Abuztuaren 18

Abuztuaren 18a gregoriotar egutegiaren urteko berrehun eta hogeita hamargarren eguna da, 231.a bisurteetan. 135 egun falta dira urtea amaitzeko.

Jaiotzak Euskal Herrian Aitor Lopez Rekarte Jaiotza: Arrasate, 1975 Manuel Artze Jaiotza: Oltza, 1879 Heriotza: Tarragona, 1948ko Irailaren 16a Agustin Ibarrola Jaiotza: Basauri, 1930 Rafael Altsua Jaiotza: Irun, 1923 Heriotza: Santander, 1994ko urtarrilaren 2a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Munduan Roman Polański Jaiotza: Paris, 1933 Frantzisko Josef I.a Austriakoa Jaiotza: Schönbrunn jauregia eta Viena, 1830 Heriotza: Schönbrunn jauregia, 1916ko Azaroaren 21a Aphex Twin Jaiotza: Limerick, 1971 Robert Redford Jaiotza: Santa Monica, 1936 Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Artikulurik ez duten Abuztuaren 18ko jaiotzak Timothy Snyder • Andy Samberg • Eskuz gaurkotu Heriotzak Euskal Herrian Arturo Kanpion Jaiotza: Iruñea, 1854ko Maiatzaren 7a Heriotza: Donostia, 1937 José Ignacio Alkorta Jaiotza: Zornotza, 1910eko Maiatzaren 31 eta 1910 Heriotza: Bartzelona, 1983 Manuel María Smith Jaiotza: Bilbo, 1879ko urtarrilaren 4a Heriotza: Getxo, 1956 Juan Ignazio Iztueta Jaiotza: Zaldibia, 1767ko Azaroaren 29a Heriotza: Donostia, 1845 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Munduan Honoré de Balzac Jaiotza: Tours, 1799ko Maiatzaren 20a eta 1799 Heriotza: Paris, 1850 Federico García Lorca Jaiotza: Fuente Vaqueros, 1898ko Ekainaren 5a Heriotza: Víznar, 1936 Kofi Annan Jaiotza: Kumasi, 1938ko Apirilaren 8a Heriotza: Berna, 2018 Linus Pauling Jaiotza: Portland, 1901eko otsailaren 28a Heriotza: Big Sur (en) , 1994 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Artikulurik ez duten Abuztuaren 18ko heriotzak Richard Avenarius • Constant von Wurzbach • Erwin Schulhoff • Wanli Emperor • Ernst Nolte • Tibor Déry • Eskuz gaurkotu

Gertaerak Leire Olaberria 1201 - Riga hiria fundatu zen. 1812 - Britainia Handiak lur estatubatuarrak inbaditu zituen. James Madison presidenteak Etxe Zuritik aldegin zuen. 1834 - Arantzazuko baselizari su eman zioten, eta erabat suntsitu zuten. 1858 - Europa eta Amerikaren arteko lehenengo urpeko kable bidezko komunikazioa lortu zen. 2008 - Leire Olaberria txirrindulari ikaztegietarrak (irudian) brontzezko domina lortu zuen Beijingo Olinpiar Jokoetako pistako puntuaketa proban. + Gertaera gehiago... Egutegia << Abuztua >> Al As Az Og Or Lr Ig 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 2023 Aurreko eta hurrengo urteetan 2020: Asteartea 2021: Asteazkena 2022: Osteguna 2024: Igandea 2025: Astelehena 2026: Asteartea Izendegia Santutegia: Helena Konstantinoplakoa, Alberto Hurtado, Joan Rilakoa Seaska egutegia: Elene/Helene eta Haritzeder/Haritzaga.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 1834 - Arantzazuko baselizari su eman zioten, eta erabat suntsitu zuten.
• 1979 - ETAk Jose Manuel Boix erail zuen Madrilen.

Mundua

• 1201 - Riga hiria fundatu zen.
• 1812 - Britainia Handiak lur estatubatuarrak inbaditu zituen. James Madison presidenteak Etxe Zuritik alde egin zuen.
• 1890 - Tornado batek Dreux inguruko eremua kaltetu zuen.
• 1947 - Espainiako Itsas Armadaren lehergailu biltegi batek eztanda egin zuen Cádizen, 150 hildako eta 5.000 zauritutik gora eraginez.
• 2006 - HIESaren aurkako nazioarteko konferentzia ospatu zen Toronton (Kanada).
• 2010 - Bolivia larrialdi egoeran zegoen, kontrolez kanpo zeuden ehunka suteengatik. Guztira 15.000 kilometro karratu erre ziren.

Arte eta kultura

Mundua

• 1969 - Take the Money and Run ("Har Ezak dirua eta Ospa") filma estreinatu zen, Woody Allenek zuzendu eta berak, Janet Margolin eta Louise Lasser aktoreek antzeztu zuten.
• 1993 - Manhattan Murder Mystery ("Manhattango Hilketa Misteriotsuak") filma estreinatu zen, Woody Allenek zuzendu eta berak, Diane Keaton, Anjelica Huston eta Alan Alda aktoreek antzeztu zutelarik.

Zientzia eta teknologia

Mundua

• 1858 - Europa eta Amerikaren arteko lehenengo urpeko kable bidezko komunikazioa lortu zen.

Kirolak

Euskal Herria

• 2008 - Leire Olaberria txirrindulari ikaztegietarrak brontzezko domina lortu zuen Beijingo Olinpiar Jokoetako pistako puntuaketa proban.
• 2013 - Emakumezkoen Traineru Ligako 2013ko denboraldia: Zumaia izan zen txapelduna, bigarren urtez jarraian.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1738 - Ignazio Luis Agirre, arabar legelari eta antzerkigilea (h. 1797).
• 1879 - Manuel Artze, nafar kardinala (h. 1948).
• 1904 - Maria Magunazelaia, Maoma, euskal txirrindularia (h. 2000).
• 1930 - Agustin Ibarrola, euskal herritar margolari eta eskultorea.
• 1934 - Jacques Rollet, lapurtar errugbilari ohia.
• 1937 - José María Corella, nafar idazlea.
• 1938 - Michel Sainte-Marie, lapurtar politikaria, Frantziako Alderdi Sozialistaren kidea (h. 2019).
• 1942 - Paulo Agirrebaltzategi, gipuzkoar frantziskotar fraidea, kultura ekintzailea, idazlea eta ohorezko euskaltzaina.
• 1945 - Pierre Camou, lapurtar errugbilaria eta bankaria, Frantziako Errugbi Federazioaren presidentea (h. 2018).
• 1946 - Jean-Claude Larronde, lapurtar historialaria eta ikertzailea, euskal nazionalismoaren inguruko gaietan espezializatua.
• 1951 - Xabier Altzibar, bizkaitar euskaltzale, irakasle, idazle eta euskaltzain urgazlea.
• 1967 - Mabi Revuelta, bizkaitar artista plastikoa.
• 1968 - Asun Fernandez de Garaialde, Aralarreko nafar politikaria, Altsasuko alkatea.
• 1975 -
  • Mireia Elkoroiribe, bizkaitar politikari eta enpresaburua.
  • Igor Elortza, bizkaitar bertsolaria.
  • Alaitz Guridi Agirrezabala, gipuzkoar musikaria.
  • Aitor Lopez Rekarte, gipuzkoar futbolari ohia.
• 1976 - Bernardo Atorrasagastegi, gipuzkoar ETAkidea.
• 1977 - Bakartxo Ruiz, nafar politikari eta irakaslea.
• 1981 - Iñaki Garmendia Larrea, arabar futbolaria.
• 1985 - Julen Goikoetxea, bizkaitar txirrindulari amateurra (h. 2006).

Mundua

• 1564 - Federico Borromeo, italiar kardinala eta Milango artzapezpikua (h. 1631).
• 1606 - Maria Ana Espainiakoa, Espainiako infanta, Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperatziza eta Hungariako eta Bohemiako Erregina (h. 1646).
• 1685 - Brook Taylor, britainiar matematikaria (h. 1731).
• 1750 - Antonio Salieri, italiar musikagile, orkestra-zuzendaria eta irakaslea (h. 1825).
• 1770 - Dorothea Schlözer, alemaniar filosofoa, Alemanian filosofiako doktorego gradua jaso zuen lehen emakumea (h. 1825).
• 1774 - Meriwether Lewis, estatubatuar esploratzaile, soldadu, biltzaile botaniko eta administrari publikoa (h. 1809).
• 1792 - John Russell (Russelleko I. kondea), Erresuma Batuko lehen ministroa (h. 1878).
• 1799 - Paulin Talabot, frantziar burdinbide eta kanal ingeniaria (h. 1885).
• 1824 - André Léo, frantziar eleberrigile eta kazetaria (h. 1900).
• 1830 - Frantzisko Josef I.a Austriakoa, Austriako enperadorea eta Hungariako erregea (h. 1916).
• 1835 - Telemaco Signorini, italiar margolaria (h. 1901).
• 1859 - Anna Ancher, daniar margolaria (h. 1935).
• 1869 - Clémentine Hélène Dufau, frantziar margolaria (h. 1937).
• 1877 - René de Saint-Périer, frantziar arkeologoa, Goi Paleolitoan aditua (h. 1950).
• 1886 - Joséphine Pencalet, bretainiar langilea, Udal kontseilu baterako hautatu zuten lehen emakume bretainiarra (h. 1972).
• 1890 - Walther Funk, alemaniar ekonomialari eta politikari nazia (h. 1960).
• 1900 - Vijaya Lakshmi Pandit, Indiako politikaria (h. 1990).
• 1901 - Jean Guitton, frantziar filosofo, idazle eta pentsalaria (h. 1999).
• 1906 -
  • Marcel Carné, frantziar zinemagilea (h. 1996).
  • Ladislao Vajda, hungariar jatorriko espainiar zinemagilea (h. 1965).
• 1908 - Edgar Faure, frantziar politikaria eta idazlea, Frantziako lehen ministroa (h. 1988).
• 1915 - Joseph Arthur Ankrah, Ghanako presidentea (h. 1992).
• 1918 - Elsa Morante, italiar idazlea (h. 1985).
• 1920 -
  • Idea Vilariño, uruguaitar poeta, saiakera eta literatur kritikaria, itzultzailea, musikagilea eta irakaslea (h. 2009).
  • Shelley Winters, estatubatuar aktorea (h. 2006).
• 1922 - Alain Robbe-Grillet, frantziar idazlea eta zinema-zuzendaria, Nouveau roman literatura-mugimenduaren aitzindari eta teorilari nagusia (h. 2008).
• 1925 - Brian Aldiss, ingeles zientzia-fikziozko idazlea (h. 2017).
• 1927 -
  • Rosalynn Carter, Ameriketako Estatu Batuetako Lehen Dama.
  • Marvin Harris, estatubatuar antropologo, idazle eta unibertsitateko irakaslea (h. 2001).
• 1931 - Hans Tietmeyer, alemaniar ekonomialaria, nazioarteko finantzetako pertsonalitaterik garrantzitsuenetakoa (h. 2016).
• 1932 - Luc Montagnier, frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2022).
• 1933 -
  • Just Fontaine, frantziar futbolaria (h. 2023).
  • Roman Polański, frantziar-poloniar film zuzendari eta aktorea.
• 1935 - Rafer Johnson, dekatloian espezializatutako estatubatuar atleta (h. 2020).
• 1936 - Robert Redford, estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria.
• 1937 - Purita Campos, kataluniar komikigile, marrazkilari eta margolaria (h. 2019).
• 1938 - Aissata Kane, emakumeen eskubideen aldeko militante politiko mauritaniarra (h. 2019).
• 1940 - Jesús Quintero, kazetaria, zuzendaria eta Espainiako irrati eta telebistako programen aurkezlea (h. 2022).
• 1943 -
  • Gianni Rivera, italiar futbolari ohia eta politikaria.
  • Roberto Rosato, italiar futbolaria (h. 2010).
• 1952 - Patrick Swayze, estatubatuar aktore, dantzari, abeslari, musikagile eta telebistako ekoizlea (h. 2009).
• 1955 - Stefano Tamburini, italiar irudi artista, komikigilea eta aldizkari publizista (h. 1986).
• 1957 - Carole Bouquet, frantziar aktorea.
• 1958 -
  • Madeleine Stowe, estatubatuar aktorea.
  • Olga Viza, kataluniar kirol kazetaria.
• 1962 - Felipe Calderón, Mexikoko presidente ohia.
• 1966 - Jevgeni Zinitxev, errusiar politikaria eta ofizial militarra (h. 2021).
• 1967 - Pepa Pedroche, espainiar aktorea eta irakaslea.
• 1969 -
  • Edward Norton, estatubatuar aktore eta zine zuzendaria.
  • Christian Slater, estatubatuar aktorea.
• 1971 - Aphex Twin, irlandar musika elektroniko konposatzailea.
• 1972 - Julio de la Rosa, espainiar abeslaria, musikaria eta pop rock sortzailea.
• 1976 - Amaya Valdemoro, espainiar saskibaloi-jokalari ohia.
• 1981 - Kazuki Hiramoto, japoniar futbolari ohia.
• 1983 -
  • Tamara Alves, portugaldar ikusizko artista, muralista, ilustratzailea eta tatuatzailea.
  • Mika (abeslaria), libanoar-britainiar egile abeslaria.
• 1985 - Beatrice Borromeo, italiar modeloa, kazetaria eta Borromeo Etxeko aristokrata.
• 1987 - Lara Martorell, espainiar aktorea.
• 1988 - Natsumi Hara, japoniar futbolaria.
• 1991 - Brisa Fenoy, espainiar musikaria, musikagilea, modeloa, DJ eta ekoizlea.
• 1993 - Riki Harakawa, japoniar futbolaria.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1743 - Janbattitt Duhalde, lapurtar josulaguna, Txina Europan ezagutarazi zuena (j. 1674).
• 1787 - Vicente Azkuenaga, bizkaitar enpresaburu eta politikaria, Buenos Airesen (j. 1706).
• 1845 - Joan Inazio Iztueta, gipuzkoar idazlea (j. 1767).
• 1905 - Morrochco Harriaga-Saint-Martin, lapurtar politikaria, Parisen (j. 1849).
• 1924 - Angel Olarte Arnaiz, arabar margolaria (j. 1897).
• 1936 - Atanasio Bidaurreta, nafar klaretar fraidea, Barbastron fusilatua (j. 1911).
• 1937 - Arturo Kanpion, iruindar idazle, hizkuntzalari eta politikaria (j.1854).
• 1956 - Manuel Maria Smith Ibarra, bizkaitar arkitektoa (j. 1879).
• 1978 - Gregorio Hombrados, gipuzkoar margolaria (j. 1902).
• 1983 - José Ignacio Alkorta, bizkaitar apaiza eta filosofoa, Bartzelonan (j. 1910).
• 1995 - Julio Caro Baroja, euskal jatorriko antropologo, historialari eta hizkuntzalaria (j. 1914).
• 2018 - Mari Jose Molina Guerrero, gipuzkoar irakaslea eta militante feminista (j. 1951).
• 2019 - Juan Lasa, Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailburua eta Beasaingo alkatea (j. 1939/40).
• 2023 - Joseba Intxausti, Iturriotz'tar Iñaki, gipuzkoar idazlea eta Euskaltzain urgazlea (j. 1936).

Mundua

• 440 - Sixto III.a, Aita santua.
• 1095 - Olaf I.a Danimarkakoa, Danimarkako erregea (j. c. 1050).
• 1227 - Gengis Khan, Mongolen Inperioaren sortzailea.
• 1258 - Teodoro II.a Laskaris, Bizantziar Inperioko enperadorea (j. c. 1222).
• 1276 - Adrian V.a, Aita santua.
• 1357 - Tomas II.a Saluzzokoa, Saluzzoko markesa (j. 1304).
• 1503 - Alexandro VI.a, Aita santua (j. 1431).
• 1559 - Paulo IV.a, Aita santua (j. 1476).
• 1563 - Étienne de La Boétie, frantziar epaile, humanista eta idazlea (j. 1530).
• 1642 - Guido Reni, italiar margolaria, dekoratzailea eta marrazkilaria (j. 1575).
• 1648 - Ibrahim I.a, sultan otomanoa (j. 1615).
• 1765 - Frantzisko I.a, Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea (j. 1708).
• 1810 - Charles Pierre Claret de Fleurieu, frantziar itsasgizon eta politikaria (j. 1738).
• 1823 - André-Jacques Garnerin, baloi aerostatikoen pilotu eta paraxutista frantsesa (j. 1769).
• 1850 - Honoré de Balzac frantziar eleberrigilea eta antzerkigilea (j. 1799).
• 1865 - Alexandros Mavrokordatos, Greziako estatuburua (j. 1791).
• 1905 - Albert Edelfelt, finlandiar margolaria (j. 1854).
• 1922 - Ernest Lavisse, frantziar historialaria eta historia positibistaren fundatzailea (j. 1842).
• 1936 -
  • Juana Capdevielle, espainiar pedagogoa, liburuzaina eta artxibozaina (j. 1905).
  • Federico García Lorca, espainiar idazlea, fusilatuta (j. 1898).
• 1943 - Norma Pons, argentinar vedette eta aktorea (h. 2014).
• 1944 -
  • Ernst Thälmann, alemaniar politikaria (j. 1886).
  • Jacques Roumain, haitiar saiakeragilea, poeta eta kontakizun-idazlea (j. 1907).
• 1945 - Subhas Chandra Bose, Indiako bengalar politikaria (j. 1897).
• 1958 - Fritz Arno Wagner, alemaniar zinema-argazkilaria (j. 1889).
• 1961 - Leonhard Frank, alemaniar eleberrigilea (j. 1882).
• 1973 - Tina Gascó, espainiar aktorea (j. 1914).
• 1974 - Laura Dreyfus Barney, Bahá'í fedearen irakasle eta filantropo nabaria (j. 1879).
• 1981 - Anita Loos, estatubatuar aktore, eleberrigile, antzerkigile eta gidoilaria (j. 1888).
• 1983 - Nikolaus Pevsner, britainiar arte eta arkitekturaren historialaria (j. 1902).
• 1987 - Shichirō Fukazawa, japoniar idazlea eta musikaria (j. 1914).
• 1990 - Burrhus Frederic Skinner, estatubatuar psikologo, filosofo eta autorea (j. 1904).
• 1992 - John Sturges, estatubatuar zinema zuzendaria (j. 1910).
• 1994 -
  • Martin Cahill, Dublin hiriko irlandar kriminal nabarmena (j. 1949).
  • Richard Laurence Millington Synge, britainiar kimikaria, 1952ko Kimikako Nobel Saria (j. 1914).
• 1996 - Isabel Morgan, estatubatuar birologo eta bakteriologoa (j. 1911).
• 2001 - Philip Crosby, estatubatuar enpresari eta egilea, zero akats kontzeptuaren garatzaileetako bat (j. 1926).
• 2004 - Elmer Bernstein, estatubatuar konposatzailea (j. 1922).
• 2009 -
  • Kim Dae-jung, Hego Koreako presidentea (j. 1925).
  • Hugo Loetscher, suitzar idazlea (j. 1929).
• 2010 - Karlos Hugo Borboi-Parmakoa, Parmako duke eta erregegai karlista (j. 1930).
• 2017 - Vicente Iturat, espainiar txirrindularia (j. 1928).
• 2018 - Kofi Annan, Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusia eta 2001eko Bakearen Nobel Saria (j. 1938).
• 2020 - Ben Cross, ingeles antzerki, telebista eta zinemako aktorea (j. 1947).
• 2021 - Maria Magdalena Domínguez, galiziar poeta (j. 1922).
• 2022 - John Powell, estatubatuar disko-jaurtitzailea (j. 1947).

Jaiak eta urteurrenak

• Santu kristauak: Agapeto eta Serapio.
• Sehaska egutegiko izendegia: Elene/Helene eta Haritzeder/Haritzaga.

Kanpo estekak

• Datuak: Q2826
• Multimedia: 18 August

Abuztuaren 17 | Urteko egutegi | Abuztuaren 19