Trento

Koordenatuak: 46°06′N 11°06′E / 46.1°N 11.1°E / 46.1; 11.1
Wikipedia, Entziklopedia askea
Trento
Trento
Italiako udalerria
Administrazioa
Estatu burujabe Italia
Eskualdea Trentino-Adige Garaia
Probintzia Trentoko probintzia autonomoa
AlkateaAlessandro Andreatta
Izen ofizialaTrento
Jatorrizko izenaTrento
Posta kodea38121, 38122 eta 38123
ISTAT kodea022205
HerriburuaTrento (en) Itzuli
Geografia
Koordenatuak46°06′N 11°06′E / 46.1°N 11.1°E / 46.1; 11.1
Map
Azalera157.88 km²
Altuera190 m
MugakideakAldeno, Cavedine, Garniga Terme, Giovo, Lavis, Pergine Valsugana, Villa Lagarina, Besenello, Civezzano, Cimone, Vallelaghi (en) Itzuli, Madruzzo (en) Itzuli, Albiano eta Altopiano della Vigolana (en) Itzuli
Demografia
Biztanleria118.046 (2023ko urtarrilaren 1a)
49 (2018)
Dentsitatea747,69 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia0461
Ordu eremuaUTC+01:00, UTC+02:00 eta Europa Erdialdeko Ordua
Hiri senidetuakKempten, Sławno, Charlottenburg-Wilmersdorf, Huatusco (udalerria), Znojmo, Prague 1 (en) Itzuli, Resistencia, Donostia, Chieti, Praga eta Vladimir
Katastro kodeaL378
Sailkapen sismikoa3 (Txikia)
MatrikulaTN
Hizkuntza ofizialaitaliera
comune.trento.it

Trento[1] (italieraz: Trento; alemanez: Trient) Italia iparraldeko hiria da, Trentino-Adige Garaia eskualde autonomoko eta izen bereko probintziako hiriburua. Bolzano hiriaren hego-mendebalean, Adige ibaiaren ertzean, kokatzen da, mendiek inguratua. Merkataritza, turismoa eta industria (janari industria, ehungintza, zurgintza, makineria) dira ekonomia jarduera nagusiak.

Mundu osoan ezaguna da bertan Trentoko Kontzilioa (1545-1563) egin zelako, protestantismoari (luteranismoari) aurre egiteko Kontraerreforma hasi zuena, Trentoko Aginduak aldarrikatuz.

Mugakideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Trentok honako udalerri hauekin egiten du muga:

Aldeno
Cavedine
Garniga Terme
Giovo
Lavis
Pergine Valsugana
Villa Lagarina
Besenello
Civezzano
Cimone
Vallelaghi (en) Itzuli
Madruzzo (en) Itzuli
Albiano
Altopiano della Vigolana (en) Itzuli

Ondarea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

San Vigilio katedrala

Monumentu ugari ditu. Aipagarriak dira Teodorikoren garaiko harresiak, XIII. mendeko katedral erromaniko-lombardiarra, Santa Maria Nagusiaren eliza, Buonconsiglioko gaztelua eta Pretorearen jauregia.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tridentum hiri zaharrari dagokio; K.a. 222. urtean egin zen erromatarra. XI. mendean hiri aske eta inperiala bihurtu zen, Trentoko printze-apezpikuek gobernatzen zutela. Bavariaren mende zegoen 1805ean eta 1809-1814 urteetan Alto-Adigeko hiriburua izan zen. 1918. urtean Italiako hiri bihurtu zen.

Trentoko kontzilioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eliza Katolikoaren XIX. kontzilio ekumenikoa, Kontrarreformaren doktrinaren adierazpen nagusia izan zena. Paulo III.a aita santuak deitu zuen Karlos V.aren eskariz, erreforma protestantearen aurrerapenei aurka egitearren. Kontzilioa hiru alditan bildu zen: 1545-1549, 1551-1552 (Julio III.ak deitua), 1562-1563 (Pio V.arekin). Dotrina katolikoaren oinarrizko puntu guztiak aztertu eta zehaztu zituen: Biblia, sakramentuak, hezkuntza, meza santua, apaizgoa, erlikiak, eliz jaiak, etab. Kontzilioaren ondorioz, halaber, erakunde eklesiastiko gehienak berriztatu ziren.

Hiri eta herri senidetuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]