Karl Liebknecht

Karl Liebknecht
	; Irudi gehiago
Alemaniar Inperioko Reichstageko kidea
; Prusiako ordezkarien ganberako kidea
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Karl Paul August Friedrich Liebknecht
Jaiotza	Leipzig, 1871ko abuztuaren 13a
Herrialdea	Alemaniar Inperioa ; Alemania
Heriotza	Berlin, 1919ko urtarrilaren 15a (47 urte)
Hobiratze lekua	The Socialists' Memorial (en)
Heriotza modua	giza hilketa
Hiltzailea	Freikorps
Familia
Aita	Wilhelm Liebknecht
Ezkontidea(k)	Sophie Liebknecht (en) (1912 -
Seme-alabak	ikusi Robert Liebknecht (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Otto Liebknecht (en) ; Theodor Liebknecht (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Würzburgeko Unibertsitatea ; Berlingo Humboldt Unibertsitatea ; Leipzigeko Unibertsitatea ; (1890eko abuztuaren 16a - : legal science (en) , cameralism (en) ; Frederiko Gilen Unibertsitatea ; (1890eko urriaren 17a -
Hezkuntza-maila	doktoretza
Hizkuntzak	alemana
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, abokatua, iraultzailea eta editorea
	Parte-hartzailea Azaroko Iraultza ; Matxinada Espartakista ;
Lantokia(k)	Berlin
Kidetza	Espartakisten Liga
Mugimendua	Marxismoa; Antimilitarismoa
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Garde-Pionier-Bataillon (en)
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata; Alemaniako Alderdi Komunista; Espartakisten Liga

Karl Liebknecht (Leipzig, Alemania, 1871ko abuztuaren 13a - 1919ko urtarrilaren 15a) politikari sozialista alemaniarra eta Alemaniako Alderdi Komunistaren sortzaileetako bat izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aita Wilhelm Liebknecht iraultzailea izan zuen, Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata (SPD) sortu zuenetako bat. Aita kartzelan, haurtzaroa miseria gorrian izan zuen eta ez zuen eskolaratzerik izan. Hala ere, Karlek bere kasa ikasi zuen, alderdiak unibertsitatea ordaindu zion arte. Zuzenbidea eta Ekonomia ikasi zituen eta sozialistekin aritu zen gazte-gaztetatik.

Soldadutza egin eta gero Zuzenbidea ikasten hasi zen Westfalian. Nekazari talde bat defendatu zuen, Alemanian komunismoa ezarri nahi zutela-eta. SPD-ko kide, 1907an Stuttgarten Gaztedi Sozialisten Erakundeen Nazioarteko Batasuna sortu zuen eta Militarismoa eta anti-militarismoa liburua idatzi zuen. Atxilotu egin zuten eta 1908an, kartzelan zegoen bitartean, eserlekua lortu zuen Prusiako diputatu ganberan eta 1912an Reichstagerako hautatu zuten.

Lehen Mundu Gerra hasi zenean, Alemaniak parte hartzearen kontra agertu zen eta politiko askorekin haserretu zen, bere alderdi berekoak zirenekin eta guzti. Armadara joan beharrean izan zen eta lurperatze lanetan aritu beharra izan zuen errusiar frontean. Sekulako trauma eragin zion lanbide honek eta lizentziatu egin zuten horregatik.

Rosa Luxemburg eta Clara Zetkin ezagutu zituen eta SPDren talde erradikalenari eman zien hasiera: Espartakisten Ligari. Liebknecht-ek idatzitako artikulu batzuetan Espartaco ezizena erabili zuen sinatzeko eta hortik datorkio izena taldeari.

Bere alderdikoekin haserre, 1916ko urtarrilaren 1ean bota egin zuten SPDtik.

Gerraren aurkako manifestazio batean atxilo hartu zuten Rosa Luxemburg-ekin batera eta, traizio salaketen aurrean, bi urtetarako bortxazko lanak egotzi zizkioten.

1918an Alemanian Azaroko Iraultza lehertu zen eta Liebknecht askatu egin zuten iraultzaileak baretzearren. Baina gutxiengo bat zen bere taldea eta gehienek SPDkoak ziren. Orduantxe, Rosa Luxemburg eta beste erradikal batzuekin batera, sortu zuten Alemaniako Alderdi Komunista.

1918ko azaroan Weimar Errepublika aldarrikatu zenean, Friedrich Ebert sozialdemokratak osatu zuen behin-behineko gobernua. Liebknecht ez zegoen ados eta Altxamendu Espartakista lideratu zuen 1919an. Aurrez-aurreko batean atxilotu zituzten Liebknecht eta Rosa Luxemburg eta kartzelara iritsi baino lehen erail egin zituzten.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Karl Liebknecht

Datuak: Q75886
Multimedia: Karl Liebknecht / Q75886