Tarbeliar

Tarbeliar^[1] (latinez: Tarbelli) egungo Ipar Euskal Herriko Lapurdi eta Nafarroa Beherean eta Gaskoniako Chalosse eskualdean bizi ziren akitaniar herria izan zen^[2]. Hiriburua Akize, antzinako Aquae Tarbellicae, zuten, Ausoniok esana «Tarbeliarrek orro egiten duten eskualdea».

Latinezko izena Tarbelli quatuorsignani (euskaraz: "lau banderen tarbeliarrak") zuten, lau herrien federazioa zirelako.

Iparraldean kokosati, hegoaldean barduliar, ekialdean suburate eta mendebaldean Bizkaiko golkoa zituzten.

Egungo Orthezetik gertu zegoen Castetarbe herrixkak ekialdeko muga osatzen zuen.

Pirinioetako beste akitaniarrek bezala abeltzaintza (ardiak, behiak eta zaldiak) zuten bizimodua, transhumantzia eginez.

Dacquois eta beste ikerlariek, zezenketaren ohitura defendatzeko asmotan, *tarv/*tavr arroa taur bihurtuta zezenarekin lotura duela esaten dute. Hala ere, jatorria grezierazko tauros dago.

Beste batzuk herri honek Aturbe edo Tarbe udalerriari izena eman ziola esaten dute, baina zalantzazkoa da oso bigerrien eskualdean dagoelako, Bearnon zeuden benarniek banatuta.

Erreferentziak

Ikus, gainera

Novenpopulania

Artikulu hau Lapurdiko historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Artikulu hau Nafarroa Behereko historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[1] Euskaltzaindia. (2015-1-30). 174. araua: Antzinateko herriak. Ekialdeko eta Europako herriak. , 3 or..

[2] Aitzineuskara edo protoeuskararen Euskal Tribuak Rohlf-ko mapa toponimikoa

[1]

[2]