Maria Medici
| Maria Medici | |||
|---|---|---|---|
_-_(2).JPG) | |||
| |||
| Bizitza | |||
| Jaiotza | Florentzia, 1575eko apirilaren 26a (egutegi gregorianoa) | ||
| Herrialdea |  Frantzia | ||
| Heriotza | Kolonia, 1642ko uztailaren 3a (67 urte) | ||
| Hobiratze lekua | Saint-Denisko basilika | ||
| Familia | |||
| Aita | Frantzisko I.a Medici | ||
| Ama | Joana Habsburgo-Jagellon | ||
| Ezkontidea(k) | Henrike III.a Nafarroakoa (1600ko abenduaren 27a - 1610eko maiatzaren 14a) | ||
| Seme-alabak | |||
| Anai-arrebak | ikusi
| ||
| Leinua | Medici | ||
| Hezkuntza | |||
| Hizkuntzak | frantsesa | ||
| Jarduerak | |||
| Jarduerak | salonnièrea, arte bildumagilea eta politikaria | ||
| Lantokia(k) | Frantzia Haga eta Amsterdam | ||
| Musika instrumentua | gitarra Lauta | ||
| Sinesmenak eta ideologia | |||
| Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa | ||
  | |||
 | |||
Maria Medici (Florentzia, 1575eko apirilaren 26a - Kolonia, 1642ko uztailaren 3a) 1600-1610 bitartean Nafarroako eta Frantziako erregina eta 1610-1614 bitartean Frantziako erregeordea izan zen.[1]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Maria Frantzisko I.a Medici[2] (1541-1587) Toskanako Duke Handiaren eta Joana Habsburgo-Jagellon (1547 – 1578) Austriako artxidukesaren seigarren alaba zen.
Gaztarotik arteez interesaturik egon zen. Jacobo Ligozzi izan zuen irakasle. Henrike III.a Nafarroako eta IV.a Frantziakoarekin ezkondu zen 1600ean. Frantzian arteak bultzatu zituen. 1610ean senarraren hilketan parte hartu izana leporatu zioten batzuek.
Erregeorde gisa agindu zuen 1610-1617 urteetan. Leonora Galigai eta Concino Concini senar-emazte italiarrek eragin handia izan zuten urte horietan guztietan, eta Concini hilarazi zuen 1617an Maria Medicikoaren seme Luis XIII.a erregeak. 1620an amaitu zen amaren eta semearen arteko gerra, eta Luynes, erregearen ministroa, hil ondoren (1621), Maria Medicikoa semearekin adiskidetu eta Richelieu kardinala sarrarazi zuen erresumako kontseilu nagusian. Richelieuk zuen gero eta aginpide handiagoak biziki kezkatu zuen eta hura hiltzea erabaki zuen. Huts egin zuen saioan (Journée des Dupes, Engainatuen eguna, 1630) eta Frantziatik Kolonia aldera jo zuen ihesi. Hiri horretan hil zen 1642an.[3]
Ezkontza eta seme-alabak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1600eko abenduaren 16an, Lyonen, Henrike III.a Nafarroakoarekin ezkondu zen, 600.000 urrezko dukateko ezkonsaria ordainduta. Sei seme-alaba izan zituzten[1]:
- Luis (1601-1643), Frantzia eta Nafarroako errege.
- Elisabet (1602-1644), Espainiako Filipe IV.a erregearekin ezkondua 1615ean.
- Kristina Maria (1606-1663), Viktor Amadeo I.a Savoiakoa dukearekin ezkondua 1619an.
- Nikolas Henrike (1607-1611), haurtzaroan hila.
- Gaston (1608-1660), Orléanseko dukea.
- Henriketa (1609-1669), Karlos I.a Ingalaterrakoa erregearekin ezkondua 1625ean.
 Zuhaitz genealogikoa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2013/01/23 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ a b (Ingelesez) Tomas, Natalie R.. (2017-07-05). The Medici Women: Gender and Power in Renaissance Florence. Routledge ISBN 9781351885829. (Noiz kontsultatua: 2019-03-03).
- ↑ (Ingelesez) Frieda, Leonie. (2006-03-14). Catherine de Medici: Renaissance Queen of France. Harper Collins ISBN 9780060744939. (Noiz kontsultatua: 2019-03-03).
- ↑ (Ingelesez) «Wayback Machine» web.archive.org 2006-01-15 (Noiz kontsultatua: 2019-03-03).
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q182021
Multimedia: Marie de' Medici / Q182021