Plastiko

Wikipedia, Entziklopedia askea

Plastikoa kimika eta teknologiaren ikuspegitik material organiko polimerikoak dira. Karbono, oxigeno eta hidrogenozko (eta neurri txikiagoan fluor, kloro, nitrogeno edo siliziozko) molekula erraldoiez osaturik daude eta pisu molekular altua dute.

Molekulen sorburua naturala edo sintetikoa izan daiteke. Naturalen artean zelulosa, argizaria eta kautxua dugu eta sintetikoetan, besteak beste, bakelita, polietilenoa eta nylona. Hiru motatan banatzen dira: termoplastikoak, termoegonkorrak eta elastomeroak.

Elastomeroak: Ahal den eta gehien luzatzen dira. Adibidez: Silikona, kautxua eta poliuretanoa.

Termoplastikoak: Oso gutxi luzatzen dira eta horrez gain, urtu egiten dira. Moztean ezpalak sortzen dira (CD-a). Adibidez: Polopilino (PVC), fernola, polietileno,poliamida.i

Termoegonkorrak: Oso gutxi luzatzen dira baina ez dira urtzen. Moztean txirbilak sortzen dira. Adb: Polikarbonatoa, polietilenoa.

Propietateak:

1. Eroankortasun elektrikoa. Nekez eramaten dute elektrizitatea.

2. Bero-eroankortasuna. Ez dira beraren eroale onak, Oso poliki transmititzen dute.

3. Erresistentzia mekanikoa. Oso hauskaitzak dira plastikoak.

4. Erregaitasuna. Ia plastiko guztiak errez erretzen dira, beren molekulak karbonoz eta hidrogenoz osatuta baitaude. Erretzean asko kutsatzen dute.

5. Plastikotasuna. Plastiko asko berotan biguntzen dira, eta urtzen ez badira ere, moldaerrazak dira( errez moldeatzen dira). Ezaugarri horri esker, forma konplexudun piezak egiteko aukera ematen dute.

6. Oso material merkea da.

7. Lantzeko erraztasuna eta aldakortasuna dute plastikotasunari esker.

8.Beste material batzuekin konbinatzeko erraztasuna dute.

Plastikoen kodifikazioa

Plastiko aldaera asko existitzen direnez, hauek sailkatzeko kodifikazio sistema bat erabiltzen da, 1. taulan erakusten den moduan. Plastikozko produktuek birziklapenaren nazioarteko ikurra daramate materialaren kodearekin batera irudiaren erdialdean.

1. Taula. Plastikoen nazioarteko kodifikazioa.
Plastiko mota: Polietileno Tereftalatoa Dentsitate altuko polietilenoa Binilo polikloruroa Dentsitate txikiko polietilenoa Polipropilenoa Poliestirenoa
Akronimoa PET PEAD/ PEHD PVC PEBD/ PELD PP PS
Kodea 1 2 3 4 5 6

Ikus, gainera

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Plastiko Aldatu lotura Wikidatan