Filipe III.a Nafarroakoa

Filipe III.a Nafarroakoa
	; Irudi gehiago
Nafarroako erregea (Iure uxoris)	;
Nafarroako erregea (Iure uxoris)
Bizitza
Jaiotza	1306ko martxoaren 27a (egutegi gregorianoa)
Heriotza	Jerez de la Frontera, 1343ko irailaren 16a (egutegi gregorianoa) (37 urte)
Hobiratze lekua	Iruñeko katedrala
Familia
Aita	Luis I.a Evreuxkoa
Ama	Margarita Artoiskoa
Ezkontidea(k)	Joana II.a Nafarroakoa (1329 (egutegi gregorianoa) -
Seme-alabak	ikusi Maria Nafarroakoa; Blanka Nafarroakoa; Karlos II.a Nafarroako erregea; Filipe Nafarroakoa; Luis Nafarroakoa; Joana Nafarroakoa; Ines Nafarroakoa; Jeanne de Navarre (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Karlos Evreuxekoa; Joana Evreuxekoa; Maria Evreuxekoa; Margarita Evreuxekoa;
Leinua	Evreux leinua
Jarduerak
Jarduerak	agintaria

Filipe III.a Nafarroakoa edo Filipe Evreuxkoa (?, 1306ko martxoaren 27 – Algeciras, 1343ko irailaren 16), Évreuxko konde (1319 – 1343) eta Nafarroako errege de iure uxoris (1328 – 1343) zen. Aita Louis Évreuxkoa (Filipe III.a Frantziakoaren semea) eta ama Margarita Artoiskoa (Luis IX.a Frantziakoaren anaia zen Roberto I.a Artoiskoaren birloba) zituen. Bere arbasoak zirela eta Frantziako tronua lortzeko hautagaia zen.

Oinordetza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1319an aitaren partez Normandian zegoen Évreuxko konderria jarauntsi zuen. 1318ko ekainaren 18an Joana kapetarra ezkondu eta Karlos I.a Nafarroakoa hil zenean Nafarroako errege de iure uxoris bihurtu zen. Senar-emazteak bai Frantziako iparraldean bai Nafarroan lurralde asko zituztenez, bere bizitzak eman zituzten alde batetik bestera bidaiatzen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Filipe III.a Nafarroako erregeak omenaldia ematen dio Filipe VI.a Frantziako erregeari Frantzian dituen lurraldeengatik

Filipe VI.a Frantziakoarekin Flandriako kanpainan hartu zuen parte eta, 1328ko abuztuaren 23ko Casselgo guduan garaipena lortu eta erregearen bizitza onik atera zuen. Jadanik Nafarroako errege ezkontidea, Arnaldo Barbazangoa Iruñeko apezpikuak 1329ko martxoaren 5ean Iruñeko katedralean koroatu zuen. 1329ko ekainean, Frantziako erregearekin batera Amiensera joan zen, non Eduardo III.a Ingalaterrakoa Frantziako bere lurraldeak zirela eta omenaldia egin zion.^[1]

Bere erreinaldian Nafarroako Gorteak sendotuak ziren, hirietako burgesia babestu zuen nobleteria txikiaren kontra eta Nafarroako Foru Hobeagotzeko kapitulua idatzi zuen "Filipe III.aren Hobeagotzea" deitua. Juduen aurkako politika jarraitu zuen: 1336an Iruñeko judu guztiak ghetto batean bizi behar ziren.

1331n Errege Biltzarrean sartu zen. Avignon aldera joan zen erregearekin non Benedikto XII.a Aita Santuak gurutza eman zien Bohemia eta Aragoiko erregeekin batera gurutzada hasteko. Gurutzada ez zen egin.

1335ean, Filipek Aragoiko Erresumaren aurkako gerra hasi zuen, Maria bere alabak Piarres IV.a Aragoikoa ezkondu zuenean bukatua. Urte berean bere anaia gaztea Karlos, Etampes-ko kondea ezkondu zen Joanes Nuñez Bizkaiko jaunaren arrebarekin.

1336ko martxoaren 14ko Villeneuve-lès-Avignongo Itunari esker, Angulema eta Mortaingo konderriak eta Benon eta Fontenay-l'Abattuko gazteluak lortu zituen.

1339an, Frantzia (Filipe VI.a), Bohemia (Joanes) eta Eskoziako (David II.a) erregeekin batera, Cambrai eta Tournai hiriak askatu zituen. Honela Ehun Urteko Gerra hasi zen.

Filipek Hispaniako errekonkistan ere hartu zuen parte. Alfontso XI.a Gaztelakoak zuzendutako Granadako Erresumaren aurkako kanpainan hartu zuen parte eta gezi batek zauritua Jerez de la Fronterako setioan hil zen.

Familia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aitona Filipe III.a Frantziako erregea	Amona Maria Brabantekoa	Aitona Filipe I.a Concheseko jauna	Amona Blanka Bretainiakoa
Aita Luis I.a Evreuxko kondea		Ama Margarita Artoiskoa
Filipe III.a Nafarroako erregea

Ezkontza eta haurrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1318ko martxoaren 5ean ezkondu zen Joana II.arekin. Zortzi seme-alaba izan zituzten:

Maria (1330-1347), Aragoiko Petri IV.a erregea ezkondu zuena (1338.
Karlos II.a (1332-1387), Nafarroako errege.
Blanka (1333-1398), Frantziako Filipe VI.a erregea ezkondu zuena (1349).
Ines (1334-1396), Gaston III.a Foix-Biarnokoa kondea ezkondu zuena (1349).
Filipe (1336-1363), Longuevilleko kondea.
Joana (1338-1387), erlijioan sartua.
Joana (1339-1403), Joan I.a Rohangoa bizkondea ezkondu zuena (1377).
Luis (1341-1372), Beaumonteko kondea.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Jean Emmanuel Charles Nodier La Seine et ses bords, 89. orr.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q505112
Multimedia: Philip III of Navarre / Q505112

Aurrekoa Karlos I.a	Filipe III.a Nafarroako erregea (1328-1343)	Ondorengoa Joana II.a
Aurrekoa Luis I.a	Filipe I.a Evreuxko kondea (1319-1343)	Ondorengoa Karlos II.a

[1] Jean Emmanuel Charles Nodier La Seine et ses bords, 89. orr.

[1]

i e a Nafarroako errege-erreginak
Iruñeko buruzagiak	Eneko Arista \| Gartzia Enekoitz \| Orti I.a Gartzeitz
Iruñeko erregeak	Antso I.a \| Gartzia II.a \| Antso II.a \| Gartzia IV.a \| Antso III.a \| Gartzea III.a \| Antso IV.a \| Antso V.a \| Petri I.a \| Alfontso I.a \| Gartzia V.a
Nafarroako errege-erreginak	Antso VI.a \| Antso VII.a \| Tibalt I.a \| Tibalt II.a \| Henrike I.a \| Joana I.a eta Filipe I.a \| Luis I.a \| Joanes I.a \| Filipe II.a \| Karlos I.a \| Joana II.a eta Filipe III.a \| Karlos II.a \| Karlos III.a \| Blanka I.a eta Joanes II.a \| Leonor I.a \| Frantzisko I.a \| Katalina I.a eta Joanes III.a
Nafarroa Behereko errege-erreginak	Henrike II.a \| Joana III.a eta Antonio I.a \| Henrike III.a