Roland Garros txapelketa

Roland Garros txapelketa
Jatorrizko izena	(fr) Internationaux de France de tennis
Mota	recurring tennis tournament (en)
Honen izena darama	Roland Garros
Honen parte da	Grand Slam
Indarraldi	1891 -
Gertaeraren maiztasuna	1 urte
Kokaleku	Stade Roland Garros
Herrialdea	Frantzia
Antolatzailea	Fédération Française de Tennis (en) eta International Tennis Federation (en)
Kirola	tenis
Webgune	rolandgarros.com

Artikulu hau txapelketari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Roland Garros (argipena)».

Roland Garros txapelketa edo Frantziako Irekia (frantsesez Internationaux de France edo Tournoi de Roland-Garros) munduko tenis norgehiagoka nagusietakoa da, lurrezko zelaian. 1925an sortu zen eta 1928tik urtero ospatzen da Parisen, Roland-Garros estadioan (16. barrutian). 1891ean sortutako Frantziako Txapelketaren ondorengoa da. Frantziako Tenis Federazioak (Fédération française de tennis) antolatua, maiatzeko azken astean eta ekaineko lehenekoan izaten da. Grand Slamgo lau txapelketako bat da, urteko bigarrena Australiako Irekiaren ondoren (urtarrilean) eta Wimbledonen aurretik.

Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Frantziako Irekia lurrezko zelaiko tenis txapelketa nagusia da, eta Grand Slamgo bakarra zoru mota horretan, AEBetako Irekiak 1978an zoru mota aldatu zuenetik. Munduko tenis txapelketa garrantzitsuenen artetik, Wimbledongoaren ostean bigarren dela jotzen da,^[1] nahiz eta ikusle gehien dituena eta mediatikoena den.^[2]^[3] Gainera, gehienbat lurrezko zelaietan jokatzen diren herrialdeetan, hala nola Latin Amerikan eta Hegoaldeko Europan, txapelketa hau urteko garrantzitsuentzat jotzen dute. Gainazal mantsoa eta 5 seteko partidak direla-eta, Roland-Garros tenis txapelketa zailena eta fisikoki zorrotzena dela esaten da.^[4]

Garaipenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gizonezkoen banakakoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tenislaria	Garaipenak	Urteak
Rafael Nadal	14	2005, 2006, 2007, 2008, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2017, 2018, 2019, 2020, 2022
Max Decugis	8	1903, 1904, 1907, 1908, 1909, 1912, 1913, 1914
Björn Borg	6	1974, 1975, 1978, 1979, 1980, 1981
Henri Cochet	5	1922, 1926, 1928, 1930, 1932
Paul Aymé	4	1897, 1898, 1899, 1900
André Vacherot	4	1894, 1895, 1896, 1901
Maurice Germot	3	1905, 1906, 1910
René Lacoste	3	1925, 1927, 1929
Ivan Lendl	3	1984, 1986, 1987
Mats Wilander	3	1982, 1985, 1988
Gustavo Kuerten	3	1997, 2000, 2001
Novak Djokovic	3	2016, 2021, 2023

Emakumezkoen banakakoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tenislaria	Garaipenak	Urteak
Chris Evert	7	1974, 1975, 1979, 1980, 1983, 1985, 1986
Suzanne Lenglen	6	1920, 1921, 1922, 1923, 1925, 1926
Steffi Graf	6	1987, 1988, 1993, 1995, 1996, 1999
Françoise Masson	5	1897, 1898, 1899, 1902, 1903
Margaret Court	5	1962, 1964, 1969, 1970, 1973
Kate Gillou	4	1904, 1905, 1906, 1908
Jeanne Matthey	4	1909, 1910, 1911, 1912
Helen Wills	4	1928, 1929, 1930, 1932
Justine Henin	4	2003, 2005, 2006, 2007

Open Aroko finalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gizonezkoen banakakoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea	Txapelduna	Emaitza	Finalista
1968	Ken Rosewall	6–3, 6–1, 2–6, 6–2	Rod Laver
1969	Rod Laver	6–4, 6–3, 6–4	Ken Rosewall
1970	Jan Kodeš	6–2, 6–4, 6–0	Željko Franulović
1971	Jan Kodeš	8–6, 6–2, 2–6, 7–5	Ilie Năstase
1972	Andrés Gimeno	4–6, 6–3, 6–1, 6–1	Patrick Proisy
1973	Ilie Năstase	6–3, 6–3, 6–0	Nikola Pilić
1974	Björn Borg	2–6, 6–7(1–7), 6–0, 6–1, 6–1	Manuel Orantes
1975	Björn Borg	6–2, 6–3, 6–4	Guillermo Vilas
1976	Adriano Panatta	6–1, 6–4, 4–6, 7–6(7–3)	Harold Solomon
1977	Guillermo Vilas	6–0, 6–3, 6–0	Brian Gottfried
1978	Björn Borg	6–1, 6–1, 6–3	Guillermo Vilas
1979	Björn Borg	6–3, 6–1, 6–7(6–8), 6–4	Víctor Pecci
1980	Björn Borg	6–4, 6–1, 6–2	Vitas Gerulaitis
1981	Björn Borg	6–1, 4–6, 6–2, 3–6, 6–1	Ivan Lendl
1982	Mats Wilander	1–6, 7–6(8–6), 6–0, 6–4	Guillermo Vilas
1983	Yannick Noah	6–2, 7–5, 7–6(7–3)	Mats Wilander
1984	Ivan Lendl	3–6, 2–6, 6–4, 7–5, 7–5	John McEnroe
1985	Mats Wilander	3–6, 6–4, 6–2, 6–2	Ivan Lendl
1986	Ivan Lendl	6–3, 6–2, 6–4	Mikael Pernfors
1987	Ivan Lendl	7–5, 6–2, 3–6, 7–6(7–3)	Mats Wilander
1988	Mats Wilander	7–5, 6–2, 6–1	Henri Leconte
1989	Michael Chang	6–1, 3–6, 4–6, 6–4, 6–2	Stefan Edberg
1990	Andrés Gómez	6–3, 2–6, 6–4, 6–4	Andre Agassi
1991	Jim Courier	3–6, 6–4, 2–6, 6–1, 6–4	Andre Agassi
1992	Jim Courier	7–5, 6–2, 6–1	Petr Korda
1993	Sergi Bruguera	6–4, 2–6, 6–2, 3–6, 6–3	Jim Courier
1994	Sergi Bruguera	6–3, 7–5, 2–6, 6–1	Alberto Berasategi
1995	Thomas Muster	7–5, 6–2, 6–4	Michael Chang
1996	Yevgeny Kafelnikov	7–6(7–4), 7–5, 7–6(7–4)	Michael Stich
1997	Gustavo Kuerten	6–3, 6–4, 6–2	Sergi Bruguera
1998	Carlos Moyá	6–3, 7–5, 6–3	Àlex Corretja
1999	Andre Agassi	1–6, 2–6, 6–4, 6–3, 6–4	Andrei Medvedev
2000	Gustavo Kuerten	6–2, 6–3, 2–6, 7–6(8–6)	Magnus Norman
2001	Gustavo Kuerten	6–7(3–7), 7–5, 6–2, 6–0	Àlex Corretja
2002	Albert Costa	6–1, 6–0, 4–6, 6–3	Juan Carlos Ferrero
2003	Juan Carlos Ferrero	6–1, 6–3, 6–2	Martin Verkerk
2004	Gastón Gaudio	0–6, 3–6, 6–4, 6–1, 8–6	Guillermo Coria
2005	Rafael Nadal	6–7(6–8), 6–3, 6–1, 7–5	Mariano Puerta
2006	Rafael Nadal	1–6, 6–1, 6–4, 7–6(7–4)	Roger Federer
2007	Rafael Nadal	6–3, 4–6, 6–3, 6–4	Roger Federer
2008	Rafael Nadal	6–1, 6–3, 6–0	Roger Federer
2009	Roger Federer	6–1, 7–6(7–1), 6–4	Robin Söderling
2010	Rafael Nadal	6–4, 6–2, 6–4	Robin Söderling
2011	Rafael Nadal	7–5, 7–6(7–3), 5–7, 6–1	Roger Federer
2012	Rafael Nadal	6–4, 6–3, 2–6, 7–5	Novak Djokovic
2013	Rafael Nadal	6–3, 6–2, 6–3	David Ferrer
2014	Rafael Nadal	3–6, 7–5, 6–2, 6–4	Novak Djokovic
2015	Stan Wawrinka	4–6, 6–4, 6–3, 6–4	Novak Djokovic
2016	Novak Djokovic	3–6, 6–1, 6–2, 6–4	Andy Murray
2017	Rafael Nadal	6–2, 6–3, 6–1	Stan Wawrinka
2018	Rafael Nadal	6–4, 6–3, 6–2	Dominic Thiem
2019	Rafael Nadal	6–3, 5-7, 6-1, 6-1	Dominic Thiem
2020	Rafael Nadal	6–0, 6-2, 7-5	Novak Djokovic
2021	Novak Djokovic	6–7(6–8), 2–6, 6–3, 6–2, 6–4	Stefanos Tsitsipas
2022	Rafael Nadal	6–3, 6-3, 6-0	Casper Ruud
2023	Novak Djokovic	7–6(7-1), 6-3, 7-5	Casper Ruud

Emakumezkoen banakakoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea	Txapelduna	Emaitza	Finalista
1968	Nancy Richey	5–7, 6–4, 6–1	Ann Haydon Jones
1969	Margaret Court	6–1, 4–6, 6–3	Ann Haydon Jones
1970	Margaret Court	6–2, 6–4	Helga Niessen
1971	Evonne Goolagong	6–3, 7–5	Helen Gourlay
1972	Billie Jean King	6–3, 6–3	Evonne Goolagong
1973	Margaret Court	6–7(5–7), 7–6(8–6), 6–4	Chris Evert
1974	Chris Evert	6–1, 6–2	Olga Morozova
1975	Chris Evert	2–6, 6–2, 6–1	Martina Navratilova
1976	Sue Barker	6–2, 0–6, 6–2	Renáta Tomanová
1977	Mima Jaušovec	6–2, 6–7(5–7), 6–1	Florența Mihai
1978	Virginia Ruzici	6–2, 6–2	Mima Jaušovec
1979	Chris Evert	6–2, 6–0	Wendy Turnbull
1980	Chris Evert	6–0, 6–3	Virginia Ruzici
1981	Hana Mandlíková	6–2, 6–4	Sylvia Hanika
1982	Martina Navratilova	7–6(8–6), 6–1	Andrea Jaeger
1983	Chris Evert	6–1, 6–2	Mima Jaušovec
1984	Martina Navratilova	6–3, 6–1	Chris Evert
1985	Chris Evert	6–3, 6–7(4–7), 7–5	Martina Navratilova
1986	Chris Evert	2–6, 6–3, 6–3	Martina Navratilova
1987	Steffi Graf	6–4, 4–6, 8–6	Martina Navratilova
1988	Steffi Graf	6–0, 6–0	Natasha Zvereva
1989	Arantxa Sánchez Vicario	7–6(8–6), 3–6, 7–5	Steffi Graf
1990	Monica Seles	7–6(8–6), 6–4	Steffi Graf
1991	Monica Seles	6–3, 6–4	Arantxa Sánchez Vicario
1992	Monica Seles	6–2, 3–6, 10–8	Steffi Graf
1993	Steffi Graf	4–6, 6–2, 6–4	Mary Joe Fernández
1994	Arantxa Sánchez Vicario	6–4, 6–4	Mary Pierce
1995	Steffi Graf	7–5, 4–6, 6–0	Arantxa Sánchez Vicario
1996	Steffi Graf	6–3, 6–7(4–7), 10–8	Arantxa Sánchez Vicario
1997	Iva Majoli	6–4, 6–2	Martina Hingis
1998	Arantxa Sánchez Vicario		Monica Seles
1999	Steffi Graf	4–6, 7–5, 6–2	Martina Hingis
2000	Mary Pierce	6–2, 7–5	Conchita Martínez
2001	Jennifer Capriati	1–6, 6–4, 12–10	Kim Clijsters
2002	Serena Williams	7–5, 6–3	Venus Williams
2003	Justine Henin	6–0, 6–4	Kim Clijsters
2004	Anastasia Myskina	6–1, 6–2	Elena Dementieva
2005	Justine Henin	6–1, 6–1	Mary Pierce
2006	Justine Henin	6–4, 6–4	Svetlana Kuznetsova
2007	Justine Henin	6–1, 6–2	Ana Ivanovic
2008	Ana Ivanovic	6–4, 6–3	Dinara Safina
2009	Svetlana Kuznetsova	6–4, 6–2	Dinara Safina
2010	Francesca Schiavone	6–4, 7–6(7–2)	Samantha Stosur
2011	Li Na	6–4, 7–6(7–0)	Francesca Schiavone
2012	Maria Xarapova	6–3, 6–2	Sara Errani
2013	Serena Williams	6–4, 6–4	Maria Xarapova
2014	Maria Xarapova	6–4, 6–7(5–7), 6–4	Simona Halep
2015	Serena Williams	6–3, 6–7(2–7), 6–2	Lucie Šafářová
2016	Garbiñe Muguruza	7–5, 6–4	Serena Williams
2017	Jeļena Ostapenko	4–6, 6–4, 6–3	Simona Halep
2018	Simona Halep	3–6, 6–4, 6–1	Sloane Stephens
2019	Ashleigh Barty	6–1, 6–3	Marketa Vondrousova
2020	Iga Świątek	6–4, 6–1	Sofia Kenin
2021	Barbora Krejčíková	6–1, 2–6, 6–4	Anastasia Pavlyuchenkova
2022	Iga Świątek	6–1, 6–3	Coco Gauff
2023	Iga Świątek	6–2, 5–7, 6–4	Karolina Muchova

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2009an, diru sariak berdinak ziren gizonezko eta emakumezko banakakoentzat:^[5]

Irabazlea	1.060.000 €
Finala	530.000 €
Final erdia	265.000 €
Final laurdena	132.500 €
Laugarren jokaldia	68.400 €
Hirugarren jokaldia	40.600 €
Bigarren jokaldia	24.500 €
Lehen jokaldia	15.000 €