Hego Finlandia

Hego Finlandia
Etelä-Suomi / Södra Finland

Armarria

Herrialdea

Finlandia

Hiriburua

Hämeenlinna

Hizkuntza ofizialak

Finlandiera
Suediera ¹

Agintaria

Anneli Taina

Eskualde historikoak

Karelia
Nilandia
Tavastia

Azalera

34.378 km²

Biztanleria
Dentsitatea

2.095.416 (2009)
69 bizt/km²

Webgune ofiziala

(Ingelesez) (Finlandieraz) (Suedieraz)

¹ Kostaldean daude Hego Finlandiako hemezortzi udalerri elebidunak.

Hego Finlandia^[1] (finlandieraz Etelä-Suomen lääni) 1997. urtean Finlandian eman zen erreformaren ondorengo 6 probintzietako bat da. Hameenlinnan dauka egoitza. Finlandia osoko biztanleriaren %41a bertan bizi da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Probintziako lehenengo biztanleak, ehiztari eta biltzaileak gehien bat, k.a. IX. mendean iritsi zirela uste dute arkeologo adituenek. Hauek itsasoak eta tundrak eskaintzen zienaz baliatzen ziren bizirauteko. Gaur egun Finlandiako hizkuntza nagusia, finlandiera, k.a. VI. mendean bertara iritsitako gizonen hizkuntzatik eratorritakoa dela ziurtatu dute. Beraz, finlandiera, Europako hizkuntza zaharrenetakoa dela frogatzea lortu dute.

1155. urtean, probintzia, suediarren esku gelditu zen. Hauek, ekarpen asko egin zituzten bertako gizarte atzeratuan. Hala ere, haien hizkuntza zapaldu eta kristautasuna, eta ondoren luteranismoa, inposatuak izan zitzaizkien biztanleei. XVI. mendean Ilandia eskualdean jaiotako Mikael Agricola apaizak lehenengoz finlandiera idatzi zueun suediarren zapalkuntzaren gainetik.

1721. urtean, probintzia, Errusiaren menpe gelditu zen, hauek, biztanleak suediarren zapalkuntzatik babestuko zituztela hitzeman ondoren. Probintzia osoa 1812. urtean Errusiak menperatu ostean, Finlandiako Dukerri Handia osatu zuen Finlandiak Errusiaren barnean. 1860. urtean sortutako nazionalismo baten ondorioz, finlandiera berreskuratua izan zen eta independentzia grinak, 1918. urtean independentzia lortzea ekarri zuen. II. Mundu Gerraren ondoren Kareliatik (Hegoaldeko Finlandiako eskualdea) zati bat menperatu zuen Errusiak naziei laguntza eskaintzeagatik.

1997. urtean Finlandian egindako erreforman, 12 probintziak 6 izatera igaro ziren, hauetako bat Hegoaldeko Finlandia deiutz. Gaur egun, Hegoaldeko Finlandiaz ezagutzen dugunak Uusimaa, Kymenlaakso (Kymi probintzia) eta hegoaldean zeuden Häme herrialdeek osatzen dute.

Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kultura oso aberatsa dago Finlandia osoan. Sukaldaritza, musika-estilo desberdinak, negu-kirolak... garrantzi handia daukate finlandiarren eguneroko bizitzan.

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Konifera-basoak nagusitzen dira probintzian, klima kontinental hezearen erakusgai. Uda epel baina negu hotz eta luzeak izaten dira, prezipitazio askorekin.