Frantzisko (aita santua) - Wikipedia, entziklopedia askea.

Frantzisko^[1] (latinez: Franciscus, franˈtʃiskus ahoskatua) —jaiotza izenaz Jorge Mario Bergoglio^[2]— (Buenos Aires, Argentina, 1936ko abenduaren 17a) Eliza Katolikoaren aita santua da, 2013ko martxoaren 13tik. Aurretik Buenos Airesko artzapezpikua izan zen. 2001etik kardinal titulua zuen. Jesusen Konpainiaren kidea, ordena horretako lehendabiziko aita santua bilakatu zen, bai eta Amerikan jaiotako lehen aita santua ere.

21 urterekin erabaki zuen apaiz sartzea, eta Villa Devoto seminarioan aritu zen lehenik fraidegai. 1969ko abenduaren 13an izendatu zuten apaiz, eta geroztik luzea izan da haren ibilbidea.^[3]

Argentinako Konferentzia Episkopalaren lehendakaria izan zen bi aldiz. Berriro ere ezin zenez aurkeztu, estatutuetan hala agertzen zelako, 102. asanbladan Santa Fe de Vera Cruzeko artzapezpikua aukeratu zuten bere ondorengo, José María Arancedo.

2014ko irailaren 24an, Jozef Wesolowsky artzapezpiku ohi poloniarra, 2008 eta 2013 artean Errepublika Dominikarreko nuntzioa izana, etxeko atxiloaldian ezarri zuen Frantzisko aita santuak, haren aurkako pederastia salaketaren auzia erabaki bitartean. 2014ko ekainean apaizgotik kanporatu egin zuten Wesolowsky, auziari buruzko ebazpenik artean izan ez arren, salaketak «bereziki larriak» zirelako^[4].

2014ko azaroaren 25ean, Europako Parlamentuan egin zuen hitzaldian, immigrazioaz jardun zuen eta 'immigrazio politika egokiak' aldarrikatu zituen^[5].

2015eko urtarrilaren 1ean, Loiolara joateko eskaintza egin zion Iñigo Urkulluk Frantzisko aita santuari. Ricardo Blazquez Bilboko gotzain ohiaren bidez egin zuen gonbidapena^[6].

Lanak

1982: Meditaciones para religiosos.
1986: Reflexiones sobre la vida apostólica.
1992: Reflexiones de esperanza.
1998: Diálogos entre Juan Pablo II y Fidel Castro.
2003: Educar: exigencia y pasión.
2004: Ponerse la patria al hombro.
2005: La nación por construir.
2006: Corrupción y pecado.
2006: Sobre la acusación de sí mismo.
2007: El verdadero poder es el servicio.
2012: Mente abierta, corazón creyente.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Frantzisko (aita santua)

↑ Alpert, Emily. (2013-3-13). «Vatican: It's Pope Francis, not Pope Francis I» Los Angeles Times.
↑ gaztelaniaz ˈxorxe ˈmaɾjo βerˈɣoɣljo eta italieraz berˈgɔʎʎo ahoskatua
↑ «Jorge Mario Bergoglio argentinarra, aita santu berria» Berria 2013-03-13.
↑ «Pederastiaz akusatutako apaiz bat etxean atxilo edukitzea agindu du Frantziskok», Berria, 2014-09-25
↑ «Frantzisko aita santua: 'Egia, egia da eta ez dugu ezkutatu behar'», EiTB, 2014-11-25
↑ «Loiolara joatera gonbidatu du Urkulluk Frantzisko aita santua», Berria, 2015-01-02

i e a Erromatar Eliza Katolikoaren aita santuak
Petri · Lino • Kleto • Klemente I.a • Evaristo • Alexandro I.a • Sisto I.a • Telesforo • Higino • Pio I.a • Anizeto • Sotero • Eleuterio • Viktor I.a • Zeferino • Kalisto I.a • Urbano I.a • Pontziano • Antero • Fabian • Kornelio • Luzio I.a • Eztebe I.a • Sisto II.a • Dionisio • Felix I.a • Eutikiano • Kaio • Martzelino • Martzelo I.a • Eusebio • Melkiades • Silvestre I.a • Marko • Julio I.a • Liberio • Damaso I.a • Sirizio • Anastasio I.a • Inozentzio I.a • Zosimo • Bonifazio I.a • Zelestino I.a • Sisto III.a • Leon I.a • Hilario • Sinplizio • Felix III.a • Gelasio I.a • Anastasio II.a • Simako • Hormisdas • Joan I.a • Felix IV.a • Bonifazio II.a • Joan II.a • Agapeto I.a • Silverio • Vigilio • Pelagio I.a • Joan III.a • Benedikto I.a • Pelagio II.a • Gregorio I.a • Sabiniano • Bonifazio III.a • Bonifazio IV.a • Adeodato I.a • Bonifazio V.a • Honorio I.a • Severino • Joan IV.a • Teodoro I.a • Martin I.a • Eugenio I.a • Vitaliano • Adeodato II.a • Dono • Agaton • Leon II.a • Benedikto II.a • Joan V.a • Konon • Sergio I.a • Joan VI.a • Joan VII.a • Sisinio • Konstantino • Gregorio II.a • Gregorio III.a • Zakarias • Eztebe II.a • Paulo I.a • Eztebe III.a • Adrian I.a • Leon III.a • Eztebe IV.a • Paskoal I.a • Eugenio II.a • Valentin • Gregorio IV.a • Sergio II.a • Leon IV.a • Benedikto III.a • Nikolas I.a • Adrian II.a • Joan VIII.a • Marino I.a • Adrian III.a • Eztebe V.a • Formoso • Bonifazio VI.a • Eztebe VI.a • Erroman • Teodoro II.a • Joan IX.a • Benedikto IV.a • Leon V.a • Sergio III.a • Anastasio III.a • Lando • Joan X.a • Leon VI.a • Eztebe VII.a • Joan XI.a • Leon VII.a • Eztebe VIII.a • Marino II.a • Agapeto II.a • Joan XII.a • Leon VIII.a • Benedikto V.a • Joan XIII.a • Benedikto VI.a • Benedikto VII.a • Joan XIV.a • Joan XV.a • Gregorio V.a • Silvestre II.a • Joan XVII.a • Joan XVIII.a • Sergio IV.a • Benedikto VIII.a • Joan XIX.a • Benedikto IX.a • Silvestre III.a • Benedikto IX.a • Gregorio VI.a • Klemente II.a • Benedikto IX.a • Damaso II.a • Leon IX.a • Viktor II.a • Eztebe IX.a • Nikolas II.a • Alexandro II.a • Gregorio VII.a • Viktor III.a • Urbano II.a • Paskoal II.a • Gelasio II.a • Kalisto II.a • Honorio II.a • Inozentzio II.a • Zelestino II.a • Luzio II.a • Eugenio III.a • Anastasio IV.a • Adrian IV.a • Alexandro III.a • Luzio III.a • Urbano III.a • Gregorio VIII.a • Klemente III.a • Zelestino III.a • Inozentzio III.a • Honorio III.a • Gregorio IX.a • Zelestino IV.a • Inozentzio IV.a • Alexandro IV.a • Urbano IV.a • Klemente IV.a • Gregorio X.a • Inozentzio V.a • Adrian V.a • Joan XXI.a • Nikolas III.a • Martin IV.a • Honorio IV.a • Nikolas IV.a • Zelestino V.a • Bonifazio VIII.a • Benedikto XI.a • Klemente V.a • Joan XXII.a • Benedikto XII.a • Klemente VI.a • Inozentzio VI.a • Urbano V.a • Gregorio XI.a • Urbano VI.a • Bonifazio IX.a • Inozentzio VII.a • Gregorio XII.a • Martin V.a • Eugenio IV.a • Nikolas V.a • Kalisto III.a • Pio II.a • Paulo II.a • Sisto IV.a • Inozentzio VIII.a • Alexandro VI.a • Pio III.a • Julio II.a • Leon X.a • Adrian VI.a • Klemente VII.a • Paulo III.a • Julio III.a • Martzelo II.a • Paulo IV.a • Pio IV.a • Pio V.a • Gregorio XIII.a • Sisto V.a • Urbano VII.a • Gregorio XIV.a • Inozentzio IX.a • Klemente VIII.a • Leon XI.a • Paulo V.a • Gregorio XV.a • Urbano VIII.a • Inozentzio X.a • Alexandro VII.a • Klemente IX.a • Klemente X.a • Inozentzio XI.a • Alexandro VIII.a • Inozentzio XII.a • Klemente XI.a • Inozentzio XIII.a • Benedikto XIII.a • Klemente XII.a • Benedikto XIV.a • Klemente XIII.a • Klemente XIV.a • Pio VI.a • Pio VII.a • Leon XII.a • Pio VIII.a • Gregorio XVI.a • Pio IX.a • Leon XIII.a • Pio X.a • Benedikto XV.a • Pio XI.a • Pio XII.a • Joan XXIII.a • Paulo VI.a • Joan Paulo I.a • Joan Paulo II.a • Benedikto XVI.a Oraingoa: Frantzisko

i e a Karlomagno Saridunak
1950–1975	1950 Richard Nikolaus Graf Coudenhove-Kalergi 1951 Hendrik Brugmans 1952 Alcide de Gasperi 1953 Jean Monnet 1954 Konrad Adenauer 1955 1956 Sir Winston S. Churchill 1957 Paul Henri Spaak 1958 Robert Schuman 1959 George C. Marshall 1960 Joseph Bech 1961 Walter Hallstein 1962 1963 Edward Heath 1964 Antonio Segni 1965 1966 Jens Otto Krag 1967 Joseph Luns 1968 1969 Europako Batzordea 1970 François Seydoux de Clausonne 1971 1972 Roy Jenkins 1973 Salvador de Madariaga 1974 1975
1976–2000	1976 Leo Tindemans 1977 Walter Scheel 1978 Konstantinos Karamanlis 1979 Emilio Colombo 1980 1981 Simone Veil 1982 Joan Karlos I.a 1983 1984 1985 1986 Luxenburgotarrak 1987 Henry Kissinger 1988 François Mitterrand / Helmut Kohl 1989 Brother Roger 1990 Gyula Horn 1991 Václav Havel 1992 Jacques Delors 1993 Felipe González 1994 Gro Harlem Brundtland 1995 Franz Vranitzky 1996 Beatriz I.a 1997 Roman Herzog 1998 Bronisław Geremek 1999 Tony Blair 2000 Bill Clinton
2001–egun	2001 György Konrád 2002 Euro 2003 Valéry Giscard d'Estaing 2004 Pat Cox / Joan Paulo II.a¹ 2005 Carlo Azeglio Ciampi 2006 Jean-Claude Juncker 2007 Javier Solana 2008 Angela Merkel 2009 Andrea Riccardi 2010 Donald Tusk 2011 Jean-Claude Trichet 2012 Wolfgang Schäuble 2013 Dalia Grybauskaitė 2014 Herman Van Rompuy 2015 Martin Schulz 2016 Frantzisko 2017 Timothy Garton Ash 2018 Emmanuel Macron 2019 António Guterres 2020 Klaus Iohannis 2021 2022 Sviatlana Tsikhanouskaia, Maria Kalesnikava, Veronika Tsepkalo 2023 Volodymyr Zelensky / Ukrainarrak
¹ Aparteko saria.

Autoritate kontrola

Wikimedia proiektuak
Datuak: Q450675
Multimedia: Franciscus / Q450675

Datuak: Q450675
Multimedia: Franciscus / Q450675