José Juan Bautista Merino Urrutia
| José Juan Bautista Merino Urrutia | |||
|---|---|---|---|
1946 - 1960 | |||
| Bizitza | |||
| Jaiotza | Ojacastro, 1886ko irailaren 25a | ||
| Herrialdea |  Errioxa,  Euskal Herria | ||
| Heriotza | Algorta, 1982ko maiatzaren 6a (95 urte) | ||
| Hezkuntza | |||
| Hizkuntzak | gaztelania | ||
| Jarduerak | |||
| Jarduerak | ikertzailea | ||
José Juan Bautista Merino Urrutia Morquecho Rubio[1] (1886ko irailaren 25a, Ojacastro – 1982ko maiatzaren 6a, Algorta) euskal-errioxar historialari eta euskalari bat izan zen. Bereziki bere jaioterria, Oja ibaiaren ingurua eta Errioxako toponomia eta haien euskarazko jatorria edo loturak ikertu zituen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1886ko irailaren 25an Errioxako Ojacastro udalerrian jaio zen. Hiru hilabeteko adinarekin bere gurasoekin batera Bilbora lekualdatu zen. Hiri honetan hazi eta Santiago Apostuluaren Ikastetxean Merkataritza Irakasle izateko ikasketak burutu zituen. Ikasketak amaitzean, Ojacastro jaioterrira itzuli eta 1912-1913 bitartean bertako alkate izan zen, beste bi urte gehiagoz zinegotzi ere izan zelarik.
Espainiako Bigarren Errepublika garaian eta nahiz eta ideia monarkikoetako gizona izan, Getxoko zinegotzia izan zen. Aldiz, 1946 eta 1960 artean udalerri honetako alkatea.
Bere jaioterriaren erabateko zaletua zenez, Ojacastron errioxar leku izenei buruzko hizkuntz ikerketak burutzeko iturri agortezina topatu zuen, bai eta Errioxa eta Burgosko probintzian mintzatu izan zen euskarari buruzkoa ere. Gaia Antzinaroko ikuspuntutik ikertu zuen, lurralde haiek beroi, baskoi, autrigoi eta barduliarren kokalekua izan zirela suposatuz. Errioxako eta Euskal Herriko etnologia parekatuz ikerketa bat gauzatu zuen, XIII. mendeko "Fazaña de Ojacastro" ("Ojacastroko Balentria") bezalako agiriak ezagutzera emanez, haren bitartez garai hartan Oja Garaiko eremu horretan euskara ohiko hizkuntza zela frogatuz.[2]
Logroñoko probintziako Monumentuen Probintzia Batzordeko lehendakaria izan zen, bai eta Artxibategi, Liburutegi eta Museotakoa ere.
1964tik aurrera Euskaltzaindiako kide ere izan zen, 1974ko ekainaren 15an Donemiliaga Kukulan ohorezko erakunde honetako euskaltzain izendatu zutelarik.
1982ko maiatzaren 6an 95 urteko adinaz Algortan hil zen. Bere heriotzak errioxar hedabide ofizialetan ez zuen oihartzunik izan.
Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- El vascuence en La Rioja y Burgos : problemas que plantea su toponimia. Merino Urrutia, José Juan Bautista. Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, v. 5 (1949). p. 370-405. 1949.[Betiko hautsitako esteka] (Gaztelaniaz)
Euskarari buruzko gaiontzeko bibliografia:
- 1931: El vascuence en el Valle de Ojacastro (Rioja Alta). Sociedad Geognifica Nacional. Madril.
- 1932: Mas sobre el vascuence en el Valle de Ojacastro. Intendencia Militar. Madril.
- 1935: El vascuence en Burgos. Sociedad Geografica Nacional. Madril.
- 1935: El vascuence hablado en Rioja y Burgos. RIEV.
- 1936: El vascuence en el Valle de Ojacastro. Huerfanos de Intendencia. Madril.
- 1945: Problemas que plantea la toponimia vasca en Rioja y Burgos. BRSYAP.
- 1949: El vascuence en la Rioja y Burgos. Problemas que plantea su toponimia.Rev. Dia1ectologia y Tradiciones Populares.
- 1949: Los sufijos -ena y -eta en las casas viejas de Algorta. Homenaje a Julio Urquijo, I.
- 1951: El vascuence en la Rioja y Burgos. Berceo.
- 1954: La Academia de la Lengua Vasca en Bilbao. BRSVAP.
- 1954: Vocabulario de palabras recogidas en el Valle de Ojacastro. Rev. Dialectologia y Tradiciones populares.
- 1958: El vascuence en la Rioja y Burgos. Berceo.
- 1959: Toponimia de Ezcaray. Euskera.
- 1960: El vascuence en la Rioja y Burgos. In "Geografia Historica de la Lengua Vasca". Auiiamendi, n.O 14.
- 1960: El vascuence en la Rioja y Burgos. In "Geografia historica de la Lengua Vasca". Auiiamendi, n.O 14.
- 1962: El Vascuence en la Rioja y Burgos. Real Sociedad Bascongada de Amigos del Pais. Monografia n.O 17.
- 1964: Los toponimos vasco-riojanos. BRSVAP.
- 1971: El vascuence en la Rioja y Burgos. "El Correo Espaiiol - El Pueblo Vasco". Suplemento "El vascuence hoy", 12-9-71.
- 1972: Notas a "Contribución al estudio de la toponimia riojana". Berceo.
- 1973: Vocabulario de la Cuenca del rio Oja. Berceo.
- 1974: Historia de la presencia del vascuence en la Rioja. Berceo.
- 1975: Historia de la presencia del vascuence en la Rioja. Euskera.
- 1975: El vascuence en la Rioja y Burgos. Hitzaldia. Madrilgo Ateneoa.
- 1976: Toponimia menor de la Rioja. BRSVAP.
- 1976: Artifices vascos en la Rioja. Euskal Kulturaren Batzordea. Bizkaiko Aldundia. Bilbo.
- 1977: El Alcaide de Ojacastro, gran defensor del vascuence en el siglo XVIII. BRSVAP.
- 1977: De arqueologia riojana. Berceo.
- 1978: La lengua vasca en la Rioja y Burgos. Euskaltzaindia / Instituto de Estudios Riojanos. Logroño.
- 1978: Emigración vasca a la Rioja desdefinales del siglo XV hasta mediados del siglo XIX. BRSVAP.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Juan Jose Bautista Merino Urrutia. Euskaltzaindia.com
- ↑ Garate, Miren. (2018-11-23). «Amaierara arte irakurri behar den istorioa» Berria CC BY-SA 4.0 lizentziapean.
