John A. Pople

John Anthony Pople (Burnham-on-Sea, Somerset, Ingalaterra, 1925eko urriaren 31 - Chicago, AEB, 2004ko martxoaren 4a) matematikaria izan zen. Kimikako Nobel Saria irabazi zuen 1998an, W. Kohnekin batera, gertaera kimiko-kuantikoen zenbakizko azterketa-metodoak asmatzeagatik.

Biografia

Matematikako ikasketak egin zituen, Cambridgeko Unibertsitatean. 1964an, kimika fisikoko eskolak eman zituen, Estatu Batuetako Carnegie Mellon Unibertsitatean, eta 1986an, Northwesterneko Unibertsitatean. 1950eko hamarraldian, erresonantzia magnetiko nuklearraren oinarri teorikoak aztertzen lehena izan zen, baina molekulen portaera deskribatzen duten quantumen kimikako ekuazio konplexuen zenbakizko azterketa-metodoak asmatzea izan zen zientziari egin zion ekarpenik handiena. Formalismo hori oso konplexua da, eta bere azterketa matematikoa bi edo gehienez ere hiru atomo dituzten molekuletan aplika daiteke bakarrik, arrakastarik izango bada. Ekuazioen konplexutasuna berreketaz handitzen da atomo kopuruarekin, eta zisteina bezalako molekulak zenbakizko azterketaren bidez baizik ezin dira ebatzi; hau da, ordenagailuak erabiliz. Popleren aitzindari-lana funtsezkoa izan zen, eta matematikari izatea lagungarri izan zitzaion, kasu bakoitzean algoritmo egokia aurkitzeko. Popleren taldeak egin zuen lehen kalkulu programa Gaussian 70 izan zen. Programak esperimentu oso garestiak eta oso motelak aurrezteko balio izan zuen. Bere algoritmoek gero eta efektu fisiko zehatzagoak lortu zituzten, eta bere programak esperimentuak bezain zehatzak izatera iritsi ziren. Gaur egun, metodo horiek ezinbestekoak dira kimika eta fisika laborategietan.