Mileva Marić

Mileva Marić
	; (1912) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Titel (en) , 1875eko abenduaren 19a
Herrialdea	Hungariako Erresuma
Bizilekua	Novi Sad; Smíchov (en)
Lehen hizkuntza	serbiera
Heriotza	Zürich, 1948ko abuztuaren 4a (72 urte)
Hobiratze lekua	Cemetery Nordheim (en)
Familia
Aita	Miloš Marić
Ama	Marija Ružić
Ezkontidea(k)	Albert Einstein (1903 - 1919)
Seme-alabak	ikusi Lieserl Einstein; Eduard Einstein; Hans Albert Einstein (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Zorka Marić (en) ; Miloš Marić (en) ;
Familia	ikusi Sofija Golubović (en) (maternal first cousin (en) );
Leinua	Einstein family (en)
Hezkuntza
Heziketa	Zuricheko Unibertsitatea ; ETH Zürich ; Heidelbergeko Unibertsitatea
Hizkuntzak	alemana; serbiera; Kroaziera
Jarduerak
Jarduerak	irakaslea
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasun ortodoxoa

Mileva Marić (serbieraz: Милева Марић;Tilen, 1875eko abenduaren 19a - Zürich, 1948ko abuztuaren 4a) serbiar matematikaria izan zen. Einsteinen lehenengo emaztea eta laguntzailea izan zen. Einsteini egotzitako aurkikuntzetan izandako partaidetza-mailari buruzko eztabaida handia dago, bai esparru zientifikoan bai kanpoan, hala ere, Alberten lanen eta Milevaren arteko erromantzearen arteko bat-etortze daten inguruko aieruak baino ez daude.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Titelen jaio zen, Voivodina probintzian, orduan austrohungariar inperioaren barruan zegoena (gaur egun Serbia) bertako familia baten baitan. Txikitatik nabarmendu zen bere adimenagatik eta musikarekiko, pinturarekiko, fisikarekiko eta matematikarekiko interesagatik.

Novi Saden neskentzako eskolan ikasi zuen; bigarren hezkuntzako ikasketak jarraitu ahal izateko eta ondoren unibertsitatean matrikulatu ahal izateko, aitak baimen berezia eskatu zuen; izan ere, neskei ez zitzaien uzten hezkuntza maila horretako eskoletara joaten, gizonezkoentzat gordeta baitzeuden.

1888tik aurrera, Sremska Mitrovicako bigarren mailako institutuan ikasi zuen, Fisika eta Kimikako laborategi bikaina zuena (Trbuhovic-Gjuric 1983), non 1890ean graduatu zen, matematikan eta fisikan kalifikazio gorena lortuz (Krstic, 1891). Zagrebeko Errege Ikastetxean ikasle bezala onartua izan zen, fisika klaseetara joateko baimen berezi batekin, gizonezkoentzat erreserbatua baizegoen. (Trbuhovic-Gjuric, 1883; Krstic, 1891).

Unibertsitatean zegoela, Nikola Teslaren lagun egin zen. 1896.urtean Zurich-eko Institutu Politeknikoan sartu zen, non emakume ikasle bakarra zen. Einsteinek ere urte horretan hasi zituen bere ikasketak. Einsteinek eta Milevak alaba bat izan zuten ezkondu aurretik, Lieserl, zeina adopzioan eman zutela uste den. Einstein eta Maríc 1903.eko urtarrilaren 6an ezkondu ziren. Ezkontza honetatik Hans Albert Einstein eta Eduard Einstein jaio ziren. Lehenengoa Ingeniaritza hidraulikoko irakasle izatera ailegatu zen Kaliforniako unibertsitatean,eta bigarrena ospitale psikiatriko batean sartu zuten eskizofrenia izateagatik.