von Ulrich Thieme und Felix Becker. 17. multzoa: Heubel-Hubard. E. A. Seemann, Leipzig 1924, S. 153. 
  • Dora Hitz. In: Hans Vollmer (Hrsg. ): Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler des XX. Jahrhunderts Band 6, Nachträge H–Z. E. A. Seemann, Leipzig, 1962, S. 61. 
  • Lanbide ohne Tradition – 125 Jahre Berliner Künstlerinnen. Berlin 1992; Artikel D. H Velhagen & Klasings Monatshefte, mit vielen Abbildungen und einem Text von Hans Rosenhagen; Kataloge der Berliner Sezession und der Freien Sezession; Berliner Sezession, Neuer Berliner Kunstverein, Berlin. J. [1982. urtea].
  • Margrit Bröhan: Dora Hitz (1856–1924). In: Britta Jürgs (Hrsg. ): Da ist nichts mehr, wie die Natur gewollt da. Porträts von Künstlerinnen und Schriftstellerinnen um 1900. AvivA, Berlin 2001, ISBN 3-932338-13-8, S. 180–192. (mit weiteren Literaturhinweisen).
  • Natalie Gutgesell: Dora Hitz. Fränkische Künstlerin, rumänische Hofmalerin, europäische Avantgardistin. Mitteldeutscher Verlag Halle (Saale) 2019.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]