Volkswagen

Volkswagen
	Das Auto
Datuak
Izen laburra	VW
Mota	automobil marka, automobile manufacturer (en) eta filiala
Jarduera sektorea	automobilgintza
Herrialdea	Alemania
Jarduera
Ekoizpena	Volkswagen Beetle, Volkswagen Beetle (en) , Volkswagen Golf, Volkswagen Jetta (en) , Volkswagen Amarok (en) , Volkswagen I.D. series (en) , Volkswagen Passat, Volkswagen Polo, Volkswagen Arteon (en) , Volkswagen Tiguan (en) , Volkswagen T-Roc, Volkswagen Up! (en) , Volkswagen Fox (en) , Volkswagen Bora (en) , Volkswagen Phaeton (en) , Volkswagen Scirocco (en) , Volkswagen T-Cross (en) , Volkswagen Lupo (en) , Volkswagen Derby (en) , Volkswagen Vento (en) eta Volkswagen Eos (en)
Agintea
Zuzendari exekutiboa	Thomas Schäfer (en)
Egoitza nagusi	Porschestraße 49, 38440 Wolfsburg; Wolfsburg;
Legezko forma	Aktiengesellschaft (en)
Jabea	Volkswagen AG
Ekonomia
Diru-sarrerak	279.232.000.000 € (2022)
Irabazi garbia	15.836.000.000 € (2022)
Ustiapen-mozkina	22.124.000.000 € (2022)
Historia
Sorrera	1937ko maiatzaren 28a
Sortzailea	German Labor Front (en)
Jasotako sariak	Ig Nobel sariak (2016)
	webgune ofiziala;

Volkswagen AG edo VW automobil ekoizlea da (euskaraz: «Herriaren Autoa» esan nahi du). Wolfsburgen (Alemania) du egoitza. Volkswagen Taldearen muina izanda, General Motors, Toyota eta Forden atzetik dago munduko auto-ekoizleen artean.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alemania nazian jaio zen enpresa, herritar bakoitzari auto bana emateko nahian. Hori dela eta, izenak alemanez "herriaren autoa" esan nahi du. Bigarren Mundu Gerraren ostean, Volkswagen herrialdearen mirari ekonomikoaren ikurra bilakatu zen. Ferdinand Porsche aita-semeek 1934an diseinaturiko auto txiki merke bat produzitzeko. Hasieran, autoari KdF-Wagen izena jarri zioten, Kraft durch Freude ("indarra alaitasunaren bidez") nazien ikur-hitzean oinarriturik, baina mundu osoan "labezomorro" deitu zitzaion. Nolanahi ere, auto gutxi ekoiztu ziren nazien garaian, Volkswagen fabrika eta hartarako propio eraikitako hiria, Wolfsburg, enpresaren bulego nagusiak eta bere fabrika handienetako bat dituena material militarra ekoizteko erabili baitzen Bigarren Mundu Gerra osoan. 1943tik 1945era enpresak bere gain hartu zituen, halaber, Frantziako Peugeot fabrikak. 1978an bertan behera utzi zuen labezomorroaren produkzioa Alemanian, baina ez ordea beste herrialde batzuetan. 1990erako mota bereko 20 milioi auto baino gehiago saldu zituen. Volkswagen Europako auto fabrikatzaile nagusietako bat izan da gerora ere, ekimen hauei esker besteak beste: Audi AG luxuzko auto enpresaren erosketa (1965); Golf eta beste auto mota batzuk ekoizpena (1974); SEAT enpresa espainiarraren kontrola (1986); Trabanteko instalazioen erosketa Alemaniako ekialdean; lankidetza hitzarmenak Ford, Toyota, Skoda eta beste auto fabrikatzaile batzuekin.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.