Teofilo

Teofilo
	; Irudi gehiago
bizantziar enperadore	; 829ko urriaren 2a - 842ko urtarrilaren 20a ; ← Mikel II.a - Mikel III.a →
bizantziar enperadore
Bizitza
Jaiotza	813
Herrialdea	Bizantziar Inperioa
Heriotza	Konstantinopla, 842ko urtarrilaren 20a (28/29 urte)
Familia
Aita	Mikel II.a
Ama	Thekla
Ezkontidea(k)	Teodora II.a
Seme-alabak	ikusi Maria (en) ; Mikel III.a; Thekla (en) ; Constantine (en) ; Anastasia (en) ;
Leinua	Amorian dynasty (en)
Jarduerak
Jarduerak	agintaria

Teofilo (grezieraz: Θεόφιλος, Theophilos; 813 – Konstantinopla, 842ko urtarrilaren 20a) Bizantziar enperadorea izan zen 829-842 urteetan. Frigiar edo Amoriar dinastiako bigarren agintaria izan zen.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aita ez bezala, ikonoklasta sutsua zen. 823ko ediktu baten bidez, ikonoak debekatu zituen. Askotan aipatu da aurkariekin erabiltzen zuen ankerkeria, baina kontakizun hauek, ziur asko, puztuta daude^[1].

Jargoira igo zelarik, siziliarrak sarrazenoen kontra borrokatzen ari ziren, baina ezin izan zien lagundu, indar guztiak Bagdadeko kalifen aurkako gerran jarri zituelako. Teofilok berak hasi zuen gerra hau. Izan ere, agintaldiaren hasieran, Pertsiako zenbait iheslariri babes emana zien. Horietako bat, Theophobos, enperadorearen arreba Helenarekin ezkondu eta Inperioko jeneraletako bat izatera iritsi zen. Gerlaren hasiera arrakastatsua izan zen bizantziarrentzat, 837an Samosata eta Zapetra, Al-Mu'tasim kalifaren sorterria, hartu eta suntsitu baitzituzten. Al-Mu'tasimek, mendeku egarriz, armada handia bildu zuen. Dibisio batek Teofilo buru zuen bizantziar armada azpiratu zuen, eta besteak Amorium, Frigiar dinastiaren sorlekua, setiatu. Hiriak berrogeita hamabost egunez heroikoki eutsi zuen, baina 838ko irailean Al-Mu'tasimen eskuetara erori zen. Amorium erraustu, 30.000 biztanle hilarazi eta gainerakoak esklabo saldu zituzten. Teofilo, kolpe latz hau inoiz gainditu gabe, 842 hasieran hil zen^[1].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b Theophilus Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (1910-1911)

Aurrekoa
Mikel II.a

Bizantziar Inperioko enperadorea
829-842

Ondorengoa
Mikel III.a

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Teofilo

Datuak: Q60199
Multimedia: Theophilus / Q60199

[brit-1] Theophilus Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (1910-1911)

[1]

i e a Erromatar eta bizantziar enperadoreak
Printzerria 27 BC – 235 AD	Augusto Tiberio Kaligula Klaudio Neron Galba Oton Vitelio Vespasiano Tito Domiziano Nerva Trajano Hadriano Antonino Pio Marko Aurelio eta Luzio Vero Komodo Pertinax Didio Juliano (Peszenio Nigro) (Klodio Albino) Septimio Severo Karakala eta Geta Makrino eta Diadumeniano Heliogabalo Alexandro Severo
Krisialdia 235–284	Maximino Trax Gordiano I.a eta Gordiano II.a Pupieno eta Balbino Gordiano III.a Filipo Arabiarra eta Filipo II.a Dezio eta Herenio Etrusko Hostiliano Treboniano Galo eta Volusiano Emiliano Valeriano Galieno, Salonino eta Valeriano II.a Klaudio Gotiko Kintilo Aureliano Tazito Floriano Probo Karo Karino eta Numeriano Galietako enperadoreak: Postumo (Leliano) Mario Viktorino (Domiziano II.a) Tetriko I.a eta Tetriko II.a
Dominatua 284–395	Diokeziano (inperio osoa) Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) eta Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (West) Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (mendebaldea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Maxentzio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Galerio (ekialdea) eta Lizinio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) Maxentzio (bakarrik) Lizinio (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (bere burua aldarrikatua) eta Valerio Valente Lizinio (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Lizinio II.a, Konstantino II.a eta Krispo (Martiniano) Konstantino I.a Handia (inperio osoa) eta Krispo Konstantino II.a Konstante Magnentzio eta Dezentzio Konstantzio II.a eta Vetranio Juliano Apostata Joviano Valentiniano I.a Valente Graziano Valentiniano II.a Magno Maximo eta Flavio Viktor Teodosio I.a Handia (Flavio Eugenio)
Mendebaldeko Inperioa 395–480	Honorio (Konstantino III.a eta Konstantzio II.a) Konstantzio III.a Joan, mendebaldeko usurpatzailea Ravenan Valentiniano III.a Petronio Maximo eta Paladio Avito Maioriano, Libio Severo, Antemio eta Olibrio Glizerio Julio Nepote (de iure) Romulo Augustulo (usurpatzailea)
Ekialdeko/ Bizantziar Inperioa 395–1204	Arkadio Teodosio II.a Pulkeria Martziano Leon I.a Leon II.a Zenon I.a (1. agintaldia) Basilisko eta Marko Zenon I.a (2. agintaldia) Anastasio I.a Justino I.a Justiniano I.a Justino II.a Tiberio II.a Maurizio eta Teodosio Fokas Heraklio Konstantino III.a Heraklonas Konstante II.a Konstantino IV.a eta Heraklio, Tiberio eta Justiniano II.a Justiniano II.a (1. agindaldia) Leontzio Tiberio III.a Justiniano II.a (2. agintaldia) eta Tiberio Filipiko Anastasio II.a Teodosio III.a Leon Isauriarra Konstantino V.a Artabasdo Leon IV.a Khazariarra Konstantino VI.a Irene Nizeforo I.a Estaurazio Mikel I.a Rangabe eta Teofilakto Leon V.a Armeniarra eta Konstantino Mikel II.a Teofilo Mikel III.a Basilio Mazedoniarra Leon VI.a Jakituna Alexandro Bizantziokoa Konstantino VII.a Porfirogeneta Erroman I.a Lakapetarra eta Kristobal, Eztebe eta Konstantino Erroman II.a Nizeforo II.a Fokas Joan I.a Tzimiskes Basilio II.a Konstantino VIII.a Zoe (1. agindaldia) eta Erroman III.a Zoe (1. agindaldia) eta Mikel IV.a Mikel V.a Zoe (2. agindaldia) eta Teodora Zoe (2. agindaldia) eta Konstantino Monomako Konstantino Monomako (bakarrik) Teodora Mikel VI.a Isaak I.a Komneno Konstantino X.a Dukas Erroman IV.a Diogenes Mikel VII.a Dukas eta Androniko, Konstantios eta Konstantino Nizeforo III.a Botaniates Alexio I.a Komneno Joan II.a Komneno eta Alexio Komneno Emanuel I.a Komneno Alexio II.a Komneno Androniko I.a Komneno Isaak II.a Angelo Alexio III.a Angelo Alexio IV.a Angelo Nikolas Kanabos, usurpatzailea Alexio V.a Dukas
Nizeako Inperioa 1204–1261	Konstantino Laskaris Teodoro I.a Laskaris Joan III.a Dukas Vatatzes Teodoro II.a Laskaris Joan IV.a Dukas Laskaris
Ekialdeko/ Bizantziar Inperioa 1261–1453	Mikel VIII.a Paleologo Androniko II.a Paleologo eta Mikel IX.a Paleologo Androniko III.a Paleologo Joan V.a Paleologo Joan VI.a Kantakuzeno eta Joan V.a Paleologo eta Mateo Kantakuzeno Joan V.a Paleologo Androniko IV.a Paleologo Joan VII.a Paleologo Androniko V.a Paleologo Emanuel II.a Paleologo Joan VIII.a Paleologo Konstantino XI.a Paleologo
Letra etzanean usurpatzaile edo enperadorekideak.