Kableatu egituratua

JATORRIA ETA ZERGATIA

EIA eta TIA elkarteek 1991. urtean EIA/TIA 568 araua aditzera eman zuten. Arau honen bitartez, sare batean kableatu egituratua ezartzeko bete behar diren baldintzak zehaztu zituzten. Zer dela eta erabaki zen kableatu egituratua arautzea? Telefonia eta konputazio sistemak ez ziren jaio batera egoteko, eta enpresek, bulegoek eta abarrek instalazio berriak ezartzen zituzten era anarkiko batean. Erabiltzaile berriak behar zirelako telefonia elementu edota ekipo informatiko berriak erosi eta instalatzen zituzten inongo araurik jarraitu gabe.

Aldi berean, hornitzaile edota instalatzaile bakoitzak bere instalazio propioa burutzen zuen, bere arau eta jokabide propioei kasu eginez. Beraz, bakoitzak nahi zuen ekipamendua jartzen zuen, batzuetan beste hornitzaile batek ezarritako ekipamendua instalatzaile berriak ezin erabiliz. Orduan bi sare topologia ezberdin zeuden, IZARRA eta BUS-a. Izarraren abantailak hedatzeko erraztasuna, epe luzeko kostu baxuagoa edukitzea eta hedatzeko orduan sareari eraginik ez egitea ziren. Eta desabantailak, batez ere, instalatzeko orduan garestiago ateratzen zela. Bus-aren abantailak, hasieran gastua baxuago izatea izaten zen, eta zabaltzeko erraztasuna. Desabantailak, epe luzean kosto handitu egiten zela, sarea modifikatu behar zenean, bertan behera gelditzea eta busean arazo bat egon ezkero, sare guztiaren erortzea.

EIA-568-ren sorkuntza, honi erantzuna emateko etorri zen, normalizazio bat lortzeko asmoarekin sortu zen. Gaur egun orain dela urte batzuk pentsaezinak ziren zerbitzu batzuk eskaintzen ditu sare lokal batek (posta elektronikoa, bideokonferentziak, datuen transferitzea milaka kilometrotara,...), baina honetarako software, hardware eta ekipamendu fisiko ezberdinak (kableatua) behar izaten dira. Honez gain, urteak pasa ahala zerbitzu eta eskaintza berri gehiago agertzen dira telekomunikazioen munduan, eta gaur erabiltzen eta eraikitzen diren sareek etorkizunari aurre egiteko ere balio behar dute, gaurko beharrizaneei aurre egiteaz gain. Halere, kontutan hartu behar da egun eraikitzen den kableatu batek agian ezin izango diola aurre egin etorkizunari, baina ahalik eta aukera zabal gehien utzi behar dira. Beraz, kableatu egituratua sortu zen eguneko beharrei aurre egiteko, baina baita etorkizunean egon litezkeen beharrei ere. Gainera, etorkizuneko lan horiek, egiten den lekuan ahalik eta oztopo gutxien eragitea bilatu behar da. Araua AEBetan sortu zen EIA/TIA erakundeak bertakoak direlako, 568 zenbakia darama, baina Europara ISO eta IEC-ek egokitu zuten eta 11801 izena eman zioten. Arauak esaten du ezartzen den sistemak gutxienez 10 urte iraun behar duela.

ZER DA?

Kableatu egituratua eraikuntza batean edo batzuetan, sare lokal bat ezartzeko asmoarekin, erabiltzen den kableen ezarpena da. Normalean kablea pare bihurritua da, baina baita zuntz optikoa edo kable ardazkidea.

Sare lokal baterako kable lerroa konplexua izaten da sareak solairu batzuetako edo eraikin batzuetako hedapena duenean. Hori dela eta, ezarriko den sarearen mugak eta ezaugarriak kontutan hartu beharko dira diseinua egiteko orduan:

• Sarearen trafikoaren segmentazioa.
• Sare segmento bakoitzaren luzera.
• Interferentzia elektromagnetikoen presentzia.
• Muga hauek kontutan hartuta kableatu egituratuaren ideia oso sinplea da:
• Kableak bota eraikinaren solairu guztietan.
• Solairu bakoitzaren arteko kableak interkonektatu.
• Eraiken bakoitzaren arteko kableak interkonektatu.

Kanpo estekak

• Datuak: Q1413030