José Ramos-Horta

Wikipedia, Entziklopedia askea
José Ramos-Horta

4. Ekialdeko Timorreko presidentea

2022ko maiatzaren 20a -
Francisco Guterres
Ekialdeko Timorreko presidentea

2007ko maiatzaren 20a - 2012ko maiatzaren 20a
Xanana Gusmão - Taur Matan Ruak (en) Itzuli
Ekialdeko Timorreko lehen ministro

2006ko ekainaren 26a - 2007ko maiatzaren 19a
Mari Alkatiri - Estanislau da Silva (en) Itzuli
Minister of Foreign Affairs and Cooperation (en) Itzuli

2001eko uztailaren 15a - 2006ko uztailaren 10a
Minister of Foreign Affairs and Cooperation (en) Itzuli

2000ko uztailaren 12a - 2001eko martxoaren 31
Minister of Foreign Affairs and Cooperation (en) Itzuli

1975eko abenduaren 1a - 1975eko abenduaren 17a
Bizitza
JaiotzaDili1949ko abenduaren 26a (74 urte)
Herrialdea Ekialdeko Timor
Familia
Ezkontidea(k)Ana Pessoa Pinto (en) Itzuli  ezezaguna)
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaSchool of International and Public Affairs, Columbia University (en) Itzuli
Antioch College (en) Itzuli 1984) master : peace and conflict studies (en) Itzuli, war studies (en) Itzuli
The Hague Academy of International Law (en) Itzuli 1983) : nazioarteko zuzenbide
Fondation René-Cassin (en) Itzuli
Hizkuntzakportugesa
Tetuma
ingelesa
gaztelania
frantsesa
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria, abokatua eta aholkulari juridikoa
Enplegatzailea(k)Oxfordeko Unibertsitatea
Jasotako sariak
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakatolizismoa
Alderdi politikoabaliorik ez
Fretilin

ramoshorta.com
IMDB: nm0708522 Facebook: officialramoshorta Edit the value on Wikidata

José Manuel Ramos-Horta (Dili, 1949ko abenduaren 26a) timortar politikaria da. Ekialdeko Timorko presidentea izan zen 2007-2012 bitartean eta 2022tik aurrera berriro, eta lehen ministroa 2006tik 2007ra. 1996an, Bakearen Nobel saria jaso zuen Carlos Filipe Ximenes Belo apezpikuarekin batera, Ekialdeko Timorko herriaren alde egindako lanarengatik.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

José Manuel Ramos-Horta Dilin jaio zen, 1949ko abenduaren 26an. Soibadako misio katolikoan egin zituen lehen ikasketak. 1970-1971 bitartean, Mozambiken deportaturik egon zen, Portugaleko administrazio kolonialari aurre egiteagatik. Jaioterrira itzultzen utzi ziotenean, Fretilin alderdia (Ekialdeko Timorko Independentziaren Aldeko Fronte Iraultzailea) sortzen parte hartu zuen.

1975eko azaroan, Ekialdeko Timorrek Portugalen mendeko kolonia izateari utzi eta independentzia aldarrikatu zuen, Ekialdeko Timor Errepublika Demokratiko izena harturik, baina abenduan Indonesiako gudarosteak errepublika jaioberria inbaditu zuen. Gobernu berriko Kanpo Arazoetako ministro gisa, Ramos-Horta kanpoan zen, errepublika berriaren onespena eskatzen, Indonesiak Ekialdeko Timor inbaditu zuenean. Handik aurrera, Timorreko Erresistentzia Batzorde Nazionalaren ordezkari berezia izan zen atzerrian. Urte haietan, Nazioarteko zuzenbidea ikasi zuen Hagan (Herbehereak) eta Antiochen (AEB).

1996an, Bakearen Nobel saria jaso zuen, Carlos Filipe Ximenes Belo apezpikuarekin batera, Ekialdeko Timorren independentziaren alde egindako lanarengatik.[1] 1999an, Indonesiak Ekialdeko Timorren erreferenduma egitea onartu zuen, eta jende gehienak independentziaren aldeko botoa eman zuen.

2002-2006 urteetan, Ekialdeko Timorko Kanpo Arazoetako ministro izan zen, eta 2007an presidente hautatu zuten. 2008ko otsailaren 11n, tiro bat jaso zuen urdailean, matxinatutako militar talde batek haren etxea tirokatu zuenean. Australiako Darwin hiriko erietxe batera eraman zuten helikopteroz.[2] Martxoaren 19an eman zioten senda-agiria.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Almandoz, Koldo. Ramos Horta: «Indarrez egonkortasunak denbora mugatuan iraun dezake soilik». Euskaldunon Egunkaria, 1997ko martxoak 8, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2020-4-27).
  2. Ramos Horta Timorko presidentea koman dago, matxinoek zaurituta. Berria egunkaria, 2008ko otsailak 11, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2020-4-27).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]