Hildesheim

Hildesheim; Hildesheim
	Saxonia Behereko hiri independentea
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Alemania
Alemaniako estatua	Saxonia Beherea
Saxonia Behereko barruti	Hildesheim barrutia
Alkatea	Ingo Meyer (en)
Izen ofiziala	Hildesheim
Jatorrizko izena	Hildesheim
Posta kodea	31101–31141
Udalerri kodea	03254021
Geografia
Koordenatuak	52°09′N 9°57′E / 52.15°N 9.95°E
Azalera	92.29 km²
Altuera	78 m
Mugakideak	Harsum, Schellerten, Bad Salzdetfurth, Diekholzen, Despetal, Betheln, Nordstemmen eta Giesen
Demografia
Biztanleria	101.858 (2022ko abenduaren 31); 1.539 (2021)
Dentsitatea	1.103,67 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	05121
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Angulema, Weston-super-Mare, Padang, Halle (Saale), Gelendzhik (en) , North Somerset (en) , Pavia eta Minya (en)
Matrikula	HI
	stadt-hildesheim.de

Hildesheim^[1] Alemaniako hiri bat da, Saxonia Beherea estatuan eta Hildesheim barrutian dagoena. Hiria, estatuko hiriburu den Hanoverretik 30 kilometro inguru hego-ekialdera dago, Innerste ibaiaren ibarrean.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiria, Hildesheimeko Apezpikutzaren egoitza bihurtu zen 815. urtean. Lau mendez, kleroa izan zen hiria gobernatu zuena, hiriaren sarrera eraikia izan, eta hiritarrek eragin handiagoa lortu aurretik. 1367an, Hildesheim Hansatar Ligaren partaide bihurtu zen. Napoleonen gerren ondoren, Hanoverreko erresumaren zati bihurtu zen, baina Prusiako erresumak, Austria-Prusia Gerraren ondoren bereganatu zuen, 1866an eta Hanover Probintziako zati egina izan zen.

Hiria, biziki kaltetua geratu zen 1945eko aire bonbardaketen ondorioz, bereziki martxoaren 22an. Erdigunea, ordura arte bere Erdi Aroko izaera mantendu zuena, soilik existitzeari utzi zion. Gerra amaitu ondoren, oso estilo ezberdinean berreraikia izan zen, eta egitura zehatzek hartu zuten suntsitutako eraikinen tokia. Zorionez, eliza handienetako asko, horietatik bi UNESCOk Gizateriaren Ondare bezala izendatuak direnak, gerra amaitu eta gutxira berreraikiak izan ziren. 1980ko hamarkadan, erdigune historikoaren berreraikuntza hasi zen. Azoka plazaren inguruko eraikin ez erakargarri zehatz asko, bota egin zituzten eta jatorrizko eraikinen erreplikekin ordeztuak izan ziren. 2007ko erorketan, hartu zen erabakia, "Umgestülpter Zuckerhut"a berreraikitzea izan zen, egurrezko armazoidun etxea, herriko ikur bezala hartua izan zena, bere ez ohiko formagatik ospetsua zena. Bere amaiera, 2009rako programatua dago.

1970eko hamarkadan sortua izan zen Hildesheimeko Unibertsitatea

Toki ikusgarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Azokaren plaza herriko sarrera eta Rolandbrunnenekin.

Azokaren plaza historikoa (Markt), munduko azokagunerik ederrenetakotzat jotzen zen. 1984 eta 1990 bitartean berreraikia izan zen, lortzen ari zen ospearekin, 1945eko aire bonbardaketak suntsitu ondoren. Enparantzako beste eraikin nabarmengarri batzuk, honako hauek dira:
- Knockenhauer-Amsthausa, egurrezko armazoidun eraikinaren adibide bikaina. 1945ean suntsitua izan zen eta 1987 eta 1989 bitartean berreraiki zuten, jatorrizko planoak jarraituz. Fatxada, oso modu aberatsean apaindua du, kolorez beterikoa eta alemaniar atsotitzekin. Gaur egun, eraikin hauetan, jatetxe bat eta Hiriko Museoa daude.
- Hiriko Sarrera, XIII. mendean, gotiko estiloan eraikia. Zati bat, 1945ean suntsitua izan zen, 1954 eta 1989 bitartean berreraikia izateko.
- Tempelhausa XV. mendeko gotiko berantiarreko patriziar etxea, gaur egun, informazio turistikoaren bulegoaren egoitza dena. Kalte handiak jasan zituen Bigarren Mundu Gerran, baina 1952an berritua izan zen.
- Wedekindhausa XVI. mendeko patriziar etxea, bere ezaugarririk nabarmenena, garaiera duelarik, tailaturiko oinplanoekin apaindua, irudi alegorikoen irudikapenak dituzten erlaitzekin..
Santa Mariaren Katedrala bere brontzezko ate zaharrekin. Eliza, IX. mendean eraikia izan zen, baina ia erabat suntsitu zuten 1945ean, baina gerra amaitu eta gutxira berreraikia izan zen. 1985etik, UNESCOren Gizateriaren Ondarearen zerrendan dago. Thousand Year Old Rosebusha, mila urteko arrosa da, munduko arrosarik zaharrena dela argudiatuz. Loratzen jarraitzen du Katedraleko horman.
- Katedralaren museoa: Katedralaren altxorra. Azken honetan dagoen argimutil bilduma nabarmendu behar da.
San Migel eliza (UNESCOren Gizateriaren Ondarea), erromaniko goiztiarraren elizaren adibidea Alemanian eta Otondar dinastiaren arkitekturaren adibide bakarra 1010 eta 1022 bitartean eraikia izan zen.
San Andres eliza XII. mendeko eliza Saxonia Behereko kanpandorrerik handiena duen eliza
Roemer and Pelizaeus Museuma, Antzinako Egiptoko eta Peruko bilduma esanguratsuekin eta urtero antolatzen diren ikuskizun ikusgarriekin.

Beste toki interesgarri batzuk, Antzokia, bere drama, opera, opereta, musikal, ballet eta kontzertu eskaintzarekin, Erdi Aroko itxuradun egur armazoidun etxeak, eta antzinako judu laurdena.

Barrutiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mitte (erdikoa)
Neustadt
Nord (iparraldekoa) Steuerwaldekin
Süd (hegoaldekoa)
Ost (ekialdekoa)
Galgenberg eta Marienburger Höhe
Drispenstedt¹
West (mendebaldekoa)
Moritzberg
Neuhof Hildesheimer waldekin ²
Ochtersum¹
Marienrode²
Sorsum¹
Himmelsthür¹
Bavenstedt¹
Einum¹
Achtum-Uppen¹
Itzum¹
Marienburg

¹Barruti bakarra ²bi barrutidun barrutiak

Eransketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1911: Moritzberg
1912: Steuerwald
1938: Drispenstedt eta Neuhof
1971: Ochtersum
1974: Achtum-Uppen, Bavenstedt, Einum, Himmelsthür, Itzum, Marienburg, Marienrode eta Sorsum.

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea	Biztanleria
1400	6.000 inguru
1450	8.000 inguru
1648	5,500
1803	11.108
1825	12.630
1849	14.651
1871	20.801
1875eko abenduak 1¹	22.581
1890eko abenduak 1 ¹	33.481
1900eko abenduak 1 ¹	42.973
1910eko abenduak 1 ¹	50.239
1919ko urriak 8 ¹	53.499
1925eko ekainak 16 ¹	58.522
1933ko ekainak 16 ¹	62.519
1939ko maiatzak 17 ¹	72.101
1950eko irailak 13 ¹	65.531
1961eko ekainak 6 ¹	96.296
1970eko abenduak 31	93.400
1975eko ekainak 30	106.000
1980ko ekainak 30	102.700
1985eko ekainak 30	100.900
1989ko urtarrilak 1	103.512
1997ko ekainak 30	105.700
2002ko abenduak 31	103.448