Gonzalo Fernández de Córdoba

Gonzalo Fernández de Córdoba
	; Irudi gehiago
viceroy of Naples (en)
Duke of Terranova (en)
Duke of Andría (en)
Duke of Santángelo (en)
Duke of Sessa (en)
Duke of Montalto (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Gonzalo Fernández de Córdoba y Enríquez de Aguilar
Jaiotza	Castle of Montilla (en) , 1453ko irailaren 1a (egutegi gregorianoa)
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Granada, 1515eko abenduaren 2a (egutegi gregorianoa) (62 urte)
Heriotza modua	: malaria
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	ofizierra, militarra, buruzagi militarra eta politikaria
Jasotako sariak	ikusi Commander of the Order of Santiago ;
Izengoitia(k)	El Gran Capitán
Zerbitzu militarra
Gradua	jeneral
Parte hartutako gatazkak	Italiar Gerrak; Gaztelako Ondorengotzaren Gerra; Granadako Gerra; Italian War of 1494–1495 (en) ; Second Ottoman–Venetian War (en) ; Italian War of 1499–1504 (en) ; Battle of Cerignola (en) ; Battle of Garigliano (en)

Gonzalo Fernández de Córdoba^[1] (Montilla, 1453ko irailaren 1a - Loja, 1515eko abenduaren 2a), izengoitiz Kapitain Handia, espainiar noble, politikari eta militarra izan zen, Santángeloko dukea, Ternuakoa, Andríakoa, Montaltokoa eta Sessakoa.

Dedikazioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errege Katolikoen zerbitzura zegoen militar espainiarra zen. Andaluziar nobleziako kidea (Aguilar etxekoa) Pedro Fernández de Aguilar noble zaldunaren bigarren semea, Aguilar de la Frontera eta Priego de Córdobako V. Jauna, oso gazterik hil zena, eta Elvira de Herrera y Enríquezena, Pedro Nuñez de Herrera Pedrazako jaunaren eta Blanca Enríquez de Mendozaren alaba zena, azken hau Alonso Enríquez (Gaztelako Almirantea)ren (Fadrique Alfonso Gaztelakoaren semea zena) eta Juana de Mendoza "la Ricahembra"ren alaba izan zena.

Prestaketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gonzalo eta bere anaia nagusia, Alonso de Aguilar edo Alfonso Fernández de Córdoba bezala ezagutua, Kordoban hazi ziren, Don Pedro de Cárcamo zaldun diskretu eta zuhurraren zaintzapean. Oraindik umea zela, Alfonso printzearen zerbitzura joan zen, ondoren Elisabet I.a Gaztelakoa erregina izango zenaren neba zena paje bezala, eta, hau hil ondoren, Isabel printzesaren segiziora pasa zen. Bi kordobarren arreba, Leonor de Arellano y Fernández de Córdoba bezala ezagutua, Martín Fernández de Córdobarekin ezkondu zen, Los Donceleseko alkaidea zena.

Karrera militarra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Prestaketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Isabeldar kausari leial, nobleziako bigarren seme bati zegokion karrera militarra Gaztelako Ondorengotza Gerran eta Granadakoan hasi zuen, non Tajarako setioan soldadu bezala nabarmendu zen (Tajarjako gaztelua edo Tajarjako dorrea bezala ere ezagutzen den tokia, Granadako egungo Huétor-Tájar herriko Dorreen pagoan dagoena), baita Ílloraren konkistan ere: Espioia eta negoziatzailea, Boabdil errege nazariarrarekin azken negoziaketak egiteaz arduratu zen hiria 1492 hasieran errendi zedin.

Bere zerbitzu nabarmenentzako sari bezala, Santiagoko Ordenaren enkomienda bat jaso zuen, Órgivako jaurerria, Granadako probintzian, eta granadar zetaren ekoizpenari buruzko zenbait errenta, bere aberastasuna handitzen lagundu zuena.

Kapitain Handiaren Italiarako lehen espedizioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «1494-1498ko Italiako Gerra»

Aurrekariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1494an Fernando I.a Napolikoa erregea hil zen, Alfontso V.a Aragoikoaren semea, eta bere seme Alfontso II.a Napolikoa da errege berri bezala izendatua.

Karlos VIII.a Frantziakoak, Lur Santua birkonkistatzeko (errege garaikide askoren xede nagusia zena) Italiako lurraldeak konkistatu behar zituela erabaki zuen. Ondo babestua egoteko, Fernando erregearekin hitzarmen sekretu bat sinatu zuen, hedatutako klausuletan, turkiarren aurkako aliantza bat zena, baina, sekretupean, adiskidetasun aliantza bat zen. Hau da, Espainia ez zen Frantziaren erdian jarriko honen gerretan Aita Santuaren aurka izan ezik, Frantziak egingo zuen gauza bera. Baina Fernandok Karlos VIII.aren benetako asmoen berri izan zuenean, trebeki aritu zen, Napoles Aita Santuari emandako lurtzat hartuz, eta, beraz, bere eskumenen barne zegoena. Fernando II.a Aragoikoak eraso diplomatiko bat hasi zuen bere senideari laguntzeko, Erromako Aita Santuaren eta Florentziaren onespena eta Veneziaren neutraltasuna lortuz.

Prestakuntzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1495ean Kantauri Itsasoko eta Galiziako portuak deituak dira hauek Kartagenan eta Alikanten bildu behar zuten itsasontziak eman zitzaten, eta Galcerán de Requesensen aginduetara jarri, Triventoko kondea eta Siziliako galeren jenerala.

60 itsasontzi eta 20 itsasontzi txiki bildu ziren, eta infanteriako 6.000 soldadu eta 700 zaldun ontziratu ziren. Gonzalo Fernández de Córdoba espedizioaren buru jarri zen.

Eguraldi txarrarekin itsasoratu ziren, eta konboia bitan banatu zen. Abangoardiako taldea, Requesensena, Siziliara iritsi zen, non Mesinan tropak zeramatzaten garraioen iritsieraren zain geratu zen, maiatzak 24an iritsi zirenak.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Rafael Arce Jiménez eta Lourdes Belmonte Sánchez: El Gran Capitán: repertorio bibliográfico, Biblioteca Manuel Ruiz Luque, 2000, ISBN 84-89619-45-X
José Enrique Ruiz-Domènec: El Gran Capitán. Retrato de una época, 2002, ISBN 84-8307-460-5
José Antonio Vaca de Osma: El Gran Capitán, 1998, ISBN 84-239-9920-3
Cesáreo Fernández Duro: Armada Española, desde la unión de los reinos de Castilla y Aragón. Itsas Museoa, Madril, 1972.
Antonio L. Martín Gómez: El Gran Capitán. Las Campañas del Duque de Terranova y Santángelo, 2000, ISBN 84-930713-1-5