Gabriel Fauré

Gabriel Fauré
	; Irudi gehiago
; Parisko Kontserbatorioako zuzendari
La Madeleine elizako kapera-maisu
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Gabriel Urbain Fauré
Jaiotza	Pamiers, 1845eko maiatzaren 12a
Herrialdea	Frantzia
Heriotza	Paris, 1924ko azaroaren 4a (79 urte)
Hobiratze lekua	Passy hilerria
Heriotza modua	berezko heriotza: pneumonia
Familia
Aita	Toussaint Fauré
Ezkontidea(k)	Marie Fauré (en) (1883ko martxoaren 27a - 1924)
Bikotekidea(k)	ikusi Emma Bardac; Marguerite Hasselmans;
Seme-alabak	ikusi Emmanuel Fauré-Frémiet (en) ; Philippe Fauré-Frémiet;
Familia	ikusi Emmanuel Frémiet (aitaginarreba);
Hezkuntza
Heziketa	Niedermeyer school in Paris (en)
Hizkuntzak	frantsesa
Irakaslea(k)	Camille Saint-Saëns; Gustave Lefèvre
Ikaslea(k)	ikusi Maurice Ravel; Charles Koechlin; George Enescu; Nadia Boulanger; Émile Vuillermoz (en) ; Louis Aubert (en) ; Gretchen Osgood Warren; Lucien Garban (en) ; Raoul Laparra (en) ; Émile Jaques-Dalcroze; Alfredo Casella; Emil Frey (en) ; Lili Boulanger;
Jarduerak
Jarduerak	unibertsitateko irakaslea, musikagilea, organista, musikologoa, musika-irakaslea, irakaslea, piano-jotzailea eta kapera-maisua
Enplegatzailea(k)	Parisko Kontserbatorioa (1892 - 1920)
Lan nabarmenak	ikusi Requiem; Élégie (en) ; Piano Quintet No. 2 (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko gurutze handia (1923) ; Ohorezko Legioko zalduna (1890) ; Ohorezko Legioko ofiziala (1903) ; Ohorezko Legioko komandantea (1910) ; Ohorezko Legioko ofizial handia (1920) ; [[]] (1909ko martxoa) ;
Influentziak	Camille Saint-Saëns
Kidetza	Arte Ederren Akademia (Frantzia)
Mugimendua	erromantizismoa; Inpresionismoa musikana
Genero artistikoa	opera; erromantizismoa; musika klasikoa
Musika instrumentua	organoa
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Frantzia-Prusia Gerra

Gabriel Urbain Fauré (Pamiers, Frantzia, 1845eko maiatzaren 12a - Paris, Frantzia, 1924ko azaroaren 4a) frantses musikagilea, organista, pianista eta irakaslea izan zen. Bere garaiko konpositore frantses arrakastatsuenetakoa izan zen, eta bere estiloak XX. mendeko hainbat konpositorerengan eragina izan zuen. Bere lan ezagunenen artean Pavane, Requiem, Sicilienne, pianorako nokturnoak eta Aprés un rêve edo Clair de Lune abestiak daude.

Bere lehenengo obrak ezagunenak izan arren, Faurék estilo armonikoki eta melodikoki konplexuagoa garatu zuen ondorengo urteetan.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Niedermeyer eta Saint-Saënsen ikasle izan ondoren, kapera-maisu (1877) eta organo-jotzailea (1896) izan zen Madeleine elizan.

Kontserbatorioko irakasle eta zuzendari izan zen (1905-1920). Bere ikasle izan ziren, besteak beste, Maurice Ravel, N. Boulanger, G. Enesco, F. Schmitt, Ch. Koechlin eta R. Ducasse.

1903az geroztik, gorreriak jota, bizitza latza izan zuen. Hezkuntzaz klasikoa eta tradizionalista zen, eta kantu gregorianoaren moduak erabili zituen harmoniaren esparrua zabaltzeko. Organo-jotzailea izan arren ez zuen organorako konposatu, baina melodian, pianorako eta ganbera-musikan gailendu zen.

Debussyrekin eta Ravelekin aldera daiteke bere obren edertasunagatik eta sakontasunagatik. Bera izan zen, Frantziako musikarien artean, antzinako Greziako eskalak estilo modernoan erabili zituen lehena. Prométhée (1900) eta Pénélope (1913) operak idatzi zituen, musika sinfonikoa, ganberakoa, pianorako 50 lan inguru (barkarola, nokturno eta impromptusak), eta Requiem bikain bat.

Frantziatik kanpora ez zuen entzute handirik izan aski berandu arte, baina gaur egun Frantziako musikagilerik handienen artean daukate.

Musika[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aaron Coplandek idatzi zuenez, nahiz eta Fauréren musika lanak "hasierako", "erdiko" eta "bukaerako" periodoetan banatu daitezkeen, ez dago berebiziko desberdintasunik hauen artean, beste musikagile askori gertatzen zaien moduan. Coplandek Fauréren lehen lanetan bere bukaerako estiloko aurrekariak identifikatu zituen, eta baita hasierako estiloko zantzuak bere azken lanetan ere: "Gaiek, armoniek, formek esentzialki berdinak izaten jarraitu dute, baina lan berri bakoitzarekin are freskoago, pertsonalago eta sakonagoak dira"^[1]. Fauré jaiotzean Berlioz eta Chopin konposatzen zebiltzan oraindik, eta azken hau Fauréren lehenengoetako influentzia izan zen. Bere azken urteetan, Schoenbergen musika atonalaren aurrekari izango ziren konposizio teknikak garatu zituen^[2]; eta ondoren, jazzeko teknikak diskretuki marrazten hasiko zen^[3].

Baina Fauréren influentzia, lehen lanetan batez ere, Chopin ez bakarrik, baina Mozart eta Schumann ere baziren. The Record Guide-ren autoreen arabera (Sackville-West eta Shawe-Taylor), Faurék Mozartengandik bereganatu zituen sotiltasuna eta edertasuna, Chopinengandik askatasun tonala eta linea melodiko luzeak, eta Schumannengandik "bat-bateko zoriontasun uneak garapen sekzioetan, eta laburki baina magia handiz mugimendu osoak argitu ditzakeen kodak"^[4]. Bere lana egitura harmonikoak sakonki ulertuz sortzen zuen, zeina École Niedermeyer eskolan bereganatu zuen, Niedermeyerren ondorengo izan zen Gustave Lefévreren eskutik

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Copland, Aaron. (1924). «Gabriel Fauré, a Neglected Master» The Musical Quarterly 10 (4): 573–586. ISSN 0027-4631. (Noiz kontsultatua: 2023-02-23).
↑ Nectoux. (1991)., 415 or..
↑ Nectoux. (1991)., 401 or..
↑ Sackville-West., 263-264 or..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

«Gabriel Fauré konposatzailearen Requiem Op. 48» antaka eta Urmaiz abesbatzak - Goierri. gitb.eus

Datuak: Q104919
Multimedia: Gabriel Fauré / Q104919

[1] Copland, Aaron. (1924). «Gabriel Fauré, a Neglected Master» The Musical Quarterly 10 (4): 573–586. ISSN 0027-4631. (Noiz kontsultatua: 2023-02-23).

[2] Nectoux. (1991)., 415 or..

[3] Nectoux. (1991)., 401 or..

[4] Sackville-West., 263-264 or..

[1]

[2]

[3]

[4]