Uztailaren 15

Uztailaren 15a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta laurogeita hamaseigarren eguna da, 197.a bisurteetan. 169 egun falta dira urtea amaitzeko.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 1998 - Baltasar Garzon epailearen aginduz Egin egunkaria eta Egin Irratia itxi ziren, ETAri lotuak izatearen akusaziopean; akusazio hori ustela zela frogatuko zen geroago, baina hedabideok ez ziren berriz irekiko.
• 2009 - Euskarazko Wikipedia Eden Project artikuluarekin 40.000. artikulura ailegatu zen.

Mundua

• 1099 – Kristauek Jerusalem konkistatu zuten Lehen Gurutzadan.
• 2006 - Pablo Muñoz, libre utzi zuten kargurik gabe, 4.000 euroko bermea ordaindu eta gero.
• 2006 - 18 hildako Libanon Israelen bonbardaketen ostean, euren artean 9 ume.
• 2008 - Yves Leterme Belgikako lehen ministroak dimisioa aurkeztu zuen baina Erregeak beranduago ez zuen onartu.
• 2009 -
  • Txetxenian gertatzen ziren bahiketei buruzko informazioa biltzen zuen Natalia Estemirova, kazetari eta giza-eskubideen aldeko aktibista errusiarra bahitu eta hil zuten.
  • Caspian Airlines konpainiaren hegazkin batek istripua izan zuen Iranen eta bidaiari guztiak, 168 guztira, hil ziren.
• 2010 - 27 pertsona hil ziren ustez talde suni batek Irango Zahedan hiriko meskita batean egindako atentatuan.
• 2014 - Moskuko metroan istripua gertatu zen. 21 lagun hil ziren eta 160 inguru zauritu.
• 2016 - Turkiako estatu-kolpe saikera Recep Tayyip Erdoğan presidentea boterik kentzeko asmoz.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• 2016 - Nafarroako Gobernua eta Eusko Jaurlaritzak Iruñerrian ETB1 ikusteko eta Tafallaldea, Lizarraldea, Zangozaldea eta Tuteraldean ETB1, ETB2 eta ETB3 ikusteko akordioa sinatu zuten.

Mundua

• 1799 – Egiptoko Rosetta herrian, soldadu frantziarrek Rosettako Harria aurkitu zuen, geroago hieroglifo egiptoarren dezifratzea ahalbidetu zuena.
• 1988 - Die Hard (Akatzeko Zaila) filma estreinatu zen, John McTiernanek zuzendu eta Bruce Willis, Alan Rickman, Alexander Godunov eta Bonnie Bedelia aktoreek antzeztu zuten.
• 2004 - I, Robot (Ni, Errobota) filma estreinatu zen, Alex Proyasrk zuzendu eta Will Smith, Alan Tudyk, Bridget Moynahan, Bruce Greenwood, James Cromwell eta Chi McBride aktoreek antzeztu dute.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1749 - José Joaquín Orbe, bigarren Valdespinako markesa (h. 1819).
• 1817 - Xarles Harizpe, baxenafar politikaria eta euskal idazlea (h. 1896).
• 1926 - Enrike Albizu, gipuzkoar margolaria, Bidasoko Eskolako kidea, Valentzian (h. 2014).
• 1934 - Manex Erdozaintzi-Etxart, euskal idazlea (h. 1984).
• 1979 - Itziar Urretabizkaia, euskal aktorea.

Mundua

• 1573 - Iñigo Jones, ingeles arkitektoa (h. 1662).
• 1606 - Rembrandt, herbeheretar margolari eta irarlea (h. 1669).
• 1718 - Alexander Roslin, suediar pintorea (h. 1793).
• 1848 - Vilfredo Pareto, frantziar jatorriko italiar ekonomialari eta soziologoa (h. 1923).
• 1858 - Emmeline Pankhurst, britainiar aktibista politikoa, mugimendu sufragistaren sortzaileetako bat (h. 1928).
• 1875 - Adolfo Díaz, Nikaraguako presidentea (h. 1964).
• 1886 - Jacques Rivière, frantziar idazle, kritikari eta argitaratzailea (h. 1825).
• 1892 - Walter Benjamin, alemaniar literatura-kritikari eta filosofoa (h. 1940).
• 1899 - Seán Lemass, Irlandako Errepublikako Taoiseacha (h. 1971).
• 1909 -
  • William Gemmell Cochran, eskoziar estatistikaria (h. 1980).
  • Jean Hamburger, frantziar medikua, nefrologiaren aitzindaria eta Nefrologiako Nazioarteko Elkartearen sortzailea (h. 1992).
• 1911 - Emilio Adolfo Westphalen, perutar poeta eta kritikaria (h. 2001).
• 1914 - Dorothea Orem, erizaintzaren teorikoa (h. 2007).
• 1918 - Bertram Brockhouse, kanadar zientzialaria, 1994ko Fisikako Nobel Saria (h. 2003).
• 1963 - Brigitte Nielsen, daniar aktorea, modeloa eta abeslaria.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1570 -
  • Eztebe Zudairikoa, euskal jesuita (j. 1548).
  • Joan Maiorga, baxenafar jesuita eta margolaria (j. 1533).
• 1926 - Abdón González de Alaitza, euskal herritar kazetaria (j. 1876).
• 1933 - Pierre de Vizcaya, euskal automobil-gidari profesionala, auto istripuan (j. 1894).
• 1959 - Felix Mendizabal, euskal atleta (j. 1891).
• 1970 - Luis Mariano, irundar tenorra, Parisen (j. 1914).

Mundua

• 1015 - Vladimir I.a Kievekoa, Novgorodeko printze eta Kieveko printze handia.
• 1274 - Bonaventura Bagnoregiokoa, italiar teologoa.
• 1291 - Rodolfo I.a Habsburgokoa, Alemaniako erregea (Erromatarren erregea) (j. 1218).
• 1571 - Shimazu Takahisa, Shimazu klaneko hamabosgarren buruzagia (j. 1514).
• 1609 - Annibale Carracci, italiar margolaria (j. 1560).
• 1685 - James Scott (Monmoutheko I. dukea), ingeles noble eta militarra (j. 1649).
• 1828 - Jean-Antoine Houdon, frantziar eskultorea (j. 1741).
• 1876 -
  • Alexander Fredro, polonierazko antzerkigilea (j. 1793).
  • Juan Pablo Duarte, Dominikar Errepublikaren askatzailea (j. 1813).
• 1879 - Johann Friedrich von Brandt, alemaniar naturalista (j. 1802).
• 1885 - Rosalia de Castro, galiziar idazlea (j. 1837).
• 1904 - Anton Txekhov, errusiar idazlea (j. 1860).
• 1919 - Hermann Emil Fischer, alemaniar kimikaria, 1902ko Kimikako Nobel Saria (j. 1852).
• 1927 - Constance Markievicz, irlandar nazionalista, sufragista, iraultzailea eta sozialista (j. 1868).
• 1929 - Hugo von Hofmannsthal, austriar olerkari eta antzerki-idazlea (j. 1874).
• 1931 - Ladislaus Bortkiewicz, poloniar-errusiar ekonomialari eta estatistikaria (j. 1868).
• 1939 - Eugen Bleuler, suitzar psikiatra (j. 1857).
• 1948 - John Joseph Pershing, estatubatuar jenerala (j. 1860).
• 1979 -
  • Gustavo Díaz Ordaz, Mexikoko presidentea (j. 1911).
  • Juana de Ibarbourou, uruguaitar idazlea (j. 1892).
• 2009 - Natalia Estemirova, errusiar kazetari eta giza-eskubideen aldeko aktibista (j. 1959).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Janire, Ianire eta Zudaire.

Uztailaren 14 | Urteko egutegi | Uztailaren 16