Izozmendi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Iceberg» orritik birbideratua)
Izozmendia: uraren gaineko eta azpiko eremuak ikusten zaizkio.

Izozmendia[1] edo iceberga[2] ur gezaren izotzezko masa handi bat da, itsasoko uretan flotatzen duena. Glaziar baten ertza hautsi eta uretara erortzen denean sortzen da.

Ur aratzezko izotzaren dentsitatea 920 kg/m³ inguru izanik eta itsasoko ur gaziarena 1 025 kg/m³, izozmendi baten bolumenaren % 90 ur azpian dago: ur gaineko zatia bakarrik ikusita, oso zaila da haren ur azpiko zatiak zer itxura duen jakitea.

Izotz masa gogor-gogorra da maiz eta luze irauten du. Horregatik, ontzien metalezko kroskoak aise kalte ditzake: hondoratutako ezagunena Titanic izan zen, 1912ko apirilaren 14an 2.500 hildako eragin zituena.

Sailkapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Groenlandiako izozmendi bat.

Izozmendiak tamainaren eta itxuraren arabera sailkatzen dira. Honako hau International Ice Patrol delakoak erabilitakoa da.

Tamaina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Izendapena Ur gaineko

garaiera

Flotazio

azalera

Luzera Masa
Apurra (growler) < 1 m < 20 m² < 5 m < 120 t
Zatia (bergy bit) 1 m - 5 m 20 - 300 m² 5 - 15 m 120 t - 5400 t
Txikia (small) 5 m - 15 m > 300 mm² 15 - 60 m 5400 t - 180 kt
Tartekoa (medium) 15 m - 45 m 60 - 120 m 180 kt - 2 Mt
Handia (large) 45 m - 75 m 120 - 200 m > 2 Mt
Oso handia (very large) > 75 m > 200 m

Itxura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sailkapen hau ikusgai dagoen izozmendi zatiaren araberakoa da:

  • Apurra (glowler): altuera metro bat baino gutxiago eta luzera 5 metro baino gutxiago
  • Zatia (bergy bit): altuera 1 eta 5 metro bitartean eta luzera 5 eta 15 metro bitartean
  • Txikia (small): altuera 5 eta 15 metro bitartean eta luzera 15 eta 60 metro bitartean
  • Tartekoa (medium): altuera 15 eta 45 metro bitartean eta luzera 60 eta 120 metro bitartean
  • Handia large): altuera 45 eta 75 metro bitartean eta luzera 120 eta 200 metro bitartean
  • Oso handia (very large): 75 m baino altuago eta 200 m baino luzeago

Galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «izozmendi». Euskaltzaindiaren Hiztegia(Noiz kontsultatua: 16-10-2023.)
  2. «iceberg». Euskaltzaindiaren Hiztegia(Noiz kontsultatua: 16-10-2023.)

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]