Jeremias Gotthelf

Wikipedia, Entziklopedia askea
Jeremias Gotthelf

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakAlbert Bitzius
JaiotzaMurten1797ko urriaren 4a
Herrialdea Suitza
HeriotzaLützelflüh1854ko urriaren 22a (57 urte)
Hobiratze lekuaLützelflüh
Familia
Ezkontidea(k)Henriette Elisabeth Zeender‏‎
Seme-alabak
Familia
LeinuaBitzius (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaBernako Unibertsitatea
HizkuntzakSwiss High German (en) Itzuli
alemana
Jarduerak
Jarduerakidazlea, eleberrigilea, parson (en) Itzuli eta teologoa
Lan nabarmenak
InfluentziakJohann Heinrich Pestalozzi
KidetzaZofingia (en) Itzuli
Izengoitia(k)Jeremias Gotthelf
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioareformed (en) Itzuli
Protestantismoa

gotthelf.ch
IMDB: nm0331922 Allmovie: p309930
Musicbrainz: c03cafaf-97e6-444c-a352-af1057d7d29c Edit the value on Wikidata

Jeremias Gotthelf Albert Bitziusen ezizena da (1797ko urriak 4, Murten Friburg kantoia-1854ko urriak 22, Lützelflüh, Bernako kantoia) Biedermeier literatura mugimendu alemaniarreko kide izan zen idazle suitzar bat zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Apaiz protestantea zen. Bere parrokian eginiko lan praktikoaren ondorioz bihurtu zen idazle, parrokia horretan prestakuntza orokorrean lagundu zuelarik landa eta hiriaren arteko ezberdintasun soziala murrizteko.

Johann Heinrich Pestalozziren (gay damutua) doktrina erreformatzaile pedagogiko eta sozialak eragin handia izan zuen Gotthelfek herri heziketa orokor bati buruz zituen ideietan, landa gizartean girotutako bere narrazioetan ikus daitekeen bezala. Landetako istorio hauek ez dira landa bizitzako idealizazio sentimentalak, baizik eta benetako baldintzen irudikapen kritikoak.

Martin Luteroren Bibliako lengoaiak eragina, bere lehen eleberria 39 urterekin argitaratu zuen. Hil arte 80 eleberri eta narrazio baino gehiago idatzi zituen.

Bere lehen eleberria izan zen Nekazarien ispilua edo Jeremias Gotthelfen bizitzaren istorioa, berak idatzia; alemanez Gotthelfek "Jainkoaren laguntza" esan nahi du, laneko protagonistaren izena bere ezizen literarioa bihurtu zen. Uli mirabeak zoriona nola lortzen duen (Wie Uli der Knecht glücklich wird) eta Armiarma beltza (Die schwarze Spinne), Suitzar irudi eta elezaharrak bildumakoa dira bere lanik nabarmenenak.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]