Eurogunea

Wikipedia, Entziklopedia askea
Eurogune» orritik birbideratua)
Eurogunea
Datuak
Motacurrency union (en) Itzuli
Osatuta
Historia
Sorrera1999ko urtarrilaren 1a
webgune ofiziala

Eurogunea[1] euroa (€) erabiltzeko onartu duten Europar Batasuneko herrialde kideen gunea da. Honela monetaren inguruko batasuna eratu dute eta Eurosistema egin dute moneta-agintari gune honetan.

Euroa darabilten estatuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kide ofizialak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Estatuak Onartua Salbuespenak
Austria Austria 1999
Belgika Belgika 1999
Zipre Zipre 2008 Ipar Zipre[2]
Estonia Estonia 2011
Finlandia Finlandia 1999
Frantzia Frantzia 1999  Kaledonia Berria[3]
 Polinesia Frantsesa[3]
 Wallis eta Futuna[3]
Alemania Alemania 1999
Grezia Grezia 2001
Irlandako Errepublika Irlandako Errepublika 1999
Italia Italia 1999 Campione d'Italia[4]
Kroazia Kroazia 2023
Letonia Letonia 2014
Lituania Lituania[5] 2015
Luxenburgo Luxenburgo 1999
Malta Malta 2008
Herbehereak Herbehereak 1999  Aruba[6]
 Curaçao[7]
 Sint Maarten[7]
 Karibeko Herbehereak[8]
Portugal Portugal 1999
Eslovakia Eslovakia 2009
Eslovenia Eslovenia 2007
Espainia Espainia 1999
Europar Batasuna Eurogunea

Europako Banku Zentrala da 15 herrialde hauen politika monetarioaren arduradun.

Europako Diru Batasuna

Europar Batasunarekin akordioak dituzten estatu eta lurraldeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Monako, San Marino eta Vatikano Hiriak ere euroa erabiltzen dute, EBeko kide ez diren arren (aurrez euroagatik ordezkatuak izan diren monetak erabiltzen zituzten). Hiru Estatu hauek euren ikur propioak itsasten dizkiete atzealdean eurek jaulkitako txanponei. EBeko hainbat herrialderekin adostu dute Euroaren erabilera, Italiarekin San Marino eta Vatikanoaren kasuan eta Frantziarekin Monakoren kasuan.

Mayotte eta Saint-Pierre eta Mikelune lurralde Frantziarrek ere euroa erabiltzen dute EBrekin duten hitzarmena tarteko, nahiz eta euren txanpon propioak jaulkitzeko eskubiderik izan ez.

EBrekin hitzarmenik ez duten estatu eta lurraldeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Andorrak ez du moneta ofizialik beraz, ez du dirurik jaulkitzen. Euroaren aurretik pezeta espainiarra eta libera frantziarra erabiltzen zituzten unitate legal gisa. Espainia zein Frantziarekin sekula akordiorik izan ez zutenez, Andorra EBrekin negoziaketetan da Euroa printzerriko moneta ofizial izan dadin.

Era berean, Kosovo eta Montenegrok ere, aurrez marko alemaniarra erabiltzen zuten, euroa hartu dute moneta gisa EBrekin inolako hitzarmen formalik izan gabe.

Akrotiri eta Dhekeliako Base Burujabeek, itsasoz haraindiko lurralde britainiarrek (Zipreko uhartean kokatuak), moneta ofizialtzat libera zipretarra zuten Zipre Eurogunean sartu aurretik (2008ko urriaren 1a). Egun horretan euroa diru gisa onartzen lehen lurralde britainiar bilakatu ziren.

2002ko abenduaren 1etik, Ipar Koreak dolar estatu batuarra Euroagatik aldatu du nazioartean trukaketak egiteko, bere moneta ofizialak, won korearrak, ez baitu nazioartean baliorik eta ez baita trukagarria nazioarteko erosketetan erabiltzeko. Atzerritarren artean ere badu halako osperik ere, eta erabilia da oso.

2003ko Irakeko inbasioaren aurretik, Saddam Hussein presidenteak petrolioa saltzeko euroa erabiliko zuela esan zuen AEBetako dolarraren ordez, erosleen gehiengoa EBtik, Txinatik eta Indiatik izaten baitzuen.

Beste estatu batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eurogunean ez dauden EBko Estatuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euroa erabiltzen ez duten EBko beste 7 estatuak hauek dira Bulgaria, Danimarka, Suedia, Hungaria, Polonia, Txekiar Errepublika eta Errumania.

Azken bateratuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2007ko maiatzaren 16an Europako komisioak begi onez ikusi zuen Zipre eta Maltak 2008ko urtarrilaren 1etik moneta hartzea. Gomendio hau EBko Ekonomia eta Finantzetako Ministroen azken onespenaren baitan zegoen, zeina 2007ko uztailaren10ean gertatu zen. Beraz, Eurogunea 19 kidez osatua dago 2015az geroztik.

Eurogunetik kanpo euroarekin lotura duten estatuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bosnia-Herzegovinako marko aldagarria marko alemaniarrari loturik zegoen eta arrazoi hau tarteko euroarekiko aldatze tasa finkoa du.

CFA frankoak -aurrez libera frantziarrari lotua- 655,957 frankoko paritatea du euroarekiko, aurretik liberarekin zuen tasa bera.

Etorkizuneko hartzeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hauek dira proposatutako datak. Dena den, ez dira data ofizialak.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskalterm: [Europako Tratatuak Hiztegia] [2014]
  2. Ipar Zipreko Turkiar Errepublikak bere burua subirautzat aldarrikatu zuen, baina ez du Europar Batasunak onartzen. Turkiar lira erabiltzen da.
  3. a b c Frantziar Pazifikoko lurraldeetan CFP libera erabiltzen da.
  4. Suitzar libera erabiltzen da. Euroa ere oso zabalduta dago eta onartzen da.
  5. Jon Fernandez, «Hogeigarrenik ez luzaroan», Berria, 2015-01-02
  6. Aruban Arubako florina erabiltzen da.
  7. a b 2012tik Karibeko florina.
  8. Karibeko Herbehereetan Estatubatuar dolarra erabiltzen da.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]