Hirohito

Hirohito
	; Irudi gehiago
; 124. Japoniako enperadorea
; Filipinetako Gobernadore Nagusia
Dai-gensui (en)
Bizitza
Jaiotza	Aoyama (en) , 1901eko apirilaren 29a
Herrialdea	Japonia
Lehen hizkuntza	japoniera
Heriotza	Fukiage Gyoen (en) , 1989ko urtarrilaren 7a (87 urte)
Hobiratze lekua	Musashi Imperial Graveyard (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: duodenum cancer (en)
Familia
Aita	Taishō enperadorea
Ama	Empress Teimei
Ezkontidea(k)	Kōjun enperatriza
Seme-alabak	ikusi Shigeko Higashikuni (en) ; Sachiko, Princess Hisa (en) ; Kazuko Takatsukasa (en) ; Atsuko Ikeda (en) ; Akihito; Masahito, Prince Hitachi (en) ; Takako Shimazu (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Yasuhito Chichibu; Nobuhito, Prince Takamatsu (en) ; Takahito, Prince Mikasa (en) ;
Leinua	Japoniako Leinu Inperiala
Hezkuntza
Heziketa	Gakushūin (en)
Hizkuntzak	japoniera
Jarduerak
Jarduerak	militarra, diplomazialaria, itsas-biologoa, zoologoa, monarka eta aristokrata
Altuera	1,65 metro
Jasotako sariak	ikusi Urrezko Ardi-larruaren Ordenako zalduna (1928) ; Knight Grand Cross with Collar of the Order of Merit of the Italian Republic (1982ko martxoaren 9a) ; Arrano Zuriaren Ordena ; Order of the Rising Sun with Paulownia Flowers, 1st class ; Grand Cordon of the Supreme Order of the Chrysanthemum ; Order of St. Andrew ; Grand Cross Special Class of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany ; Order of the Golden Kite ; Order of the Most Holy Annunciation ; Order of the Rajamitrabhorn ; Galtzariaren Ordena (1929) ; Order of the Crown ; Royal Order of the Seraphim (1919ko maiatzaren 8a) ; Order of the Elephant ; Order of Ojaswi Rajanya ; Order of the Orchid Blossom ; Collar of the Supreme Order of the Chrysanthemum ; Order of Sikatuna ; Order of the Sacred Treasure ; Order of the Bath ; Viktoriar Errege-Ordena ; Order of the Southern Cross ; Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland (1942ko uztailaren 6a) ; Collar of the Order of Charles III (1923ko ekainaren 4a) ; Royal Societyko kidea ;
Kidetza	Royal Society
Gradua	field marshal (en) ; generalissimo (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	sintoismoa

Hirohito (japonieraz: 裕仁^?) (çi'ɺ̠oçito ahoskatua), Showa enperadorea (japonieraz: 昭和天皇, Shōwa-tennō^?) , (1901eko apirilaren 29a - 1989ko urtarrilaren 7a), Japoniako errege izan zen 1926tik 1989ra. Mendebaldean bere goitizenaz ezagutu zen (Hirohito), ez baitzuen abizenik. Japoniako 124. enperadorea izan zen, bere erregealdia luzeena izanik.

Aginpidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Enperadoreorde izan zen 1921etik, eta enperadore 1926tik aurrera, Taishō bere aita hil ondoren. Hirohito enperadorearen aginpidearen hasierari Showa (armonia distiratsuaren aroa) izena jarri zioten. Japoniak politika inperialista eta hedatze aldekoa erabili zuen: Mantxukuo izeneko mendeko estatua sortzea (1932ko martxoa); Txinaren aurkako erasoa (Shanghaiko gudua, 1932ko otsaila); Ingalaterra eta Herbehereen aurkako gerra hastea (1941); Pearl Harbor-eko Estatu Batuen armadaren aurkako erasoa (1941eko abendua). Potsdameko kapitulazioa sinatu behar izan zuen, Estatu Batuek atomo bonben bidez Hiroshima eta Nagasaki suntsitu ondoren (1945). Enperadoretzaren jainkozko ezaugarriei uko egitera behartu zuten, eta monarkia konstituzionala ezarri zen Japonian. Hirohito hil ondoren, Akihito bere semea jarraitu zaio karguan.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q34479
Multimedia: Emperor Shōwa / Q34479
Espezieak: Hirohito

Artikulu hau Japoniako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.