Istoria de las bienandanças e fortunas

Istoria de las bienandanças e fortunas
Jatorria
Egilea(k)	Lope Gartzia Salazar
Argitaratze-data	1476
Izenburua	Istoria de las bienandanças e fortunas
Ezaugarriak
Genero artistikoa	kronika
Hizkuntza	gaztelania
Egile-eskubideak	jabetza publiko eta jabetza publiko

Istoria de las bienandanças e fortunas Lope Gartzea Salazar historialariak idatzitako liburua da. Lehenago Cronica de Viscaya idatzi bazuen ere, Bienandanças da Gartzea Salazarren libururik ezagunena.

Sorrera

Lope Gartzea Salazarrek Muskizko San Martin dorretxearen presondegian zegoela idatzi zuen. Hasi, 1471an hasi zuen eta 1476an, hil baino lehentxeago arte, bukatu zuen.

Tankera

XV. mendean ohi zen bezala, bere 25 liburukietan historia, kondaira eta ohiturak nahasten dira. Liburua gaztelaniaz idatzi zuen baina egilea bere azalpenetan euskara menperatzen zuela bistan zegoen.

Edukia

Egileak liburuan munduko eta bertoko historiaz aritzen du, munduaren egitetik XV. mendera arte. Honakoak dira gaiak:

• Munduaren egitea, Uholde Handia, Babelgo dorrea, Babilonia, Abraham, Troia, Herakles, Alexandro Handia, Kartago eta Erroma.
• Milango dukerria, Frantzia, Bretainia, Flandria eta Borgoinako erresumak, Venezia, Ingalaterrako erresuma, Otomandar Inperioa eta Gurutzadak.
• Espainiako historia (gaztelaniaz: fechos d'España), bere jendeztatzetik Gaztelako Henrike IV.aren erreinaldira.
• Nafarroako erregeak, Eneko Aritzatik Joanes III.era, Bizkaiko historia bere jendeztatzetik, Bizkaiko Jaurerria eta Gaztela, Lapurdi, Gaskonia, Gipuzkoa, Bizkaia, Enkarterri, Araba eta Oviedoko handikien historia (bandoen gerra tartean).

Interesgarrienak azkeneko sei liburukiak dira, egileak berak bizi izandako gorabehera asko kontatzen direlako.

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz) Istoria de las Buenas andanças e fortunas, Ana María Marín Sánchezen edizioa

• Datuak: Q623441