Hungariera

Hungariera / Magyarrera
magyar nyelv — magyar
, eta
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Hungaria eta zenbait lurralde Errumania, Eslovakia, Serbia, Ukraina, Kroazia, Austria eta Eslovenian
Hiztunak	13 milioi
Rankinga	57
Ofizialtasuna	Hungaria, Europar Batasuna, Eslovenia (eskualde hizkuntza), Serbia (eskualde hizkuntza), Austria (eskualde hizkuntza), hainbat udalerritan Errumania, hainbat eskubide Ukraina, Kroazia eta Eslovakian
Eskualdea	Europa Erdialdea
UNESCO sailkapena	1: ziurra
Araugilea	Hizkuntzalaritzako Ikerketa Institutua Hungariako Zientzia Akademian
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza uraldar hizkuntzak Ugriar hizkuntzak
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	ordena libreko hizkuntza, nominatibo-akusatibo hizkuntza, hizkuntza eranskaria, subjektu aditza objektua, silabadun hizkuntza, hizkuntza sintetikoa eta azentua
Denbora gramatikalak	orainaldia eta lehenaldia
Modu gramatikalak	indikatiboa, baldintzazko modua eta agintera
Genero gramatikalak	baliorik ez
Kasu gramatikalak	nominatiboa, akusatiboa, datiboa, instrumental-comitative case (en) , causal-final case (en) , traslatiboa, terminatiboa, formative case (en) , essive-modal case (en) , inesiboa, superessive case (en) , adesiboa, ilatiboa, sublative case (en) , adlatiboa, elatiboa, delative case (en) , ablatiboa, banakaria, multiplicative case (en) , distributive-temporal case (en) , denborazko kasua, soziatiboa eta formal case (en)
Alfabetoa	Hungarian alphabet (en) , latindar alfabetoa eta Old Hungarian (en)
Hizkuntza kodeak
ISO 639-1	hu
ISO 639-2	hun
ISO 639-3	hun
Ethnologue	hun
Glottolog	hung1274
Wikipedia	hu
Linguasphere	41-BAA-a
ASCL	3301
IETF	hu

Hungariera edo magyarrera (magyar nyelv) uraldar hizkuntza bat da, ugriar adarrekoa.

Batik bat Hungarian hitz egiten dute, bai eta Errumanian, Eslovakian, Serbian, Ukrainan, Kroazian, Austrian eta Eslovenian ere, 12-15 milioi bat hiztunek. Hizkuntza ofiziala da estatu horietan guztietan, bai eta Europar Batasunean ere.

Ezaugarriak

Hungariera hizkuntza fino-ugriarren ugriar adarrekoa da, ob-ugriar hizkuntzekin, eta mansi eta khanty hizkuntzekin batera.

XIII. mendeaz gero, alfabeto latinoaren antzekoa erabili du hungarierak, eta XVI. mendetik aurrera finkatu zuen ortografia. Hungarieraren ortografia bereizgarri dira bokal luzeen eta bokal biribilen azentua, eta txistukarien idazkera (sz euskarazko s-a da, eta s euskarazko x-a). Hungarieraren gramatikaren beste ezaugarria atzizkien kopurua da. Hungarierak inguruan Uraletakoak ez diren beste hizkuntzak dituenez gero, hitz asko ditu irandarrak, turkiarrak, kaukasiarrak, eslaviarrak, latinezkoak eta alemaniarrak. Euskaraz bezala, galdegaia aditzaren aurre-aurrean jartzen du.

Hiztunen banaketa geografikoa

• Hungarian: 9.5-10 milioi hiztun (2001)
• Errumanian, bereziki Transilvanian: 1.443.970 (2002)
• Eslovakian: 520.528 (2001)
• Serbian, bereziki Vojvodinan: 293.299 (2002)
• Ukrainan, bereziki Zakarpatian: 149.400 (2001)
• AEBetan: 117.973
• Kanadan: 75.555 (2001)
• Israelen: 70.000
• Austrian: 22.000
• Kroazian: 16.500
• Eslovenian: 9.240

Erakundeak

Magyar Tudományos Akadémia Nyelvtudományi Intézete edo "Hungarierazko Zientzia Akademiaren Hizkuntzetarako Ikerketa Institutua" izeneko erakundeak hizkuntza arautzen du.

Ikus, gainera

Hizkuntza ez indoeuroparrak Europan

• Hungarierazko literatura.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Hungariera

• (Ingelesez)(Hungarieraz) Hungarierazko Zientzia Akademiaren webgune ofiziala
• (Ingelesez) Uralic Page webgunea
• (Ingelesez)(Hungarieraz) Hung-Ing hiztegia eta beste batzuk on-line

Hizkuntza honek bere Wikipedia du: Bisita ezazu.