Watergate

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ameriketako Estatu Batuetako historia
Pertsonaia garrantzitsuak
Nixon dimititu ostean, jendea agurtzen‎

Watergate eskandalua, (edo Watergate bakarrik) Richard Nixon, AEBetako presidente izan zenean gertaturiko eskandalu politiko batzuk izan ziren, bere kontseilari batzuen inputazioa eta bere dimisioa ekarri zuena 1974ko abuztuaren 8an. Dena 1972ko ekainaren 17an hasi zen Washington Hiriko Watergate bulegoen eraikuntzan, 5 gizon, AEBetako Alderdi Demokrataren egoitz nagusiaren barruan lapurretan harrapatu eta atxilotu zituztenean. Ondoren burututako FBI eta Senatuko Watergate Batzordearen (House Judiciary Committee) ikerketetan jakin zenez (baita prentsan ateratako informazioagatik), lapurreta, Richard Nixonen taldeak onartu eta bultzaturiko hainbat ekintzetako bat izan zen. Beraien krimen eta gehiegikeriak noraino iristen ziren azaldu zen, kanpanan eginiko iruzurra, espioitza politikoa eta sabotaia, intrusio ilegalak, zergei buruzko auditoria faltsuak, eskala handian eginiko telefono-elkarrizketa entzuteak, eta operazio hauek burutzen zituztenak ordaintzeko diru bereiziak Mexikon. Diru bereizi hauek, atxilotuak izan ziren 5 gizon hauen isiltasuna erosteko balio izan zuten, ekainaren 17an burututako lapurretan.

Watergate bulegoak, lapurreta gertatu zen tokia

Richard Nixon eta bere taldeak, bulegoetan gertatutako atxiloketena ixilpean mantentzen saiatu ziren. Hala ere, bi urte geroago, presidentea eta bere inguruko jendearen aurka frogak batu ondoren (bere taldeko jendeak ere bere aurkako testigantza eman zuen Ameriketako Estatu Batuetako Senatuaren ikerketa batean), Nixoni hainbat elkarrizketa grabaturik aurkitu zitzaizkion. Elkarrizketa hauetan, lapurketak isilpean mantendu eta justiziari trabak ipintzen ibili zela azaleratu zen. Elkarrizketa grabatu hauek Smoking gun (euskaraz kea darion pistola) bezala ezagutu izan ziren. Hainbat borroka legalen ondoren, AEBetako Gorte Gorenak Presidenteak zintak entregatu behar zituela agindu zuen; Nixonek amore eman eta entregatu egin zituen. Ordezkarien Etxean salatu egingo zuela, eta Senatuak kondenatu egingo zuela jakinik, Richard Nixonek dimisioa aurkeztu zuen, gaur egun AEBetan dimititu duen presidente bakarra izanik. Bere ondorengoak, Gerald Fordek, egindako denagatik indultu bat eskaini zion, eta ez zuten espetxeratu.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Watergate Aldatu lotura Wikidatan