Gaztela-Mantxa

Artikulu hau Gaztel Mantxari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Gaztela (argipena)».

Gaztela-Mantxa
Castilla-La Mancha
Gaztela-Mantxako bandera Gaztela-Mantxako armarria
Geografia
Hiriburua	Toledo 39°52′12″N 4°1′48″W
Hiririk handiena	Albacete
Azalera	79.463
Punturik altuena	Pico del Lobo (en)
Mugakideak	Valentziako Erkidegoa, Madrilgo Erkidegoa, Andaluzia, Gaztela eta Leon, Extremadura, Murtziako Eskualdea eta Aragoi
Administrazioa
Presidentea	Emiliano García-Page (PSOE)
Gaztela-Mantxako Presidentea	Emiliano García-Page (en)
Legebiltzarra	Gaztela-Mantxako Gorteak
Demografia
Biztanleria	2.106.331 (2011)
Dentsitatea	26,51 bizt/km²
Erabilitako hizkuntzak	ikusi gaztelania
Ekonomia
BPG nominala	37.844.000.000 € (2014)
BPG per capita	18.307 € (2014)
Historia
Sorrera data: 1982
Bestelako informazioa
Ordu eremua	ikusi Udako ordutegi: UTC+02:00 ordutegi estandarra: UTC+01:00
castillalamancha.es

Gaztela-Mantxa Espainiako erdialdean dagoen autonomia erkidegoa da. Lurralderik zabalenen artean egon arren, biztanle kopuru eta dentsitatea urria dauka.

Hiriburua Toledo du, Albacetek eta Talavera de la Reinak biztanle gehiago badituzte ere.

Campo de Criptana herriko haize-errota ezagunak

Historia

1035ean Toledoko Erresuma edo Taifa sortu zuten, Kordobako Kalifatoa desegin ondoren, geroago Al-Andalusetik Gaztelako Koroak barneratuko zuena.

Aro modernoan, lurraldeak Castilla la Nueva izena hartuko zuen, urteetan Espainiako erregio historikoa izan dena. 1833an Albaceteko probintzia sortu zuten, Murtziakoarekin batera erregioa osatuz.

1978an Madrilgo probintzia erregiotik aldendu zen eta Erkidego autonomoa sortu zuten, beste aldetik Gaztela-Mantxa geldituz eta Albacete batuz.

Banaketa administratiboa

Lurraldea bost probintziatan banatuta dago:

1. Albacete: 387.658 biztanle (2006).
2. Ciudad Real: 506.864.
3. Cuenca: 208.616.
4. Guadalajara: 213.505.
5. Toledo: 615.618.

Udalerri nagusiak

Hauek dira Gaztela-Mantxako hamar udalerririk populatuenak, 2007ko datuen arabera:

1. Albacete 164.771
2. Talavera de la Reina (Toledo) 85.549
3. Toledo 78.618
4. Guadalajara 77.925
5. Ciudad Real 71.005
6. Cuenca 52.980
7. Puertollano (Ciudad Real) 50.838
8. Tomelloso (Ciudad Real)35.637
9. Hellin (Albacete) 30.366
10. Alcázar de San Juan (Ciudad Real) 29.693

Inguru naturala

Guadiana ibaia Albaceten sortzen da eta hortik Ciudad Real zeharkatzen du.

Gastronomia

Mantxako gazta preziatu eta ezaguna da Espainian dauden moten artean, gaur egun jatorrizko izendapenak erregulatuta egonik.

Gaztela-mantxar ezagunak

• Pedro Almodovar (1949-), zinema-zuzendaria.

Ikus, gainera

• Gaztela

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gaztela-Mantxa

• (Gaztelaniaz) Bertako gobernuaren webgune ofiziala
• (Gaztelaniaz) Mantxako gaztaren jatorrizko izendapenaren webgunea