Kyoto (prefektura)

Kyoto prefektura; 京都府;
	Japonia
Ereserkia
	The Song of Kyo (en)
Administrazioa
Estatua	Japonia
ISO 3166-2	JP-26
Hiriburua	Kyoto
governor of Kyoto (en)	Takatoshi Nishiwaki (en)
Zatiketa	ikusi Kyoto, Fukuchiyama (en) , Maizuru (en) , Ayabe (en) , Uji, Miyazu, Kameoka, Joyo (en) , Muko (en) , Nagaokakyo (en) , Yawata (en) , Kyotanabe (en) , Kyotango (en) , Nantan (en) , Kizugawa (en) , Otokuni district (en) , Kuse district (en) , Tsuzuki district (en) , Soraku District (en) , Funai district (en) eta Yosa district (en) ;
Geografia
Koordenatuak	35°01′16″N 135°45′20″E / 35.02103°N 135.75558°E
Azalera	4,613,01 km²
Mugakideak	Fukui, Osaka prefektura, Nara, Mie, Shiga eta Hyōgo
Punturik altuena	Mount Minako (en)
Demografia
Biztanleria	2.563.192 (2021eko urriaren 1a); −16.729 (2020)
Dentsitatea	570'91 bizt/km²
Informazio gehigarria
Eskualdea	Kansai
Uhartea	Honshu
Hizkuntza ofiziala	japoniera
Ordu eremua	UTC+09:00 eta Japan Standard Time (en)
	pref.kyoto.jp, pref.kyoto.jp…, pref.kyoto.jp… eta pref.kyoto.jp…

Kyoto prefektura (japonieraz: 京都府, Kyōto-fu^?) Japoniako Honshu uharteko prefektura bat da. Hiriburua Kyoto hiria da.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Meiji berrezarkuntza arte, Kyoto eremuaren izena Yamashiro zen. Kyoto hiria Japoniako hiriburua izan zen 11 mendez.

Hasieran, herrialdearen hiriburua Nara izan zen. 741ean, Shōmu enperadoreak Nara eta Kyoto hirien arteko Kuni-kyō izeneko toki batera aldatu zuen hiriburutza. 784an, Nagaoka-kyōra aldatu zen, eta 794an Kanmu enperadoreak Heian-kyōra aldatu zuen, eta horixe izan zen gaur egungo Kyoto hiriaren hasiera. Gaur egun Kyoton dauden etxe, kale, denda eta tenplu asko urte hartakoak dira.

1192an botere politikoa Kamakurara aldatu zen, han samurai-klan batek Kamakurako shogunerria ezarri baitzuen. Hala ere, Kyotok jarraitu zuen inperioko hiriburua izaten, enperadoreek eta gorteak hirian iraun baitzuten.

Ondorengo mendeek jaun feudalen goraldia ekarri zuten. Azkenik, Meiji berrezarkuntzak Japonia inperiala berrezarri zuen 1867an. Meiji enperadorea Tokiora joan zen bizitzera hurrengo urtean, eta, geroztik, enperadore-gortea ez da itzuli Kyotora.

1871n Japoniako probintzia-sistema berrantolatu zenean, Tango eta Yamashiro probintziek eta Tanba probintziako ekialdeak Kyotoko prefektura osatu zuten.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kyoto prefektura Honshuko eta Japoniako erdialdean dago. Iparraldean, Japoniako itsasoa eta Fukui prefektura ditu; hegoaldean, Osaka eta Nara prefekturak; ekialdean, Mie eta Shiga prefekturak; eta mendebaldean, Hyōgo prefektura. Prefekturaren erdialdean, Tanba mendiek erdibitzen dute lurraldea. Hori dela eta, klima nabarmen aldatzen da iparraldetik hegoaldera. Iparraldea (Ayabetik Fukuchiyamara) Japoniako itsasoko klima-eremuan dago, elurte luze ugariekin: Japoniako yukiguni (lurralde elurtua) eremuari dagokio. Hegoaldeak, berriz, Nantan-etik Kyōtanbara, klima kontinentala du, Japoniako itsasoaren, Seto itsasoaren eta Ozeano Barearen eragin konbinatuaren ondorioz.

Lurraldearen % 6 natura-parke gisa babestuta dago. Bertan dago Sanin Kaigan Parke Nazionala, besteak beste.

Banaketa administratiboa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiri handienak:

Kyoto (hiriburua, 1.470.129 biztanle)
Uji (189.929 bizt.)
Kameoka (92.889 bizt.)
Maizuru (89.626 bizt.)

Hiri guztiak:

Herriak barrutika sailkatuta[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Funai barrutia

Kyōtamba

Kuse barrutia

Kumiyama

Otokuni barrutia

Ōyamazaki

Sōraku

Tsuzuki barrutia

Ide

Ujitawara

Yosa barrutia

Ine

Yosano

Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kyoto hiriko jarduera nagusia turismoari lotuta dago. Prefekturako iparraldea, Tango penintsulan, arrantza egiten da, eta prefekturaren erdialdean nekazaritza eta basogintza dira nagusi. Nintendoren egoitza nagusia Kyoto hirian dago.