Tapirus

Wikipedia, Entziklopedia askea
Tapirus
Paleozeno berantiar-gaur egun
Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragilea

Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragilea


Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaChordata
KlaseaMammalia
OrdenaPerissodactyla
FamiliaTapiridae
Generoa Tapirus
Brünnich, 1772
Azpibanaketa

Tapirus ugaztun perisodaktilo genero bat da, Tapiridae familiako genero bakarra gaur egun. Tapir edo danta izena ematen zaie. Bere familian beste 9 genero ziren, baina guztiak desagertu dira. Zaldi eta errinozeroen ordena berekoa da, azken hauengandik gertuago daudelarik.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Tapirus Aldatu lotura Wikidatan

Leku batzuetan mboreví (guarani hitza), anta, danta, anteburro, pinchaque, sachavaca, danto eta mendiko arra bezalako izenak jasotzen ditu. 2013ko abenduan iragarri zen Tapirus kabomani izeneko espezie berri bat aurkitu zela.

Deskribapena

Tamaina ertaineko animaliak dira, 1,3 m-tik 2,5 m-ra bitarteko luzera dutenak, 5 eta 10 cm arteko buztana dutenak, eta gurutzean 70 eta 1,2 m bitarteko altuera eta 110 eta 300 kg arteko pisua dutenak.

Hala ere, tapirraren ezaugarri nagusia proboszide txiki formako mutur luzea da, batez ere bere elikagaia osatzen duten hostoak, belarrak eta sustraiak erauzteko erabiltzen duena. Tronpa hori bereziki erabilgarria da urtegietan landare urtarrak biltzeko, bertan ematen baitu egunaren zati handi bat. Ura hartzeko ere balio dio, eta, arrak direnean, aurkariei aurre egiteko aparamendu-garaian.

Gorputza trinkoa da, eta burua eta lepoa sendoak, hostotza tropikal trinkoan zehar errazago igaro daitezen. Ilajea oso laburra eta iluna izaten da, baina kumeek ilaje arrea izaten dute, eta orban kriptikoak izaten dituzte, xabato gazteen antzekoak, adinak aurrera egin ahala lausotu egiten baitira.

Nahiko animalia primitiboak dira, familiaren lehen ordezkari fosilak Eurasiako Eozenoan daude jada, duela 55 milioi urte inguru, non antzinako arbasoen (Hyracotherium) egungo ahaideen ezaugarri batzuk ere ikusten diren. Oinek lau hatz dituzte aurreko hanketan eta hiru atzekoetan.


Ekologia

Tapireak oihan hezeetan bizi dira, eta, mendiko tapirraren kasuan, Andeetako zelaietan.

Tapirraren harraparirik ohikoenak felino handiak dira (tigrea Asian eta jaguarra Amerikan), eurengandik libratzen saiatzen da, oihanean zehar uretara edo ziztu bizian abiatuz. Erasotzaileak azken kasu horretan jasotzen dituen adarren kolpeek, biktimari heldu badio, askatzera eraman dezakete. Hala ere, mehatxu nagusia giza ekintza da, gehiegizko ehizaren eta habitataren suntsiketaren bidez adierazten dena. Gaur egun, Tapirus generoko espezie guztiak "kaltebera" edo "mehatxatua" diren kontserbazio-egoeretan sailkatzen dira.