Jacinto Olabe
- Artikulu hau margolariari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Olabe».
 Margolariaren autorretratua | ||
| Datu pertsonalak | ||
|---|---|---|
| Izen osoa | Jacinto Olabe Azpiri | |
| Jaio | 1877 | |
Eibar ( Gipuzkoa)
| ||
| Hil | 1957ko irailaren 9a | |
| Eibar ( Gipuzkoa)
| ||
Jacinto Olabe Azpiri (Eibar, Gipuzkoa, 1877 – 1957ko irailaren 9a) margolaria izan zen, erretratuetan aditua.[1] Argentinan eta Madrilen ikasi ondoren, jaioterrira itzuli eta hantxe geratu zen. Eskoletatik at lan egin zuen, euskal herritar margolari askoren aitzindaria izanik.[2] Goiz agertu zituen margogintzarako dohainak; horrek Isasi markes andrearen babesa ekarri zion, Madrilgo San Fernando Eskolako ikasketak ordaintzeko.
Olabe ertilari arduratsua izan zen eta merkataritza-espekulaziotik nahiz ospe eta diru gose guztitik askaturik zegoen; bere margolanen kalitateaz gehiago arduratzen zen, berauen erakusketa aretoetara eramateaz baino. Ia inoiz ez zen bere jaioterritik irten, eta bere lantegia hortxe kokatu zuen, sormen-lana bere langintzaren irakaspenarekin txandakatuz. Marrazketa-zuzendari izan zen Udal Eskoletan, eta modelatua nahiz grabatua ere praktikatzen zuen. Bere lan bakarzalearen eta joera bakartiagatik ia ez zuen inork ezagutzen gertukoetatik kanpo. Eibarko Udal Aretoetan 1948an erakusketa handi bat eratu zitzaionean, halakoa izan zen bere lanen arrakasta, non, benetako aurkikuntzatzat hartu zen.
Olabek, batez ere, genero margogintza eta erretratua landu zituen. Ama ona oihalarekin bere errealismoa kutsu poetiko iradokitzaile batez gantzutua zegoela erakutsi zuen, irudiak hondoekin elkartuz, frantses sinbolistek tankeran. Armonia kromatiko bera sumatzen da El piropo ko gai eusgarriaren eta hondoko zeruko hodeien artean. Bistakoa da aldi bakoitzean aukera bat egin beharraren kontzientzia bazuela Olabek: oihalen batean margoaren egiazko leherketarik lagatzen bada, bere Mutil kozkorra, edo bere ia bodegoi guztietan, esaterako; Kafe etxea lanean aldiz, giro likitsa oso modu egokian azaltzen da, ia argirik eman gabe, baina balio-joko ausarditsua baliatuz. Disimulu kromatiko bera agertzen da bere Isasiko aurriak paisaian.
Eibarko ertilariaren talentua inon ikaragarri nabarmendu bazen, erretratuen generoan izan zen, zalantzarik gabe. Izan ere, horietan, ia ikusi ere egiten ez den marrazki perfektuen gainean pintzelkada luze eta askea margo-tonu asmatuari lotzen baitzaio. Aipa dezagun, landutako teknikagatik, Indalezio Ojangurenen erretratua, eta bere oroitzapen psikologikoagatik Arrillaga doktorearena, bai eta zenbait emakume erretratu ere, hala nola Garin Lasaren andrearena, eta margolariaren beraren emaztearena. Baina Olaberen maisulantzat hartzen da bere Autorretratua, zinez Rembrandten artea gogorazten baitu (Olabe familiaren bilduman dago).
Lan nabarmenak
- Neskato gaixoa
- Ama ona
- Piropoa
- Madina andrearen erretratua
- Mateo Orba jaunaren erretratua
- Autorretratua
- Estudioa
- Arrantzalea
- Mutikoa
- Kafe etxea
- Bizi
- Vabitat
- Ledaren eta zisnearen zirriborroa (1948)
- Autorretratua, txapelarekin (1945)
- Nire lehengusu Maria (1890)
- Feliz, Marina eta Juanita Larrañaga Arrese
- Frantzisko Sarasketa (1905)
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Euskal Herri Enblematikoa entziklopediako Euskal artearen historia (IV): XX. mendea liburutik txertatu zen 2016-01-11 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, liburu hori eta entziklopedia horretako beste zenbait Creative Commons Aitortu 3.0 Espainia lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jacinto Olabe |